Brazilíska afbrigðið sagt geta smitað og sýkt oft, vísbending um sýklahernað?

Sá grunur hefur ekki verið kveðinn niður að Covid-19 farsóttin geti verið sýklahernaður af stærstu og stórvirkustu gerð frekar en náttúruleg hending og þróun. Það er orðið nokkuð ljóst að nauðsynlegt er að endurskoða styrjaldarhugtakið og hugtakið heimsstyrjöld. Er þetta þriðja heimsstyrjöldin? Mannfallið er slíkt af völdum þessarar farsóttar að menn hljóta að spyrja sig þannig spurninga, og þeir gera það erlendis, vel að merkja. Margir tala á þessa lund.

 

Það er alveg svart og hvítt hvernig austurlönd og vesturlönd hafa brugðizt við og komið útúr hörmungunum. Hér í okkar heimshluta er stjórnkerfið í Kína talið hálffasískt eða alfasískt, en Kínverjar og aðrir austurlandabúar hafa komið miklu betur út úr þessari farsótt en vesturlönd. Hvað segir það okkur?

 

Ég skil ekki hvernig Anders Tegnell er stætt í embætti í Svíþjóð, þar sem ekkert lát er á dauðsföllum, sýkingum og bylgjum. Ég skil ekki hvernig land sem talið var með einhver beztu sjúkrahús í heimi hefur farið svona útúr þessu. Jú, Stefán Löfven má líkja við Hitler og Stalín, og jafnaðarstefnan er orðin sek um mannfall álíka mikið og nazisminn og fasisminn hefur verið sakaður um, nema af ólíkum ástæðum.

 

Nú eru þær raddir þagnaðar sem töluðu um að Svíþjóð væri að ná hjarðónæmi í fyrra. Hin opna stefna Svía hefur ekki orðið til þess að aðrar bylgjur hafi ekki komið með hrikalegum afleiðingum.

 

Er það ekki orðið tímabært að orðið jafnaðarstefna fái á sig sama skammarbrag og orðið fasismi, nazismi eða rasismi?

 

Jafnaðarstefnan í Svíþjóð er helstefna, og það hefur svo sem verið vitað lengi, en það verður ljósara með hverjum deginum sem líður. Meðvirkni Svía er hins vegar alveg jafn mikil og meðvirkni Þjóðverja áður en stríðinu lauk, seinni heimsstyrjöldinni, það er að segja. Það útskýrir allt um það hvers vegna uppreisnir hafa ekki verið gerðar gegn svona stjórnmálamönnum sem hafa kostað svona mörg mannslíf.

 

Svo er það fleira sem vekur upp spurningar. Talað er um það að menn geti smitazt og veikzt margsinnis af brazilíska afbrigðinu. Bendir það ekki til þess að hér sé undarleg farsótt á ferðinni, og frekar búin til í tilraunastofu en að hún hafi komið úr leðurblökum eða öðrum kvikindum?

 

Mörgum spurningum er enn ósvarað í þessu máli, og einfaldar skýringar ekki endilega réttar. Við lifum á öld þar sem margt er mögulegt sem ekki var mögulegt áður.

Aldrei jafn margir látið lífið í einum mánuði

Vertu sælt verðleikasamfélag, eftir Bob Dylan, túlkun á fimmta erindinu

Fimmta erindi þessa kvæðis er það næstsíðasta í opinberu útgáfunni, sem þekkt er í flutningi Joan Baez og annarra söngvara, en í þessari pistlaröð um þetta kvæði tek ég aukaerindi inní, sem aðeins er þekkt af útgáfu Bob Dylans, höfundarins, sem kemur á eftir þessu, og gerir kvæðið sjö erinda kvæði, ekki sex erinda.

 

Svona er þýðing erindisins yfir á óbundna íslenzku:

 

"King Kong, litlir álfar á húsþökunum dansa Valentínoar danstegundir meðan hinar fölsku mannahendur (eða snyrtu og lituðu mannahendur) loka augum hinna dauðu til að enginn fari hjá sér, en vertu sæl Angelína, himininn fer hjá sér og ég verð að vera farinn".

 

Af öllum erindum kvæðisins er þetta einna umdeildast hvað túlkun varðar, eftir því sem ég hef komizt næst. Sumir túlka þetta sem hreina ljóðrænu, bull, súrrealískt kvæði frá upphafi til enda, margir túlka það eins og ég, en svo er til túlkun þess efnis að Bob Dylan sé að fjalla um nazismann í kvæðinu, en sú túlkun er ekki studd með rökum nema að litlu leyti. Hún er á þá leið að King Kong sé Hitler og litlu álfarnir hermennirnir hans.  Ég ætla ekki að rekja þá túlkun frekar, enda stenzt hún enga skoðun þegar betur er að gáð, því erfitt er að heimfæra önnur atriði uppá hana. Ég tek hana með til að leyfa fólki að sjá að ég er opinn fyrir túlkunum og túlkunarmöguleikum.

 

Ég held því áfram með mína vinnukenningu og túlkun, að Dylan sé að kveðja mannréttindahreyfinguna, vinstrihreyfinguna og það allt, og opna leiðina fyrir sjálfum sér að kapítalisma, rokktónlist og gróða, meiri vinsældum.

 

Hver er þá King Kong? Jú, næstum allir vita að þetta er risaapi í frægri gamalli mynd, sem ógnar mannkyninu. Þetta er því augljós tilvísun, en hvað skyldi hún merkja? Það er stóra spurningin.

 

Hverjir eru þá litlu álfarnir?

 

Ég skal reyna að svara þessu. King Kong gæti verið guð Biblíunnar, sá sem heldur mannkyninu í heljarhöndum. Hann gæti verið hver sá auðjöfur sem stjórnar menningunni, með stefnunni sem varð vinsæl eftir 1945, andrasismanum, hugmyndafræðilegum undirstöðum Rauða krossins, Sameinuðu þjóðanna og húmanismans, og fleiri slíkra fyrirbæra, hugmyndafræðilegum undirstöðum okkar menningar, að segja má.

 

Þetta er hápunktur kvæðisins, eða ris sögunnar, á réttum og hefðbundnum stað samkvæmt öllum bókmenntatúlkunum, rétt eftir miðbik frásagnarinnar, eða á seinni helmingi frásagnarinnar, þetta er því lykilpersóna, en nákvæmlega um hvaða óvin er verið að fjalla er ekki hægt að vita, hver og einn getur gert það upp við sig.

