Bloggfærslur mánaðarins, október 2023
31.10.2023 | 03:50
Matarlyst er rétt stafsetning, í langalgengustu merkingunni sem eiginlega allir nota.
Í Kappsmáli síðast fannst mér koma fram villa í stafsetningu. Matarlist með einföldu i-i í stað yfsilons. Síðan sá ég þessa villu í blaðagrein þar sem viðtal var tekið við Kára Stefánsson. Bragi Valdimar ætti ekki að gera svona villu, góður íslenzkumaður. Ekki nema hann hafi verið að vísa í orðið matarlist, í merkingunni listrænn gjörningur með mat. Ég get ekki fundið á gúgglinu að þetta sé nein ný speki eða rétt, að orðið eigi að vera með einföldu i-i í þessari algengustu merkingu sem eiginlega allir nota.
Öll rök hníga til þess að matarlyst sé með yfsiloni. Þetta er löngun til matar, og því sama orð og lust á ensku, sem er losti eða löngun á okkar máli. Hér er því um samgermanskt orð að ræða sem er fullsannað að á að vera með yfsiloni, það er að segja í þessari merkingu, sem löngun til að borða. Þó er það rétt að til er orðið matarlist, en þá er átt við kökuskreytingar eða eitthvað þesslegt, því listrænn verknað er þá verið að vísa í sem tengist mat og matargerð, Hitt er alveg 100% víst að matarlöngun er matarlyst með yfsiloni.
Guðjón Hreinberg hefur verið að stríða okkur með því að rita synd sem sind, en fleiri rök hníga í þá átt. En jafnvel orðsifjafræðileg rök á bakvið orðið sin á ensku hníga að því að um sömu upprunaskýringar séu á ferðinni, gyðjan Syn, sem er gyðja sannleikans og réttlætisins, og að synja því ranga, meðal annars, getur hafa leitt af sér bæði þessi orð, sin og synd, fyrir um 10.000 árum þegar Lóðurr var á jörðinni, sem skapaði okkar mannkyn. Hún hefur þá ekki verið langt undan.
Sin í nútímaensku sem synd, er dregið af sinne, synne eða sunne, jafnvel zen úr miðensku, sem aftur er dregið af synn á fornensku, sem kom úr sunnju, á forvesturgermönsku, sem aftur var dregið af sunjo, á ævagermönsku, sem þýðir sannleikur, afsökun. Hér hafa sömu hljóðin og sami orðstofninn haldið sér um þúsundir ára. Bendir það til þess að gyðjan Syn sé veruleiki og hafi dýrkun á henni leitt af sér þessar nafngiftir.
Ef sin á ensku er dregið af hollenska orðinu zin, eða sin á miðhollensku og fornhollensku, þá er það sama orð og sinni á íslenzku, merking, skilningarvit, setning, skyn, raunveruleikaskynjun, vit eða þrá.
Enskumælandi orðsifjafræðingar hafa tilhneigingu til að hundza 100% allar norrænar rætur orða, þótt mögulegar séu eða líklegri. Þannig eru bara tímanna tákn einsog svo margt annað sem tilheyrir helstefnunni. Á sama hátt hunzaði Ásgeir Blöndal allar slíkar skýringatilraunir, og leitaði að neikvæðum merkingum heiðinna orða og langsóttum útlendum skýringum frekar en norrænum.
En til að útskýra það fyrir þeim lesanda sem hefur ekki kynnt sér þróun orða til hlítar, sem ég hef ekki gert, nema í ákveðnum tilvikum, að Ásgeir Blöndal segir í bók sinni á þá leið að orðið sin á ensku sé eiginlega tvímynd við syn á íslenzku, gyðjuheitið og orðið sem merkir neitun.
Tvímynd þýðir að orð getur hafa þróazt á mismunandi hátt en með sömu merkingunni. Stundum geymist tvímyndin innan sama tungumáls en oft aðeins í öðru, skyldu tungumáli.
Tvímyndir orða þróast af ýmsum ástæðum, oft vegna mállýzkumunar. Þannig má deila um réttmæti yfsilons í orðum eða zeta í orðum. Þó er samræmd stafsetning sem studd er góðum rökum það sem leitast ber eftir, nema mér finnst svo auðvelt að nota zetuna og læra hana að mér finnst meira en sjálfsagt að nota hana, það er ekkert mál, minna en ekkert mál. Það kemur af sjálfu sér, hafi maður tileinkað sér hana. Yfsilonið er eilítið erfiðara, en það sem er erfiðara kallar á meiri lestur góðra bóka og að hafa þannig réttar fyrirmyndir, það er allt og sumt.
Það er skammarlegur aumingjaskapur að hafa afnumið zetuna úr samræmdri stafsetningu árið 1974. Eftir því sem meiri kröfur eru gerðar til barnanna og þau beitt meiri aga eflist og eykst gáfnafar þeirra, því vitið er eins og vöðvarnir, það þarf áreynslu og kröfur.
Ég hef einnig áhuga á stöfum eins og C, W og Q, en svo langt er síðan þeir duttu út úr íslenzkunni að erfiðara er að vera viss um hvar þeir ættu heima. Ecqert mætti rita á þennan hátt samkvæmt forni hefð. Quert ferð þú eða qurt? Whessir í kvöld? Rétt eins og W í ensku þýðir fráblástur mætti nota það fyrir slíkt hljóð, eða hið forna uu hljóð, sem varð ú stundum og sumsstaðar.
Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (6)
30.10.2023 | 00:20
Friðinn þráir fjöldinn, ljóð frá 26. maí 2018.
Friðinn þráir fjöldinn,
fæstir skilja, reyna að hlaupa á bretti keyptu.
Úti er veðrið annarskonar,
en það stolt og bara af sniði hleyptu!
Ólánshærri gerast gjöldin,
grimmdin vex og tapast völdin...
sigur annars sonar,
síðan jafnast allt.
Heimsins geð er hart og kalt.
Ef þú værir yngri,
okkar hrifning myndi nægja, barnið fæðast,
þú vilt ekki þannig venju,
því er von að margir hverfandi ræðast...
mætti vera meyjan þyngri,
missa skraut og slatta af glingri.
Enda oft í kenju,
ef slíkt tízkan bauð.
Var hún kannski veik og rauð?
Vildi allar virða,
varð að breytast, hafna því sem lokað malar...
Félagssigur flestra dalar,
finnst á þig og hina, einungis talar...
Ætlar svo það eina að myrða,
eftir tál, og mörk skal girða...
firru stærri falar,
fjasar inní sig.
Ekki vilja elska þig.
Friður gefst í fljótum,
fjarri vinstrisinna er rægir hetur þínar.
Stríðsins dís ei starfið virðir,
stundum verða hærri og breiðari mínar.
Vonin skýzt úr grimmum gjótum,
góða Ásta, leggst að fótum...
um það eina hirðir,
alheims tærða höll...
heyrum ekki hennar köll!
Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
29.10.2023 | 16:39
Ruslahaugar sögunnar
Skráð mannkynssaga er alltaf að breytast. Sú mannkynssaga sem ég lærði í skóla er kölluð karlrembusaga í dag, og stríðsherrasaga, Napóleon keisari og allir þeir herstjórar.
Þar fyrir utan er skráð mannkynssaga aldrei nema um 1% af sögu mannkynja þeirra sem byggja þessa jörð. Dr. Helgi Pjeturss skrifaði um að hver kynþáttur jarðarinnar væri eitt mannkyn, hann talaði um hvíta mannkynið, svarta mannkynið og því má bæta við gula mannkynið og rauða mannkynið.
En það skiptir ekki öllu hvort menn tala um eitt mannkyn eða mörg mannkyn sem eru á jörðinni, það er flokkunaratriði.
Titillinn á þessum pistli er tilvitnun í þrælgóðan pistil Gunnars Rögnvaldssonar sem birtist 14. október á þessu ári, þar kemur hann inná margt snjallt, en sá bloggari er frábær sem fyrr, en fólk er misvel tilbúið að taka við hans speki.
Sumir taka inn fíkniefni til að komast í vímu.
Það eru nokkrar ástæður fyrir því að ég leyfði framliðnum að koma mér í vímu, heiðnum sérstaklega, en ein aðalástæðan var sama ástæða og sú sem allir nota sem nota fíkniefni: Víman.
Ég var alveg þrælskakkur af slíkri gleðivímu allt árið 2013 þegar ég lauk við Friggjarblótið. Hætt er við að Ísland yrði heilagt land ef það spyrðist út og fólk tæki trú á Frigg frekar en að vættina sem tignaðir eru enn.
En ruslahaugar hvaða mannkyns? Ruslahaugar okkar mannkyns eru perlusafn þeirra mannkynja sem verðmætari eru og merkilegri, en ómerkilegri einnig.
Gunnar rekur í umræddum pistli hversu mikil áhrif þeir hafa haft sem kynntu Gamla testamentið fyrir heiminum.
Eiginlega langaði mig til að gera athugasemd við það sem Jónatan Karlsson skrifar um í dag, en ákvað að nýr pistill og minn eigin væri eina leiðin til þess, því hér er um of langt mál að ræða.
Heimsmálin verða því til þess að manni finnst nauðsynlegt að deila upplýsingum með öðrum. Það eru til einstaklingar í framlífinu, á öðrum hnöttum, sem trúa á Hitler sem guð. Það getur hjálpað mörgum á okkar jörð. Sú hreyfing er jafnvel stærri en sú sem okkar mannkyn tilheyrir.
En ég lýsti því í athugasemd til G. Hreinbergs einnig í dag að Hitler var valinn af Jesú Kristi á milli lífa. Úr því að ég hef opinberað þetta gagnvart honum og þeim sem lesa hans pistla er rétt að gera það hér á ný, en þó aðeins eins mikið og mér finnst hæfa, eins mikið og kannski fólk er tilbúið að meðtaka af því.
Þegar við bara athugum þessa staðreynd, að Jesús Kristur valdi Hitler, þá sjáum við að Loki, Jahve Biblíunnar skipulagði það sem gerðist, og lét son sinn sjá um nokkurn hluta framkvæmdanna, Jesúm Krist.
Kristnir menn segja að guð þekki ævi okkar áður en við fæðumst. Þetta er sama pælingin, eða svipuð.
Skiptir það máli hvort fólki er útrýmt með hungri (Stalín), gasi (Hitler), genabreytiefnum, (núverandi elíta), eða femínisma? (Núverandi elíta).
Ja, niðurstaðan varð mismunandi og verður mismunandi. Tilraunir I og II eru grófar eftirlíkingar og misheppnaðar en ekki aftökur III og IV.