 

Þjóðfélögin sem fá þessa lýsingu eru okkar þjóðfélög, miklu frekar á okkar tímum en þegar kvæðið var ritað, þetta er því spádómskvæði alveg augljóslega, sem hefur rætzt, mjög greinilega, á hryllilega dystópískan máta, því miður. Í kvæðinu er þjóðfélögum lýst sem eru skrípaleikur, upplausn, vitleysugangur, hræsni, lögleysa og þar sem allt er á hvolfi miðað við réttlæti og það sem ætti að vera.

 

Litlu álfarnir eru vissulega skrípapersónur, litlir menn sem haga sér skringilega og fáránlega, eða afmyndaðir menn, hálfgerð börn, í þessu þjóðfélagi kvæðisins sem farið er gjörsamlega úr skorðum, þar sem ræningjar, uppreisnarforingjar og niðurrifsöfl eru allsráðandi, en lífvænlegt samfélag á undanhaldi.

 

Eins og með King Kong er ekki hægt að fullyrða með fullri vissu hvaða persónur þetta eru, en kannski er þetta bara almenningur, sem kemur óhæfum stjórnmálamönnum til valda, sem kýs þá aftur og aftur.

 

Svo er það hegðunin. Hvers vegna dansa þessir litlu álfar suðræna samkvæmisdansa á húsþökum, eins hættulegt og kjánalegt og það nú er?

 

Jú, þetta er spilltur, ofdekraður og vinstrisinnaður almenningur, fullur af ranghugmyndum og rugli, sem vill sýna öllum heiminum að sú vitleysa sé eitthvað til að hrósa sér af. Þetta er gjörspillta menningarelítan, sem verðlaunar sorann, og traðkar á þeim sem hafa eitthvað gott og rétt fram að færa. Þetta er fólkið sem kemur glæpamönnunum til valda og fangelsar eða drepur góða fólkið, eins og gert var við Galileo og Brúnó.

 

Hverjar eru hinar fölsku (eða snyrtu og máluðu) mannahendur sem loka augum hinna dauðu til að enginn fari hjá sér? Hverjir eru þeir dauðu sem minnzt er á í þessu erindi og kvæðinu öllu?

 

"Make up" sem lýsingarorðsliður og á við um hendur mannanna, getur þýtt snyrtar og litaðar eða falskar. Eigendur þessara handa eru ekki merkilegur pappír, samkvæmt þessu, uppreisnarmenn, sem hefur verið lýst á undan í kvæðinu, eða söngtextanum.

 

Þeir dauðu eru þeir andlega dauðu, þeir sem sjá en þykjast ekki sjá, eru meðvirkir, kjósa ófæra stjórnmálamenn, taka þátt í ömurleikanum. Þeir sem lesa um það ranga en mótmæla sannleikanum og reiðast, eða láta sér standa á sama. Þetta eru þeir dauðu sem fjallað er um í kvæðinu, rétt einsog í "Dead Man, Dead Man" eftir Bob Dylan frá 1981, eins og hjá sumum kristilegum sértrúarsöfnuðum er merkingin sú sama, andlega dautt fólk.

 

Hinar vel snyrtu mannahendur eru þessvegna að öllum líkindum hendur geimveranna sem hér eru í mannlegu holdi, sem fæstir þekkja frá jarðnesku fólki, eða andsetta fólkið, svo þetta sé orðað öðruvísi.

 

Þessar vel snyrtu mannahendur eru hendur þeirra sem stjórna á bak við tjöldin. Þessar hendur eru vel snyrtar því það er ekki hægt að gagnrýna þær, frá öllum þráðum hefur verið gengið. Þær líta vel út, siðferðilega sem á öðrum sviðum, í takt við kristnina og önnur trúarbrögð, sem hafa breytt siðferði mannkynsins í meira en 2000 ár, þannig að við erum stödd á þessum stað núna, að mannkynið er að útrýmast, og skyldi það vera tilviljun og engum að kenna?

 

Það er þeim mikilvægt að mannkynið sjái ekki misgjörðirnar og skilji ekki hvað þær merkja. Þess vegna er augum hinna andlega dauðu lokað af vel snyrtum mannahöndum, sem reyndar eru ekki mannahendur, en slíkur brandari á einmitt vel við, að nota rangt hugtak í háðsskyni, að þetta sé ekki öllum augljóst.

 

Svo er það þetta hugtak, að fara hjá sér. Þetta er nefnilega ekki alveg rétt þýðing. Sögnin að embarrassa, embarrass á ensku, þýðir, að gera vandræðalegan, koma í bobba, eða íþyngja eða valda áhyggjum.

 

Hér á það við að sögnin merkir að upplýsa, veita hugljómun og upplýsa um spillingu og samsæri, eða að vekja sektarkennd og skömmustutilfinningu. Þjóðirnar sem gera sér grein fyrir að þær hafa verið blekktar finna fyrir "embarrassment", skyndilega sjá allir að keisarinn er nakinn, en allir hafa verið meðvirkir, eða næstum því allir.

 

Ensku orðin eru nefnilega svo margræð, að kafa þarf dýpra til að skilja og skynja fínni blæbrigði textans. Þetta á við um alla túlkun kvæðisins frá upphafi til enda.

 

Svo kveður hann gæðin á ný, og notar sama orðið um himininn, að hann skammist sín, eða fari hjá sér, yfir framferði mannanna, að sjálfsögðu.

 

Himininn er að sjálfsögðu guð almáttugur, eða hverjir þeir guðir sem rétt er að trúa á, eitthvað sem enn er heilagt og virðingarvert.

 

Að lokum segir hann að hann "verði að vera farinn".

 

Þetta orðalag þarfnast frekari skýringar við að sjálfsögðu. Verður hann að vera andlega farinn eða líkamlega, efnislega eða alheimslega?

 

Merkir það að hann verði að hafa hafnað þessu þjóðfélagi spillingarinnar og farinn frá því þannig, eða farinn frá verðleikasamfélaginu sem hann er að kveðja? Þetta gæti þýtt ýmislegt.

 

Eða, eru kröfur þeirra djöfullegu svo sterkar og völd þeirra, að hann verði að afneita trú sinni og réttlætistilfinningu, og verði að gerast spilltur sjálfur, selja sál sína djöflinum, til að lifa af? Sú útskýringin gæti nefnilega staðiðzt líka og átt vel við.

 

Það er leitt að þetta kvæði sé að verða búið, aðeins tvö erindi eftir, svo skemmtilegt og fróðlegt hefur verið að útskýra það, og svo vel á það við nútímann.

 

Allir ættu að kynna sér það og þessar skýringar, sem passa ekki aðeins vel við samtíma okkar, heldur líka kvæðið, og lýsir vel snilld Bob Dylans, sem var vel að Nóbelsverðlaununum kominn. Að kalla hann spámann er ekki of mælt.