Þeir sem eru komnir mjög langt tala um nútíðina sem við lifum sem fortíð, sem eitthvað sem þegar er búið að gerast því vísbendingarnar benda í þá átt.
Jesús Kristur gekk eins og herforingi og valdi úr þá sál, þann einstakling, sem myndi valda nákvæmlega þeim skaða sem saga sem okkar, mannkynssagan hermir frá. Þar voru menn í röðum sem allir litu út eins og Adolf, nema Jesús Kristur vissi hver munurinn var á milli þeirra, hver af þessum mönnum myndi skapa nákvæmlega rétta útgáfu af þeirri mannkynssögu sem við þekkjum og skrifað var um í mannkynssögubókunum. Því var þetta vísindaleg nákvæmni, og segir ýmislegt um hæfileika Jesú Krists til að lesa hugsanir, og vita nákvæmlega um framtíð og fortíð eða nútíð, til dæmis.
Jahve hafði skipað Kristi að gera þetta, fengið honum þetta verkefni í hendur, eitt af mörgum mjög mikilvægum og stórum verkefnum.
Maður hlýtur að dást að því hversu dásamlega vel og fallega þetta fellur saman þrátt fyrir allar misfellur og óhugnað. Framkvæmd, skipulagning, lýðstjórnun. Maður hlýtur að dást að þessu, hvort sem maður trúir öllu í Biblíunni eða ekki.
Það sem skiptir Íslendinga máli er svigrúmið. Höfum við svigrúm til að lifa af?
Er svigrúm fyrir Norðurlandaþjóðirnar að lifa af í þeim breytingum sem eru framundan?
Það verður að bíða, og kannski það verði aldrei sem maður segir frá því.
Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
29.10.2023 | 05:38
Hvað er ekki gert fyrir enn meiri frægð og frama, að endurvekja slíkt?
Að Bítlarnir skyldu hætta nokkuð snemma var eitt það dapurlegasta í sögu poppsins. Hér eru gamlir menn að reyna að hressa uppá ferilinn með því að nota upptöku og tónsmíð Lennons.
Það sem vantar er ýmislegt, eins og að Bítlalögin gengu í gegnum ferli slípunar og mörg þeirra voru ekki hljóðrituð, því John og Paul þóttu þau ekki nógu góð.
Magnús Kjartansson orðaði þetta vel um árið, 1995, að það sem verið væri að endurvinna af óútgefnum tónsmíðum Lennons væri ekki fyrsta flokks, hefði endað á B-hliðum smáskífa áður. Free as a bird sýnir þó að Lennon var yfirburðamaður. Eins og McCartney átti hann auðvelt með að semja 10 sinnum betri lög en aðrir.
Julian Lennon hefði átt að fylla í skarð föðurins á meðan George Harrison var á lífi. Hann á reyndar einnig son sem er í tónlist.
Julian hefur svipaða rödd og faðirinn, en lagasköpunarhæfileikarnir eru mun minni.
Á ákveðnum tímabilum er líklegt að Bítlarnir hefðu náð aftur saman. Það var undir John Lennon komið að miklu leyti. Árið 1974 er til léleg upptaka með honum og Paul McCartney. Týnda helgin hans var tími leitar, og þá hefði hann mögulega verið til í Bítlasamstarf. Það ár voru Wings í hálfgerðu hléi líka.
Áður en John var skotinn árið 1980 fór hann aftur að hlusta á Bítlalög og leita að gamla hljómnum. Þá hafði honum reyndar orðið sundurorða við Paul, en aðeins léttilega sennilega.
Double Fantasy með John og Yoko, síðasta fullkláraða platan, fyrir utan Milk and Honey, sem var næstum frágengin, minnir á Bítlana. Þar er John aftur farinn að semja hreinar og klárar laglínur, þetta sem hann skammaðist sín fyrir, barnalega ástarsöngva og slíkt.
Það er mögulegt að Bítlarnir hefðu byrjað aftur, hefðu atvikin verið öðruvísi. Eftir 1980 fór tónlistarferlinum að fara aftur hjá eftirlifandi Bítlum. Ef John hefði verið lifandi þá er mögulegt að freistingin að endurvekja frægðina hefði dregið þá saman, eða vinskapurinn gamli.
Nýtt bítlalag gefið út í næstu viku | |
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt |
Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
28.10.2023 | 13:39
Átökin sem harðna, en hætta ekki
Hér eru margir hægrimenn sem styðja málstað Ísraelsmanna í þessu stríði. Á sama tíma bloggar Hrannar Baldursson um fordóma eins og hann hefur gert áður. Þeir geta birzt í trúarofstæki og stuðningi við einn málstað ofar öðrum. Ég hef einnig lesið blogg Ómars Geirssonar af athygli um þetta stríð. Þar ritar hann margt af samúð með fórnarlömbum. Þar má lesa að hann hefur fullan skilning á því að fullkomið stríðsæsingafólk ríkir í Hamassamtökunum. Þó er það svo að hugtak hans, hægriöfgamenn, á við um Netanyahu og hans stjórn, og það er almennt viðurkennt í heimspressunni. Hamas hryðjuverkin verða varla kölluð verk hægriöfgamanna, frekar trúarofstækismanna, finnst mér.
Réttustu setningarnar um framferði Palestínumanna eins og Hamasliðanna er að kalla þetta sjálfsmorðsárásir, því við ofurefli er að etja.