Deyjandi íslenzka og menntakerfi

Ég var að horfa á þátt á RÚV um tækni og vísindi. Þar var viðtal við mann, Matthías Má Ólafsson hjá Össuri, og málfar hans er aðeins eitt dæmi af mörgum um afleita íslenzkukunnáttu. Hann sagði "maniddsment atvinnumennsku", dóping og svoleiðis", orðið "alveg" notað á þann hátt að það sé merkingarlaust uppfylliorð, "segja frá sínum reynslum" (reynsla er alltaf eintöluorð), "vörur sem eru breikþrú", osfv.

 

Svo var það Gísli Marteinn og hans skemmtiþáttur, óhófleg slettunotkun ekki einu sinni þýdd, nema einstaka sinnum. Það eru ekki allir unglingar og tvítugt fólk sem ganga svona langt í slettunotkun. Af hverju þarf endilega að taka þetta fólk í viðtöl sem er svona máli farið, eða í spjallþætti? Það er mikið af ungu fólki prýðilega máli farið. Undarlegt að gera það fólk að fyrirmyndum sem er ekki til fyrirmyndar í notkun á íslenzkunni.

 

Svo vil ég minna á það að við eigum íslenzkt orð yfir app, sem er smáforrit. Sumir nota það, en ekki allir.

 

Hvað hefur komið fyrir skólakerfið? Hvers vegna bregðast íslenzkukennarar? Þegar ég var í skóla vorum við öll leiðrétt ef við töluðum rangt mál eða skrifuðum. Er ekkert eftirlit með þessu lengur? Hafa kennararnir gefizt upp í þessu skólakerfi þar sem undanlátssemin hefur sigrað? Til hversu eru þá skólar? Er þá ekki alveg eins hægt að leggja þá niður? Eða er þetta afleiðing af þessu blandaða skólakerfi? Er þá ekki fórnarkostnaðurinn heldur hár?

Kári Stefánsson segir fjórðu bylgjuna hafna

Á fréttaveitunni "Vísir" kemur fram merkileg grein og viðtal við Kára Stefánsson "Ég held að fjórða bylgjan sé komin hér í öllu sínu veldi" (á Vísi) sem hefur látið mig íhuga öll þessi mál betur og sannfærast nokkuð af pistlum Ómars Geirssonar. Þetta viðtal birtist núna í morgun um ellefuleytið, og þar segir Kári að raðgreining smitanna leiði í ljós nýtt mynstur, sem bendi til að smit hafi verið að malla í einhvern tíma og komist framhjá landamæraskimunum, sem er auðvitað alvarlegt mál, því þá er meiri hætta á fjórðu bylgjunni.

 

Annars skal því haldið til haga að ég hef ekki haldið því fram að veirunni ætti að sleppa lausri, verja viðkvæma hópa og skapa þannig hjarðónæmi sem fyrst, eins og Þorsteinn Siglaugsson og Geir Ágústsson hafa frekar verið talsmenn fyrir. Ég er algjörlega ósammála því að kalla deilur um bóluefni einhvern sandkassaleik, enda grafalvarlegt mál og það vita allir að þessi bóluefni voru unnin í flýti og því ekkert nema skynsamlegt að sýna þeim sem hanna þau aðhald og fylgjast með þeirri reynslu sem skapast af þeim, enda langflestir vísindamenn sammála um að full reynsla verði ekki komin á þau fyrr en eftir lengri tíma.

 

Það er miklu frekar sandkassaleikur að bíta sig fastan í einhverja skoðun og hlusta ekki á rök gegn henni. Ég reyni að skipta um skoðun ef mér finnst rök benda í þá átt. Kári Stefánsson kemur með vísindalega þekkingu, og þegar hann segir að eitthvað smit hafi smogið fram hjá landamæravörslunni ber að hlusta á hann og taka hann alvarlega.

Gullfoss með glæstum brag

Áður en Bubbi Morthens fór með sjálfsvorkunnarmeðferð að breyta ímynd sjómannanna í fórnarlömb með Ísbjarnarblúsnum sínum höfðu dægurlög fyrir þann tíma málað af þeim þær myndir að þeir væru hetjur Íslands, eins og hermenn fyrir landið. Þetta rifjaðist upp fyrir mér þegar ég hlustaði á lagið "Sumarauki", en textinn er eftir Guðjón Halldórsson. "Gullfoss með glæsum brag" er frægasta línan úr því ljóði.

 

Þau voru svo fá íslenzku dægurlögin á þessum tíma að þau voru sungin á mörgum heimilum og fólk kunni þau utanað, enda spiluð oft í útvarpinu.

 

Áhrif Bubba Morthens hafa ekki verið æskileg, síður en svo, enda hefði hann aldrei orðið frægur ef vinstrimafían hefði ekki gert hann vinsælan, og að tákngervingi sínum. Þessi gamla rómantík ýtti undir karlmennskuhugmyndir um hreysti, dugnað, nokkuð sem er á útleið í okkar menningu, því miður.

Vertu sælt verðleikasamfélag, eftir Bob Dylan, túlkun á fjórða erindinu

Efni þessa erindis er á þann veg að ekki er hægt að misskilja það að Bob Dylan er að gagnrýna þá sem talað er til, þennan flokk eða hóp manna sem sennilega eru vinstrisinnarnir  og mannréttindafrömuðirnir sem hann áður tilheyrði. Heiti það sem erindið byrjar á var ekki á hans tíð tengt neinu jákvæðu, sjóræningjar, þótt á okkar landi og víðar hafi komið fram á okkar tímum stjórnmálamenn í samnefndri hreyfingu sem reynt hafa að bregða jákvæðu ljósi á þessa glæpahópa úr fortíðinni, sem fóru rænandi um höfin. Á þeim tíma sem Bob Dylan orti sitt kvæði, eða sinn söngtexta var enginn slíkur stjórnmálaflokkur kominn fram né í sjónmáli og því má fullyrða að merking orðsins er 100% neikvæð í kvæðinu, eða söngtextanum, eftir því hvernig menn vilja orða þetta.

 

Enn fremur má almennt segja að hann taki sífellt harðar og sterkar til orða eftir því sem á kvæðið líður, og fordæmingin verður meiri, og trúarlegri, kristilegri, að segja má. Það á ekki sízt við um þetta erindi, það fjórða.

 

Svona er þýðingin yfir á óbundna íslenzku:

 

"Sjáið rangeygðu sjóræningjana sitja montna í sólinni á hásæti, skjótandi niðursuðudósir með afsöguðum haglabyssum, og nágrannarnir fagna og klappa við hvert skot. Vertu sæl, Angelína, himininn er að litverpast og ég neyðist til að fara í flýti."