Þegar ég horfi á þessar fréttir eða heyri þær þá rifjast alltaf upp þegar múslimar hafa gert hryðjuverkaárásir á Vesturlönd, sjálfsmorðsárásir, í heilögu stríði fyrir Allah, og réttlætingin er fyrir trúna.
Sumir hafa sagt að Palestínumenn geti bara hypjað sig úr Gaza og þurfi ekki þar að vera. En þótt gyðingar hafi til forna búið þarna hafa Palestínumenn ekki síður sögu um langtímabúsetu á svæðinu.
Afstaða stjórnvalda í bæði Þýzkalandi og í Bandaríkjunum er vandræðaleg, þótt ekki sé meira sagt. Afstaða stjórnvalda í Þýzkalandi mótast af 100 ára samvizkubiti, sem virðist ætla að verða eilíft, og afstaða í Bandaríkjunum mótast af auðhyggjunni sem mótast af samsetningu bandarískra auðmanna sem stjórna stjórnmálunum þar, en ítök stuðningsmanna Ísraels eru öllum kunn í Bandaríkjunum.
Þetta er púðurtunna sem gæti kveikt þriðju heimsstyrjöldina ekki síður en Úkraínustríðið. Sjaldan hafa því heimsmálin verið á öðrum eins suðupunkti og núna, ef nokkurntímann.
Vaxandi gyðingahatur í Þýzkalandi og víða getur til dæmis átt uppruna sinn í einhliða stuðningi stjórnvaldanna þar við zíonistastjórn Netanyahus, sem jafnvel er gagnrýnd af heimamönnum þar. Almenningur skynjar hvenær stjórnvöldin eru orðin óréttlát, og meðal almennings myndast þá oft andstæð bylgja, þótt það hafi ekki verið ætlun yfirvaldanna sem þannig stjórna.
Þegar Evrópusambandið bannar stuðning við Palestínu og þýzk stjórnvöld gera hann refsiverðan þá er afleiðingin aukin andúð á Evrópusambandinu, þýzkum og ísraelskum stjórnvöldum jafnvel.
Stjórnvöld sem eru svo heimsk að þau halda að þau hafi fólk 100% í vasanum eru dæmd til að mistakast.
En að ábyrgð Palestínumanna og Hamas. Ómar Geirsson skrifar mikið um það þessa dagana. Hann er svo beittur og rökfastur að maður skiptir sér ekki af.
En mér finnst ljóst að Hamassamtökin eru öfgasamtök. Það er ekki því hægt að tala við slíkt fólk af yfirvegun og rökvísi.
Ekki skil ég hversvegna hægriöfgastjórn Netanyahus komst til valda í Ísrael ef hún nýtur mjög tæplega stuðnings meirihluta þjóðarinnar. Er þar sama auðræðisspillingin og í Bandaríkjunum, þar sem peningar stjórna hverjir komast til valda?
Við hér á Vesturlöndum eigum erfitt með að setja okkur inní þetta, við þekkjum ekki smáatriðin, við þekkjum ekki líf almennings.
En Hamassamtökin eru ekki án tengsla við almenning á Gaza. Jafnvel þótt þau séu öfgasamtök verða þau fyrir áhrifum frá almenningsálitinu sem er þar.
Ég hef skrifað um það áður að hægriöfgastjórn Netanyahus og harðari áherzlur hennar í yfirtöku á palestínsku landi hafa án efa hrint af stað þessum ógeðslegu árásum á Ísrael frá Hamassamtökunum.
Sumir skrifa um að Hamas vilji útmá Ísrael, en öfgamenn þar vilja vissulega losna við Palestínumenn fullkomlega, þannig að hart mætir hörðu og öfgarnar mætast.
Ómar Geirsson hefur alveg rétt fyrir sér í því að Hamas fórnar börnum og konum, saklausu fólki eins og enginn sé morgundagurinn.
Ég vil forðast að fordæma, jafnvel Hamas, því menn vita það kannski ekki að orðið fordómar er dregið af sögninni að fordæma, að öllum líkindum. Heilög reiði okkar og réttlæting getur þannig snúizt uppí fordóma auðveldlega.
En það verður að vinda ofanaf þessu.
Þegar ég fékk sýnina og fannst að Jahve, guð Biblíunnar talaði til mín í sumar, þá sá ég svona stríðsmyndir. Hann sýndi mér hvernig hann getur kveikt ófriðarbál víða í heiminum til að fá sínu framgengt, til að Biblíunni sé hlýtt, og í því getur falizt þetta sem kallað er miðaldaástand.
Hann sagði mér að ef Rússar sigra ekki auðveldlega mun hann hefja styrjaldir annarsstaðar á jörðinni, eða toga í spotta til þess. Hann sýndi mér jafnvel borgarastyrjöld í Bandaríkjunum, mannskæða jarðskjálfta og eldgos víða, og styrjaldir í Evrópu eins og urðu fyrr á öldum. Það var mjög áhrifaríkt að upplifa þetta.
Þannig að þessi harðnandi átök á þessu svæði komu mér ekki fullkomlega á óvart. Ég veit að hann getur gert þetta og gerir þetta.
Þeir sem telja að maðurinn einn stjórni öllu taka ekki mark á trúarbrögðum. Ef maður gerir ráð fyrir því að guðir og djöflar leiki með mennina eins og taflmenn verður allt skiljanlegra.
Rétt eins og löxum er slátrað af Íslendingum og Norðmönnum ef lús sækir á þá, þannig getur guð Biblíunnar, Jahve, slátrað okkur öllum ef við erum syndug, ekki honum að skapi.
Umfangsmikil árás í nótt | |
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt |
Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (2)
27.10.2023 | 02:26
António Guterres, aðalritari Sameinuðu þjóðanna hefur rétt fyrir sér, allt er að fara til fjandans og núverandi kynslóðir bera þyngsta ábyrgð.
Menn spyrja sig að því hvernig fyrri kynslóðir Íslendinga lifðu af þegar sjúkdómar herjuðu og lítil þekking var í læknavísindum, kuldinn mikill og húshitun léleg, ekki nema af búfénaði og kannski einni eldavél í bæjunum, og mataræðið bæði rýrt og einhæft hjá langflestum. Þegar vetrar finnst manni það útilokað að lifa af í torfkofa án ofna og nútímamataræðis.
Eftir að amma dó árið 1985, þegar ég var 15 ára, bjó ég með afa þar til hann lézt 2015, þá á 99. aldursári. Hann sagði mér ýmsar sögur frá fyrri tíð, og þó var hann aldrei málgefinn, en það var dýrmætt sem hann sagði manni frá.
Þau bjuggu í torfkofa í nokkur ár, en bærinn Hraun, sem nú er hruninn, var að hálfu leyti úr timbri þó einnig. Nema það var algengt að sofa við vegginn þar sem skepnurnar voru. Þegar kaldast var þá reyndi fólk að hafa eld á hlóðum, en ein eldavél hitaði upp bæinn og þannig var þetta líka á æskuheimili ömmu, en hún bjó mun lengur í torfbæ en afi sem stelpa, og þau voru fleiri systkini hennar. Þetta gerðist snemma á 20. öldinni, þannig að breytingarnar eru miklar sem orðið hafa á Íslandi. Sjálfstæðsmenn eigna sér heiðurinn af því, fyrir að hafa rekið erindi Nató og Kanans. Það er auðvitað flóknara en svo, þótt það sé án efa hluti af skýringunni.
Ég var 3 ára þegar langafi minn lézt, sem var faðir afa míns, en hann var kappi sem fór á hákarlaveiðar þótt snemma hafi hann orðið sjóndapur, og alveg blindur seinni hluta ævinnar.
Þegar ég skrifaði handrit að ævisögu ömmu og afa þá myndaði ég mér þroskaða skoðun á þessu fólki, svolítið utanfrá og vísindalega skoðun, þegar ég gat skoðað efnið í fjarska, ekki aðeins af sögum sem ég heyrði sem barn og unglingur.
Ég myndaði mér þá skoðun að kynslóð langafa minna og langamma hafi verið sú kynslóð sem var langsamlega virðingarverðust og duglegust, en næstduglegust hafi verið kynslóð afa minna og amma. (Ömmur til amma í fleirtölu, býst ég við).
Allt þetta virðingarverða í fari þessa fólks kom bæði vegna menningarinnar sem þá ríkti og svo einnig vegna uppeldisins.
Það þarf sem sagt erfiðleika til að skapa gott og heiðarlegt fólk, virðingarvert.
Þessi sannleikur er nær 100% fjarri Katrínu Jakobsdóttir forsætisráðherra og hennar fólki, öðrum í ríkisstjórninni, til dæmis. Nútímakynslóðir eru svo til 100% firrtar og úr tengslum við veruleikann. (Eða annan veruleika en auðrónar Evrópusambandsins og manngerðra tröllasmiðja tilheyra og telja að sé almáttugur).
Langafi minn kunni Íslendingasögurnar utanbókar. Svo var sagt að minnsta kosti. Hann hafði frábæra námshæfileika og var með svo gott sjónminni að hann mundi það sem hann las ótrúlega vel. Því var það mjög sorglegt að hann skyldi missa sjónina og snemma verða sjóndapur.
Þegar hann var ungur maður las hann allt sem hann komst í. Þá var lestrarfélag í sveitinni, og menn fóru með bækur á milli bæja. Menn ræddu um innihald bókanna, ekki sízt börnin og unga fólkið.
Seinni hluti 19. aldarinnar og fyrri hluti 20. aldarinnar voru stórkostlegir uppgangstímar menningarinnar á alla mælikvarða. Þá voru gerðar uppgötvanir sem nútíminn stendur á.
Í dag fer lestrarkunnáttu hnignandi. Aðallega konur fara í háskólana og stór hluti þeirra endar í útlöndum á meðan við fáum erlenda verkamenn í stórum stíl sem eru lengi að tileinka sér málið.
Stjórnvöld gefa loforð, en ráða ekki við neitt, og sumir segja að stjórnvöld vinni meiri skaða en það litla sem reynt er að laga og færa til betri vegar. Ég fullyrði það enn að stærstu glæpasamtök nútímans eru yfirvöldin, bæði hér á þessu landi og annarsstaðar. Slíkt er hægt að styðja með tölum og rökum, hvað Vesturlönd varðar.