 

Ljóðmyndin "rangeygðir sjóræningjar" er raunar býsna klisjukennd og venjuleg, sem táknmynd fyrir glæpamenn sem eiga sér engar málsbætur, á þessum tíma sérstaklega, 1965, þegar hann tók upp þetta lag fyrir "Bringing It All Back Home". Bæði höfðu kvikmyndir og bækur dregið upp þessa mynd, þannig að ekki er hægt að efast um að þetta er harðýkt staðalmynd af þeim sem brjóta gegn lögum samfélagsins á sem ýktastan máta.

 

Áður í kvæðinu höfðu verið dregnar upp samfélagslegar myndir, og af hruni samfélagsins og samfélagsgerðarinnar, sérstaklega af hruni konungsveldisins, kirkjunnar og feðraveldisins, sérstaklega með orðalaginu "bjöllur krúnunnar", eða "bjöllur konungsríkisins", þar sem saman fara tvö orð, annað sem lýsir kirkjunni, "bjöllur", og svo "kórónunnar", (krúnunnar), á þeim tíma (og ennþá vissulega jafn mikil) tákn fyrir völd, kóngsríki, erfðavald, ríkisstjórnir, forseta, o.s.f.v.

 

Rangeygðu sjóræningjarnir eru þess vegna þessir nýju hópar sem hafa bylt samfélagsgerðinni, krafizt mannréttinda fyrir konur og alla kynþætti jafnt, og aðra sem ekki voru taldir jafnréttháir í feðraveldissamfélaginu.

 

Hér vil ég varpa upp þeirri spurningu hvort hér sé um að ræða aðra hópa mögulega? Er verið að fjalla um aðra byltingarhópa í sögunni? Mögulega, en er ekki líklegast af Bob Dylan sé að fjalla um eigin reynsluheim, rétt eins og í "Positively 4th Street?" frá sama ári? Í "Restless Farewell" frá 1963 er reyndar svipuð umfjöllun einnig, en mildari.

 

Gott og vel, við höldum því áfram með þessa túlkun, hún fellur vel að efninu, að hann sé almennt að skjóta á vinstrimenn og mannréttindafrömuðina.

 

Hér eru þversagnir, að eitthvað sem ekki þolir dagsins ljós undir eðlilegum kringumstæðum er montið og hrokafullt fyrir allra augum í sólarljósinu og á valdastóli. Hann er því að gagnrýna yfirvöldin. Hann er einnig að fjalla um augljósa spillingu, því öðruvísi væri hann ekki að nota orðið "píratar" þarna í kvæðinu, sem aðeins getur haft neikvæða merkingu á þessum tíma.

 

Hann er í rauninni að segja að keisarinn sé nakinn, að gallar yfirvaldanna séu öllum augljósir, að glæpaverkin séu framin fyrir allra augum, en fólk látist ekki sjá þá af ótta við yfirvaldið. Þannig má túlka þetta, að minnsta kosti, og er rétt að túlka þetta, finnst mér.

 

"Angelina" er hefðin, kirkjan, verðleikasamfélagið, að einungis karlmenn komist til valda á eigin verðleikum, eftir nám og vinnu, (eða með hjálp klíkusamfélagsins, forréttindareglna feðraveldisins og stigveldisins innan þess), ekki aðrir hópar.

 

Af hverju eru valdaræningjarnir rangeygðir? Jú, þeir vita ekki hvað þeir vilja, sjá það ekki skýrt, en ryðjast áfram af barnaskap og vantþroska, skemma og brjóta samfélagið eins og börn, fremja hryðjuverk af grunnhyggni og af barnalegri réttlætiskennd.

 

Þeir hafa lögregluna í vasanum, því ekkert er gert til að stöðva þá. Sögnin "Perched" er notuð í frummálinu, sem er yfirleitt notuð um fugla sem tylla sér, en einnig notuð um að hreykja sér og monta sig af einhverju. Í þessu sambandi er það lýsing á nýfengnum samfélagslegum völdum sjóræningjanna, (glæpamannanna) sem merkir að þeir hafa komið sér innfyrir raðir lögreglunnar og réttargæzlukerfisins, inn í dómsdólana og hæstarétt, væntanlega.

 

Orðið sól er einnig merkilegt og lýsandi í þessu sambandi. Talað er um að myrkar gerðir þoli ekki dagsins ljós, sólarljósið. Andstæður eru því hér á ferðinni.

 

Hvað gera svo sjóræningjar kvæðisins? Þeir skjóta niðursuðudósir með afsöguðum haglabyssum. Afsagaðar haglabyssur eru enn sem fyrr táknmynd fyrir vopn hinna óhefluðu sem alla jafna tilheyra ekki samfélaginu en hafa sagt sig úr reglum við það.

 

Þessi athöfn, að skjóta niðursuðudósir, er að mörgu leyti tákn fyrir æfingu í skotfimi, eins og menn vita, en einnig um fánýta iðju, þegar engir aðrir óvinir eru til staðar. Þessi athöfn lýsir þeim sem vilja finna ofbeldisþörf sinni útrás. Þess vegna er hér verið að hæðast að sjóræningjunum, og almenningi jafnt, að almenningur skuli hræðast svo hlálega óvini og óvirðulega.

 

Orðið "nágrannar" þýðir almenningur, eða kjósendur, nautheimskir kjósendur og fávísir í mesta lagi. Þeir fagna sem sagt hverju einasta nýja glæpaverki sem yfirvöldin ómaklegu og glæpsamlegu fremja.

 

Þessi ljóðmynd segir meira, sögnin að klappa leiðir hugann að tónleikagestum, og menningunni allri. Hér er verið að gera grín að menningunni allri, vinstrimenningunni ekki hvað sízt, og gefið í skyn að hún sé úrkynjuð, ómenning.

 

Orðið "nágrannar" vekur fleiri hugrenningatengsl og er sérlega máttugt á þessum stað í kvæðinu. Það þýðir að þessir sjóræningjar spruttu úr sama umhverfi og þeir sem komu þeim til valda, sama spillingin liggur þar til grundvallar í báðum tilfellum.

 

Enn kveður hann það sem hann virðir og tignar, kirkjuna, feðraveldið, "Angelínu", eða kvenengilinn, móðurmyndina og föðurmyndina í senn, og segir að himininn sé að litverpast.

 

Stöldrum hér aðeins við þessa heimsendamynd, himinn sem litverpist. Vissulega þekkjum við Íslendingar þetta þegar um eldgos er að ræða og ýmis önnur náttúrufyrirbæri, og þeir sem sjá skýjaþykkni birtast skyndilega á himninum, en samt er þetta heimsendatákn í vissum skilningi og oft í kveðskap. Svartur himinn að degi til er slíkt tákn að minnsta kosti, sólmyrkvi, til dæmis.