Fólk er almennt fullt af vonleysi og þunglyndi í okkar vestræna heimi. Skotárásir í Bandaríkjunum má rekja til þess að hluta til, þótt það mál sé flóknara. Áhugaleysið er allsráðandi, og ástin sjálf er lögzt í dvala og dá, eins og segir í Síðasta blóminu. Búið er að koma höftum og böndum á þau svið þjóðlífsins sem áður sköpuðu gróanda og gleði.
Ef fram kemur fólk sem getur hjálpað er nóg af öfundarröddum eða öfgaliði sem skýtur það niður og ómerkir með allskonar aðferðum, níði og rógi sem styðst yfirleitt við ekkert nema orðhengilshátt og útútsnúning.
Þetta níðslið sem er duglegt að skrifa athugasemdir, til dæmis í DV, það er oft hið nýja vinstralið og hið nýja jafnaðarlið, sem dýrkar Evrópusambandið og femínismann. Sjálfstæðisflokkurinn er ekki fullkominn, en þetta lið hefur unun af því að gera sem minnst úr öllu sem kemur frá hægrimönnum.
Ég þekkti vinstrimenn, kommúnista og jafnaðarmenn, sem ég bar mikla virðingu fyrir þegar ég var yngri. Það hafði mikla lífsreynslu og mannkærleika, og talaði jafnvel sæmilega vel um pólitíska andstæðinga stundum.
Kærleikurinn er ekki kristileg uppfinning. Jafnvel heiðnir menn áttu nóg af náungakærleika. Samkvæmt frásögnum voru þeir þó skjótir að grípa til vopna ef ágreiningur reis sem ekki varð útkljáður auðveldlega.
Það mikla mannfall sem varð það fækkaði ekki fólkinu samt, því frjósemin var svo mikil að bera þurfti út börn.
Jafnvel á þeim kristilegu tímum þegar konum var drekkt fyrir að eigna lausaleikskróga, þá kann ástæðan að hafa verið að hluta til sú að þannig var spornað gegn offjölgun og fólki sem erfitt var að sjá fyrir.
Mesti glæpurinn gegn mannkyninu er að leyfa menningunni að hnigna svo mjög að fólk verður sjálfdautt, að frjósemin nægir ekki til að viðhalda þjóðinni.
Jafnvel eru okkar kynslóðir sekar um að drepa jörðina sjálfa úr mengun, og önnur dýr sem deila jörðinni með okkur. Nútímakynslóðir falla sem sé á öllum prófum tilverunnar.
Þetta er svo margslungið að þetta er nóg að sinni.
Ég vil bara að þetta komi fram, að ég tek ekki undir þær ranghugmyndir hægrimanna fyrir fimm aura að mannkynið beri enga ábyrgð á hamfarahlýnun, ózoneyðingu, skógareyðingu, mengun sjávarins og öðru af því taginu.
Ég tek sumt úr hægristefnu og er sammála því, en sumt í vinstristefnunni finnst mér réttara á sama tíma.
Stjórnvöld og almenningur minna æ meira á fólkið sem þóttist ekki sjá að keisarinn var nakinn, í "Nýju fötum keisarans" eftir H.C. Andersen. Það er svo margt sem hægt er að gera betur, og sýndarmennskan er svo gífurleg, og að taka þátt í leikriti sem liggur til Heljar, sem hægt er að reikna út að gengur ekki upp.
Ríkisstjórnarsamstarfið var undir | |
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt |
Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (3)
26.10.2023 | 14:55
Sortnar sentrúm (myrkvast miðbær) eftir Megas, af plötunni:"Far þinn veg" frá 2001, ljóðagagnrýni.
Þetta ljóð fjallar um miðbæ Reykjavíkur, eða skemmtanalífið þar í gegnum nokkrar kynslóðir og áratugi tuttugustu aldarinnar, og jafnvel enn lengra aftur, en ljóðmyndirnar eru eins og svipmyndir frá mörgum tímaskeiðum og búa til nokkurskonar heimildamynd í ljóði eða söngtexta.
Ljóðið sýnir vel að Megas var enn að vaxa sem skáld og listamaður þegar hann samdi þetta, sem hefur sennilega verið á 10. áratugnum, eða nálægt útgáfu plötunnar.
Hér má segja að gagnrýni skáldsins sé beittari en fyrr og sumt í þessu ljóði vakti hneykslun þegar það kom út, því hér þótti sumum heldri borgurum að skáldið væri að fara enn alltof ómjúkum höndum um "heilaga" menn og ósnertanlega í fortíð og nútíð, en annað kom á daginn, að skáldið Megas vissi um hvað hann var að syngja og kveða.
Egill Helgason er nú orðinn pólitískur sem fyrr og sýndi Kiljan hans í gær það, þegar hann fjallaði um eitt af því sem Megas kom inná í þessu ljóði, fyrir meira en 20 árum, og var meistari Megas því enn langt á undan samtíma sínum þá.
Fyrst í ljóðinu er fjallað um drykkfelldan sjómann (skipper), Grjótaþorpið og fulla Grænlendinga sem venja komur sínar í Duus húsið.
Þannig að athyglinni er beint að því venjulega og síðan zúmmað inn á hið sértæka, sem er viðtekin venja við heimildamyndagerð.
Hér er það einkenni mannlífsins komið fram sem enn er nokkuð áberandi á okkar landi nú um stundir að "Tægálur" hafa skipt út norrænu kvenfólki að nokkru og aðrar innfluttar kvenverur, (eða kvár eða hvaðeina).