 

Sérstaklega þegar síðasta lína erindisins er skoðuð, "ég verð að fara í flýti".

 

Hann gefur í skyn að tengsl séu milli valdaræningjanna, sjóræningjanna, og heimsendans sem blasir við, að þetta sé allt sjóræningjunum að kenna og almenningi sem kom þeim til valda, en þessir sjóræningjar eru án efa táknmynd fyrir almenna vinstrimenn og mannréttindafrömuði þess tíma, femínista og uppreisnarmenn, kommúnískt byltingafólk.

 

Ég hef sérlegan áhuga á svona kvæðum, sem eru lipurlega ort en lýsa samt þjóðfélagsbreytingum undir rós, og eru þjóðfélagsgagnrýni í gagnstæða átt en flest sem var túlkað sem frá honum kom á þessum fyrstu árum hans sem þjóðlagasöngvara og umbreytingarafls.

 

Menn geta auðvitað reynt að troða inn túlkun í "hefðbundna" átt, að þetta sé enn eitt kommúnistakvæðið hans. Kannski tekst það, ég veit það ekki, það er annarra að skynja það.

 

Annars virðist þetta liggja mjög ljóst fyrir, hann er að kveðja þennan vinstrisinnaða hóp og er að gerast meiri kapítalisti og rokkari, hann er að stíga ný skref á þessum tíma. Þannig að kommúníska mannúðarsiðfræðin er að verða honum fjötur um fót og hann er að reyna að losa sig við hana, en með skrúðmáli og líkingum til að særa sem fæsta.

 

Eftirleikinn þekkja allir sem þekkja sögu Bob Dylans. Hann varð ennþá frægari en áður, og alvöru rokkstjarna.

 

Ég reyni að halda áfram að túlka þetta kvæði, ýmis merkileg erindi eru eftir, en alls er kvæðið sjö erindi, með erindi sem hann söng sjálfur, en ekki Joan Baez á sínum tíma.

Hægriflokkar nútímans sem haga sér eins og kommúnistaflokkar

Lilja Alfreðsdóttir menntamálaráðherra talar um mikilvægi þess að upphefja verkmenntir á Íslandi, en á sama tíma ákveður Kópavogsbær að rífa verkstæðið hans afa, þar sem vel hefði mátt búa til safn um verkmenntir í staðinn. Vissulega ber flokkurinn heitið Sjálfstæðisflokkur hér í Kópavogi sem hefur verið við völd, en verk hans minna á verk Samfylkingarinnar í Reykjavík, sami kommúnisminn, sami glóbalisminn, skorturinn á þjóðlegum metnaði og sjálfstæði.

 

Það er heilt ginnungagap á milli orða og verka víða. Menningarsneyðan hér í Kópavogi er hreint með ólíkindum, þar sem menningarstefnan beinist ekki að fortíðinni, heldur staðlaðri nútíð hinnar tilfinningasnauðu nútímalistar og sviplausu alþjóðamenningar. Menning er fleira en froðusnakkar sem segja réttu frasana og eltast við réttu tízkuna. Menning er líka verkmenning, sveitasamfélagið sem Kópavogur var áður en þrælsóttinn við tilfinningalausa og andlitslausa alþjóðamenninguna og nýkapítalismann hélt hér innreið sína.

 

Varla eitt einasta hús úr fortíðinni hefur verið friðað í Kópavogi. Með réttu hefði gömul götumynd átt að vera varðveitt víða, í fyrstu hverfunum. Slíkt skapar menningarverðmæti fyrir börn og unglinga, alla sem á eftir koma í tímanum.

 

Gömul atvinnustarfsemi sem tákn um gamla tíma er sömuleiðis sagnfræðilega mikilvæg og endurskapar fortíðina, og hús sem eru tákn fyrir þannig gamla atvinnustarfsemi.  Það er ekki hægt að varðveita menningarþorp fortíðarinnar án þess að varðveita hús sem hýstu gamla atvinnustarfsemi.

 

Yfirvöldin hér í bænum hreykja sér oft af góðri fjárhagsstöðu. Bæjarfélög sem hafa ekki efni á að varðveita sögu sína eru fátæk hvað sem opinberar tölur segja, þau hafa selt sál sína fyrir löngu.

 

Við þurfum ekki að leita til Kína eða Wall Street til að finna glóbalisma og kapítalisma andskotans sem er laus við alla skynsemi og alla mennsku. Nær allir flokkar á Íslandi eru gegnsýrðir af þessum hryllingi. Pínulitlir flokkar eru skárri, sem aldrei komast í stjórn.

 

Almenningi er mútað. Ég hef rannsakað byltingar. Þegar fólk sveltur gerir það byltingar, annars ekki. Fólk er hrætt við að missa það litla sem það hefur. Frekar kýs það ellihrumar strengjabrúður eins og Biden en að þola hryðjuverk og uppreisnir fjölmenningarhyskisins, kemur því liði frekar til valda. Almenningur er undarleg skepna, sem hefur vanizt því að hlýða böðlum sínum í gegnum myrkar miðaldir af ýmsu tagi.

 

Ég hef vissulega eytt ævinni í það að vera listamaður, en þó án þess að njóta nægilegrar frægðar, einmitt vegna þess að ég hef sjálfstæðar skoðanir. Ég kalla mig stundum listamannsræfil eins og pabbi gerði, því ég er sammála honum, menning er miklu meira en það sem er vinsælt eða verðlaunað. Menning er líka verkmenntir, að þjóna náunganum með starfsemi sem þörf er á, starfsemi sem byggist á vinnu á opnum markaði eftirspurnar og framboðs.

 

Afi byggði sitt hús og verkstæðið á árunum 1946 til 1950. Ég er ekki nema fimmtugur, en samt hef ég tilfinningu fyrir sögunni, fyrir sögu Kópavogs sérstaklega, hvernig bærinn breyttist úr því að vera landnemabær hinna sjálfstæðu einstaklinga yfir í að vera staðlaður legókubbabær nýkapítalismans, jafnaðarstefnunnar, og kommúnismans.

 

Og þeir aðilar sem eru ábyrgðir fyrir að drepa niður karlamenninguna í bænum eru konurnar, sem eru gegnsýrðar af bráðdrepandi femínisma. Þær taka ekki eigin ákvarðanir heldur haga sér eins og fjarstýrð vélmenni, sem hlýða hinni nýju trú, BRAVE NEW WORLD. New world order, ný heimsskipan, þar sem börn fæðast ekki lengur, þar sem mannkynið er þrælar geimverutegundar sem fjölgar sér með því að yfirtaka sálir hýsla sinna og ræna heilu plánetunum þannig. Það er nákvæmlega það sem við erum að upplifa í nútímanum. Við erum fórnarlömb.