Þannig að svipmyndirnar eru eins og ljósmyndavélin, þær fegra ekki mannlífið heldur segja frá því eins og það er.
Ljóðið kallast á við miðbæjarrómantík fyrri skálda, sérstaklega Tómasar Guðmundssonar, og skapar skemmtilegar andstæður og merkilegar, hvernig miðbær Reykjavíkur hefur þróazt.
Í ljóðinu er ekki mikið fjallað um fyrirbæri Mammons og Satans, þénin, en þén er mitt nýyrði yfir "stofur", "listastofur, tattústofur, menntastofur, gróðastofur, verkfræðistofur,", þetta eru listaþén, tattúþén, menntaþén, gróðaþén, verkfræðiþén. Þén er hvorugkynsorð og beygist eins og lén, þén er staður þar sem musteri Mammons er staðsett, og allt er gert til að þjóna Honum. (Eða ef Kristur væri meðal okkar myndi hann brjóta þar allt og mölva til grunna sennilega, en flestir Kristnir eru skurðgoðadýrkendur í dag sem dýrka MammonsKrist í skurðgoðalíki). Ég bjó til orðið þén fyrir meira en 20 árum því mér þótti fráleitt og móðgun að svona væri orðið stofa saurgað, heiðvirðs fólks, sem vill ekkert með Mammon og hans hyski gera. Heldristofa heimilanna á ekkert með Mammon og glæpi hans að gera.
Jæja, næst í ljóðinu er fjallað um Hótel Borg. Ekki er fjallað um ljúfa tóna stríðsáranna, þeirra hljómsveita sem spiluðu þar, heldur er fjallað um "barlóm og væl", en það mun vera raunsönn nútímalýsing.
"Tommi vinurinn alls" er þingmaður Flokks fólksins, Tómas Tómasson úr Tommahamborgurum, að sjálfsögðu. Í kvæði Megasar er ekkert neikvætt um þann mektarmann, nema "vinurinn alls" er frekar tvírætt og hæðið, og bendir á sölumennsku og trixin sem þar eru viðhöfð, að hún gengur útá að blekkja fólk oft og einatt.
Síðan er bent á að Sívertsen "gerði gæl við alla Köben", og mun það vera nokkurnveginn rétt, án slíkra tengsla var fátt hægt á Íslandi þá.
Síðan er athyglinni beint að perra í síðum frakka, og strax á eftir fjallað um síra Friðrik (Fiðrik), sem "situr æ með eitt niðurgirt", þannig að saman fer helgimyndin hræsnaranna og raunveruleikinn á sem merkilegastan hátt, en samkvæmt nýrri ævisögu um séra Friðrik eftir Guðmund Magnússon hafði Megas nákvæmlega rétt fyrir sér í þessu ljóði, þótt þar birtist staðalímynd þar sem allar hliðar séra Friðriks eru sýndar, ekki aðeins sú mynd sem dregin var upp af honum áður. Býst ég við að margir hafi hneykslazt á ljóði Megasar þegar það fyrst kom út, eins og þegar hann fjallaði um Jónas Hallgrímsson áður fyrr.
Uppköst er fjallað um næst af völdum landadrykkju og amfetamínnotkunar, nokkuð sem skáldið hefur þekkt af eigin raun. Mávahlátur kemur að sjálfsögðu við sögu í íslenzka vetrarfrostinu. Tugthúsvistin ekki fjarri, bæði fyrir seka og saklausa, og réttvísin mjög svo fjarri góðu gamni hvað það varðar, og er það víst engin nýlunda.
Nauðgunarmenningin kemur síðan fram í öllu sínu veldi í síðasta erindi ljóðsins, þar sem morgunstjarnan (Venus), stjarna femínismans og Lúsífers er ein vitni að konum og stúlkum sem eru afmeyjaðar dauðadrukknar undir morgunn. Tekið er þó fram að morgunstjarnan sé miður sín yfir örlögum Íslendinga, og þar kemur fram siðferðislegur dómur, en þá má finna víðar í kvæðinu einnig.
Í hinni hreinu og snyrtilegu Reykjavík nútímans og Dags B. Eggertssonar er víst búið að banna hegðun þá sem lýst er í ljóðinu svo til alveg, þótt enn eimi eftir af henni.
Eins og oft áður bendir skáldið Megas á spillingu kristninnar og kirkjunnar, þegar hann fjallar um að Hjálpræðisherinn lifi á eymdinni, "þurfi að spá í nýjar", ef ástandið skánar.
Hætti nær við sögu séra Friðriks | |
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt |
Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
25.10.2023 | 00:26
Spotify drepur hljómplötuútgáfu, eins og sagt var að afritun á tónsnældur gerði á áttunda og níunda áratugnum.
Uppgangur streymisveitunnar Spotify er bæði á kostnað minni streymisveitna, innanlands og utanlands, og hljómplötuútgáfu á efnislegu formi, sem ég er hlynntur.
Mitt uppáhaldstímabil í tónlistarsögunni er 1965 til 1985, þegar vinýlplötur voru allsráðandi og tónsnældur. Það sem mér finnst þó mest heillandi við þetta tímabil er að á þeim tíma voru til stórstjörnur sem græddu mikið fé á list sinni, og algengt var að grúpppíur héngu utaní tónlistarmönnum. Þetta var tími glamrokksins, synfónískra rokksins, sýrurokksins og þjóðlagatónlistarinnar, en einnig gæðapopps og diskós og margra annarra stefna.