 

Það góða við þetta allt er að fólk er farið að skilja og vakna. Maður þarf ákveðna fjarlægð á atburðina til að sjá þá í heild sinni, skynja og skilja hvað er að gerast og hvers vegna.

 

Hamfarahlýnun og stjórnleysi náttúrunnar er hluti af afleiðingum þessarar helstefnu nútímans. Geimverutegundin sem svona rænir plánetum og yfirtekur mannkyn og auðlindir er ekki að hugsa um að vernda náttúruna heldur þvert á móti.

 

Þessir hópar sem bera ýmis nöfn byrjuðu á því að rífa niður þá menningu sem fyrir var. Þá giltu þó kristileg viðhorf og góðmennska. Fyrirgreiðslupólitík er orð sem notað er yfir stjórnmálin um 1950. Þá voru persónuleg samskipti að minnsta kosti mikilvæg, og ég tel þetta orð ekki endilega lýsa einhverju neikvæðu.

 

Ég tel að nútímann skorti samhengi við söguna, og ungu kynslóðirnar. Sjálfstæðisflokkurinn ætti ekki að leggja áherzlu á þéttingu byggðar heldur dreifingu byggðar, og sjálfseignastefnuna, að fólk eigi sín hús og að Íslendingar auðgist, verði ekki hluti af tannhjólum erlendra fyrirtækja, eða þrælar og ambáttir alþjóðlegra stofnana.

 

Það þarf að styðja alla þá einstaklinga sem vilja af eigin dyggðum hjálpa samfélaginu og byggja það upp. Ungt afreksfólk þarf að hafa rétt umhverfi til að blómstra.

 

Afi minn, Jón Agnarsson, var ekki bara vélvirki og bifreiðasmiður heldur uppfinningamaður og verkfræðingur í eðli sínu, þótt hann hafi notið takmarkaðrar menntunar á því sviði. Hann hefði getað unnið hjá NASA við smíði geimflauga og við hönnun þannig nákvæmra tækja.

 

Hann var svo vandvirkur að yfirleitt bilaði ekki það sem hann lagaði. Honum nægði nefnilega ekki að gera hlutina jafn góða og þeir voru, hann endurbætti allt sem hann vissi að gæti virkað betur öðruvísi. Hann hafði þessa gríðarlegu vandvirkni til að bera sem þeir krefjast hjá NASA, að fara yfir hvert smáatriði margsinnis svo ekkert fari úr skorðum.

 

Frá húsinu okkar á Digranesheiði 8 var hægt að sjá alveg til Hafnafjarðar og til Vatnsenda, og það var dásamlegt að eiga svo stóran garð að amma ræktaði þar kartöflur og rabbabara, auk berja. Þetta var eins og að alast upp í sveit, þótt þetta væri í miðjum Kópavogi.

 

Þegar ég var krakki bakaði amma brauðin sjálf, keypti mjölið, og þannig voru gömlu húsmæðurnar myndarlegar.

 

Kappaskurðavélin sem afi smíðaði fyrir Ingvar bróður sinn árið 1961 var notuð fyrir allt landið í meira en 30 ár, og bilaði mjög sjaldan, afi sá um allar viðgerðirnar á henni þar til hún var tekin úr notkun rétt fyrir 2000.

 

Þetta var ein stærsta kappaskurðarvél sem búin hefur verið til, og miklu fullkomnari en erlendar gerðir, stærri og alsjálfvirk. Það tók afa næstum heilt ár að smíða hana, og samt notaði hann bara lítinn rennibekk til þess, ótrúlegt en satt.

 

En því miður þá bjó afi bara til svona vélar þegar hann var beðinn um það. Hann var ekki að finna upp hluti til ónýtis, bara út í loftið, allt varð að vera nytsamlegt sem hann gerði, það var hans speki.

 

Hvar eru sögurnar um alla þessa merkilegu Kópavogsbúa? Hvar eru höfðingjarnir sem á víkingaöldinni urðu stórir og miklir af eigin verðleikum?

 

Þá var Sjálfstæðisflokkurinn í essinu sínu þegar hann ýtti undir viðleitni af þessu tagi. Það var áður en Dagur vann Reykjavík og allt fór í alþjóðavæðingaráttina alræmdu, umdeildu.

Tek undir góða grein frá Frjálsu landi

Það er áhugavert að fylgjast með athöfnum Áslaugar Örnu dómsmálaráðherra. Hún er greinilega ein af þeim sem ekki trúir öllu frá alþjóðasamfélaginu möglunarlaust, og vill opna fyrir viðskipti og glæða íslenzkt efnahagslíf þrátt fyrir þær hömlur sem enn eru í gildu útaf kófinu á heimsvísu. Mér hefur lengi sýnzt hún vera mikið foringjaefni, og ég ætla að endurtaka það hér sem ég fjallaði um í vetur í pistli hjá mér, að mér finnst ekki ólíklegt að hún gæti orðið næsti formaður Sjálfstæðisflokksins. Það er samt áhyggjuefni að skjótast of hratt upp á stjörnuhimininn, margir sem hljóta slíkan frama eru líka fljótir niður aftur, eins og dæmin sanna.

 

Ekki get ég sagt að mér hafi fundizt fljótfærni hennar alltaf gefa af sér rétt mál, en ég dáist að fólki sem sýnir leiðtogahæfileika og verður fyrirmynd annarra. Það er von mín að svona konur þróist út úr hefðbundnum femínisma, þetta er að minnsta kosti sjálfstæði, að treysta á sjálfan sig og taka eigin ákvarðanir, sem er inntak sjálfstæðisstefnunnar að mörgu leyti. Virðinguna fyrir því gamla og góða vantar þó eitthvað, en það er einmitt líka hin hliðin á sjálfstæðisstefnunni, en eins og margir málshættir segja eða tjá í löngu eða stuttu máli, að þeir sem fara of geyst út úr hefðunum geta farið villir vega.

 

Þetta minnir jafnvel á stjórnarhætti Trumps, og þá er ekki leiðum að líkjast, að vera sannur leiðtogi og taka ákvarðanir. Þetta er greinilega gott fyrir hagkerfið, ég vona bara að þetta stefni ekki í hættu góðum árangri í sóttvarnarmálunum hjá Þórólfi og fleirum.

 

Icelandair tekur kipp eftir tíðindin

Samsæriskenningar sannaðar gegn AstraZeneca

Ég trúi ekki hvaða samsæriskenningum sem er, en þessi finnst mér sönnuð, að eitthvað er bogið við bóluefnið frá AstraZeneca. Nú ætti fólk að hætta að hafa skömm á samsæriskenningum og samsæriskenningasmiðum. Frá þeim geta sem sagt komið viðvararnir sem koma ekki annarsstaðar frá og eru mikilvægar, jafnvel nauðsynlegar.

 

Takið eftir því sem kemur fram í fréttinni. "Annað dauðsfall af sama meiði í Noregi á aðeins örfáum dögum"... "heilbrigðisstarfsmaðurinn var undir fimmtugu og við góða heilsu"...  samt "ekkert samhengi milli andláts viðkomandi og bólusetningarinnar"... Alþjóðaheilbrigðisstofnunin segir "ekkert benda til skaðsemi AstraZeneca"... getur þetta verið skýrara? Trump, sem hefur talað gegn Alþjóðaheilbrigðisstofnuninni og samsæriskenningaáhangendur af því tagi hafa mjög svo augljóslega mikið til síns máls. Yfirlýsingar WHO eru greinilega úr takti við veruleikann og mjög svo varhugaverðar.

 

Hættum að tala um falsfréttir og upplýsingaóreiðu. Opinberar stofnanir geta haft rangt fyrir sér eins og samsærisfólkið. Samsærisfólkið hefur heldur alls ekki alltaf rétt fyrir sér, en stundum að minnsta kosti.

 

Hér er svo mikið í húfi að allt í sambandi við svona hluti verður stórmál. Ef verið er að sprauta fólk með hættulegum efnum kallar það á hrikaleg skaðabótamál og margar aðrar breytingar. Ekki er skrýtið þótt WHO og fleiri reyni að stunda yfirklór og afneita hlutunum, því reynt er að komast hjá múgæsingu, reiði fjöldans, og öðru slíku. Er það ekki orðið um seinan? Er ekki eitthvað bogið við þetta?

Norskur heilbrigðisstarfsmaður látinn

Vertu sælt verðleikasamfélag, eftir Bob Dylan, túlkun á þriðja erindinu.

Nú í upphafi vil ég útskýra hvers vegna ég nota orðið "verðleikleikasamfélag" yfir Angelína. Kvæðið lýsir breytingum í Bandaríkjunum með tilkomu Kennedys og fleiri vinstrisinnaðra stjórnmálamanna, og breytingum af mannréttindahreyfingunni vinstrisinnuðu sem mikið var að eflast á þessum árum en birtingarmynd þeirrar eflingar var ekki sízt aukin harka í mótmælum gegn rasisma og ýmsum myndum hans í Bandaríkjunum, og svo var það femínisminn sem var að eflast á svipuðum forsendum.

 

Ég er í túlkun minni að snúa orðinu verðleikasamfélag uppí það sem var ekki notað yfir, þegar það var mikið notað, til dæmis á fyrirhrunsárunum. Þá notuðu íslenzkir jafnaðarmenn og vinstrisinnar það mikið, til að gagnrýna Sjálfstæðisflokkinn, og það að konur og útlendingar fengju ekki vinnu, að flokksskírteini væru tekin fram yfir hæfileika. Þetta er svo sem gömul umræða sem skýtur alltaf upp kollinum aftur.

 

Núna eru það verðleikar innfæddra karlmanna og drengja sem ekki eru ofarlega í goggunarröðinni, konur og stúlkur teknar fram yfir, þeir sem hafa hæfilega blandaðan bakgrunn og menningarlega viðurkenndir, íslenzkumælandi, og sérstaklega þeir sem hafa "réttar" pólitískar skoðanir, (jafnaðarmenn, vinstrimenn, sjálfstæðismenn eins og Gísli Marteinn)...

 

Þetta vissi Bob Dylan eða ljóðmælandi hans á öðrum hnetti, sem sagði honum fyrir kvæðið, eða söngtextann, nema hvað, að túlki maður kvæðið rétt er spásögnum lýst sem ganga miklu lengra og lýsa heimsenda og heimsendaástandi, sem hlýzt af þessum samfélagslegu breytingum.

 

Svona er þýðingin yfir á íslenzku og óbundið mál:

 

"Gosinn og drottningin hafa yfirgefið hallargarðinn. Fimmtíu og tveir sígaunar fara í röð framhjá vörðunum, á svæðinu þar sem tvisturinn og ásinn léku lausum hala. Vertu blessuð Angelína (verðleikasamfélag), himininn er að hrynja og við sjáumst aftur áður en langt um líður."

 

Það að nota spil, annaðhvort venjuleg spil og persónur þeirra eða tarotspil og þeirra persónur er nokkuð sem Dylan hefur oft gert af skáldlegri leikni, eins og til dæmis á plötunni "Street Legal" frá 1978. Allt er það hluti af skáldlegu líkingamáli til þess að leyfa hlustendum eða lesendum kvæðisins að fá tækifæri til að túlka boðskapinn út frá eigin brjósti og hæfileikum, hugmyndaheimi.

 

Í fyrstu setningunni eru þrjú fyrirbæri áberandi, hallargarður, gosi og drottning. Orðið drottning í þessu sambandi gæti þýtt eitthvað eins og það sem María mey þýddi til forna, og þýðir að sjálfsögðu enn víða fyrir kaþólikka, heilög vera sem styður við samfélagsgerð feðraveldisins og kirkjuvaldsins, eða hver sú heimavinnandi húsmóðir sem ekki hefur leitað sér menntunar heldur styður við sitt heimili eingöngu og er þess vegna stoð og stytta feðraveldisins en ekki femínismans, þær eru auðvitað ennþá til, þótt sjaldgæfari séu en áður.

 

Hann notar orðið drottning, sem er sterkasta orðið í þessu sambandi til að gefa þessari kventegund virðingarheiti og gefa það til kynna hversu mikilvægar slíkar konur eru þar sem einungis karlmenn njóta menntunar og opinberra starfa. Þessar heimavinnandi húsmæður réttlæta þesskonar þjóðfélagsgerð af hálfu helmings mannkynsins, að segja má, og má því alveg réttilega nefna þær drottningar, þótt slíka titla beri þær ekki opinberlega, heldur aðeins ein kona, eins og í Danmörku eða á Bretlandi, til dæmis.

 

Hver er þá gosinn? Ekki einhver karlmaður, heldur sérhver sá sonur sem menntar sig (eða vinnur karlmannsstörf ómenntaður svo að segja) og vinnur úti í slíkri þjóðfélagsgerð, en ekki karlkyns femínistinn, eða sá sem vinnur gegn slíkri þjóðfélagsgerð. Línurnar eru dregnar skýrt hvað þetta varðar í kvæðinu, hver tilheyrir hvaða stjórnmálahópi og þjóðfélagsgerð.

 

"Gosinn og drottningin hafa yfirgefið hallargarðinn", segir í kvæðinu. Hallargarðurinn er tákn um það viðurkennda, opinberar stöður, það sem er opinberlega viðurkennt, fortíðin. Þessi setning lýsir því öll breytingum, þjóðfélagsbreytingu sem verður þegar jöfnuður og vinstristefna er tekið fram yfir feðraveldissamfélag kirkjulegra gilda útivinnandi karlmanna en aldrei kvenna.

 

Öll þessi setning lýsir sviptingu valda, frá forréttindahópi yfir á almennari hóp, konur, ungmenni, útlendinga, blendingja, fatlaða einstaklinga, og þannig mætti lengi telja, eftir því sem flokkunin verður flóknari í nútímanum, og séreinkenni búin til eða skilgreind.

 

Í einni einfaldri setningu er miklum þjóðfélagsbreytingum lýst, sem höfðu orðið og áttu eftir að verða. Snilld, ekkert minna en snilld hjá Bob Dylan og skyngjafa hans á öðrum hnetti.

 

"Fimmtíu og tveir sígaunar fara í röð framhjá vörðunum, (eða verðinum), á svæðinu þar sem tvisturinn og ásinn léku lausum hala."

 

Það eru jafnan 52 spil í venjulegum spilastokk. Hins vegar þar sem sígaunum er stillt upp sem andstæðum við spilamennina er þetta dæmi um jöfnun sem andhverfu.

 

Hvers vegna notar hann orðið sígaunar í þessu sambandi? Ég hef lesið ýmsar skýringar á þessu kvæði og ætla að taka sumar þeirra hér til umfjöllunar. Sumir telja að Bob Dylan sem gyðingur hafi verið að lýsa annarri heimsstyrjöldinni í kvæðinu. Sú túlkun hefur þó ekki fengið almenna viðurkenningu, en til eru margar mismunandi túlkanir á þessu verki, eins og ég hef sagt.

 

Engu að síður hefur þetta orð gildi og merkingu. Það hefur vissulega skírskotun til natzismans, en kvæðið allt fjallar ekki um byltingu og breytingu natzismans heldur femínismans og jafnaðarstefnunnar, miklu öflugri fyrirbæra í nútímanum, á yfirborðinu.

 

Fleiri en gyðingar voru gasaðir í seinni heimsstyrjöldinni, til dæmis sígaunar og samkynhneigðir. Þetta orð, 52 sígaunar, hefur því merkingu í þessu samhengi.

 

Þetta eru allir hinir ofsóttu, sem í hinu nýja samfélagi eru orðnir forréttindahópur, eru ekki lengur ofsóttir, staðan hefur breyzt og þjóðfélagið allt.

 

Þess ber að geta að ofsóknir á hendur sígauna eru gamlar og voru ekki fundnar upp í seinni heimsstyrjöldinni, en þar varð þetta stærra í sniðum en áður. Allskyns minnihlutahópar fengu þar á baukinn meira en oftast áður.

 

52 sígaunar eru því allir þeir sem voru ofsóttir og hluti af minnihlutahópum í fortíðinni, hundruð ár aftur í tímann eða þúsundir ára aftur í tímann.

 

Þessir 52 sígaunar fara í röð framhjá verðinum, eða vörðunum. Í röð, sem sagt, þjóðfélagsbreytingarnar eiga sér stað ofanfrá, með skipulögðum hætti, með lagabreytingum, sem koma frá þjóðþingunum og valdhöfum þjóðfélagsins yfirleitt. Hér er ekki um óreiðu að ræða heldur skipulag, breytingar sem verða vegna geimvera á öðrum hnöttum, eigenda okkar.

 

Hver er vörðurinn í þessu sambandi? Lögreglan, fjölmiðlarnir, pressan, eftirlitskerfið, kirkjan, hefðin, skemmtanaiðnaðurinn, þetta kerfi allt sem í fortíðinni var notað til að styðja valdið, feðraveldið, trúarvaldið, kirkjuvaldið... þetta heilaga, eða sýndarheilaga.

 

"Á svæðinu þar sem tvisturinn og ásinn léku lausum hala".

 

Þessi setning er merkileg og andmælir þeirri staðhæfingu að jöfnuður hafi ekki ríkt í feðraveldisþjóðfélaginu sem þarna er verið að kveðja og verðleikasamfélag samkvæmt þeim gildum.

 

Ásinn er hæsta spilið, og er því tákn um kónga, drottningar, ráðherra, forríka einstaklinga, alla sem mest mannleg völd hafa. Tvisturinn hins vegar er tákn um almúgann, þann sem í feðraveldinu hefur minnst völd. Hér gæti jafnvel verið átt við allskyns ólánsmenn og tapara innan feðraveldisins. Hvers vegna eru þessar andstæður þá hlið við hlið?

 

Jú, allt hefur breyzt með húmanismanum og jafnaðarstefnunni, fjölmenningunni og alþjóðahyggjunni. Hinn almenni borgari tapar líka, og það er byltingin, að segja það í kvæði. Nýr forréttindahópur hefur sprottið fram með trúarlegt vald, kommúnistar, jafnaðarmenn, femínistar, mannréttindafrömuðir, þessir sem taka sér leyfi til að stjórna öðrum, fordæma aðra, setja lög og reglur sem kúga og skemma.

 

" Vertu blessað verðleikasamfélag, himininn er að hrynja og við sjáumst innan skamms."

 

Já, himininn er að hrynja kemur fram í enda þessa erindis. Það var tákn um heimsendi meðal Kelta og Gaulverja á tímum Rómverja, en táknmál kvæðisins teygir sig aftur til þess tíma. Enda er það ákveðin tegund af heimsendi þegar svona þjóðfélagsbreytingar verða.

 

"Við sjáumst innan skamms", getur þýtt eftir dauðann, að margir fari á sama staðinn eftir dauðann, kannski helvíti, eftir að hafa tekið þátt í svona vitleysu og þjóðfélagsbreytingum.

 

Þessi síðasta setning segir líka miklu meira, "við sjáumst innan skamms", ljóðmælandinn og verðleikasamfélagið. Þessi setning segir að ekkert breytist í raun, að hann muni endurfæðast inní feðraveldissamfélag eftir dauðann aftur, að hann muni sjá það samfélag sem hann er að kveðja í kvæðinu á ný, og að maðurinn megni ekki sjálfur að gera neinar breytingar, né heldur djöflar og eigendur mannkynsins þá stundina, heldur sé þetta allt háð guðunum, guðlegum lögmálum, ofar því öllu.

 

Já, segja má að þetta erindi loki þessu vel, en fleiri erindi eru ótúlkuð, og segja þau ýmislegt annað merkilegt einnig.