Fólk hlustar á Spotify meira af skyldurækni en lyst, áhuga, því það að fylgja hljómsveit eða tónlistarmanni er hluti af því að vera í költi, eða smátrúarhópi, til dæmis ertu goth eða hiphop eða eitthvað annað, þau nöfn eru aðeins hluti af flórunni.
Bítlarnir breyttu heiminum og það gerði Bob Dylan einnig. Bítlarnir ruddu brautina fyrir áttunda og níunda áratuginn, fyrir þann tíma sömdu tónlistarmenn yfirleitt ekki sitt efni. Einnig settu þeir standardinn hærra, eða gæðastaðalinn, svo notuð sé betri íslenzka.
Góð popptónlist er eins góð og sígild tónlist, hana má hlusta á aftur og aftur til að finna eitthvað nýtt, til dæmis Sgt. Pepper með Bítlunum, eða Stormskersguðspjöll Sverris Stormskers eða Á bleikum náttkjólum með Megasi.
Sérstaklega á þetta þó við sýrutónlist af beztu gerð og þungarokk af beztu gerð, Moody Blues, Led Zeppelin, og fjölmargar hljómsveitir frá þessum tíma. Framsækið rokk var þetta stundum kallað af poppskríbentum á íslenzku.
Litskrúðug umslög voru mjög til bóta, og sömuleiðis menningin í kringum þetta, dulúðin, hvernig tónlistarmennirnir voru hafnir upp til skýjanna og dýrkaðir. Sérstök upplifun var að fara á rokktónleika á þeim tíma. Þannig var stemmning á nokkrum tónleikum sem ég fór á með Megasi á unglingsárunum.
Spotify hefur beizlað tónlistina og dregið úr henni máttinn. Góð rokktónlist nýtur sín bezt í stórum hátölurum og kraftmiklum græjum sem voru framleiddar fyrir 40 árum eða svo. Í dag eru græjurnar yfirleitt litlar og hátalararnir líka, ef þetta er ekki spilað úr tölvum og símum beint.
Já, ungt og eldra fólk hlustar á tónlist núna sem hluta af samfélagslegri skyldu, rétt eins og tónlistarmennirnir sem spila í þætti Gísla Marteins á RÚV, Vikunni, eru kerfistónlistarmenn, það er að segja þeir syngja ekki boðskap sem ruggar spillingarbátnum, rétt eins og sovézk list um 1950 varð að vera hliðholl einræðisherranum mikla, Jósep Stalín.
Ennfremur verða tónlistarmenn ekki vinsælir nema þeir hafi sérstakt útlit, séu á ákveðnum aldri og tilheyri helzt kvenkyninu, eða hluti af útlendingum, því allt skal lúta pólitískri rétthugsun sem er á yfirborðinu, það á að heita hin rétta þróun, þótt hún þurfi ekki að vera rétt í raun, þegar betur er að gáð.
Þó eru þessar vinsældir sem eru í boði ekki krassandi fyrirbæri, þær eru tempraðar og dúðaðar í reglur, deyfðar og dópaðar. Sýndarmennska, með örlítið af tilfinningum með.
Almenningur á Íslandi getur gert uppreisn eins og almenningur í útlöndum. Það getur almenningur gert með því að hætta að nota Spotify, kaupa plötur uppá gamla mátann og gera það aftur að trúarlegri upplifun að hlusta á nýja eða gamla tónlist, tengjast tónlistarmönnunum þannig.
Betra er að hafa fáa og góða tónlistarmenn en marga slæma eða meðalgóða. Því aðeins þegar fáir mjög góðir tónlistarmenn lifa á list sinni myndast dáleiðandi og heillandi stemmning í kringum tónlistina, sérstök aðdáendamenning, sem er mjög heillandi.
Rokktónlist var áður fyrr hluti af kynfræðslu unglinganna. Með því að fara á rokktónleika fengu margir í eftirpartýjum sín fyrstu nánu og kynferðislegu kynni af hinu kyninu.
Það er betra að fá þannig persónulega kynfræðslu þar sem könnuð eru ný og ókunnug mið og allir upplifa persónulega upplifun heldur en staðlaða kynfræðslu nútímans sem er mjög umdeild, þar sem þeir eru kallaðir fávitar sem ekki eru samkvæmt femínistunum.
Rokktónlistin er eitt af því sem vantar í menningu nútímans, eitt af því sem hefur verið tekið úr menningu nútímans og þarf að koma aftur.
Spotify í syngjandi sveiflu | |
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt |
Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (5)
24.10.2023 | 03:28
Plastmennin
Hvað skiptir meira máli en spurningin um umframdauðsföll sem Geir Ágústsson setti fram í bloggi fyrir nokkrum dögum? Greinin heitir einfaldlega þetta, "Umframdauðsföllin" og birtist á sunnudaginn. Birtist þar að sjálfsögðu Vagn nokkur, sem Ómar Geirsson hefur nefnt gervigreind, og fleiri en hann hafa grun um að hann sé eitthvað slíkt fyrirbæri, alltaf tilbúið að mótmæla sama hvað það er, ef það fær athygli hjá mörgum.
En Vagn þessi er ekki einn um að fullyrða að glerharðar sannanir finnist ekki fyrir því að umframdauðsföll eða veikindi séu fleiri hjá bólusettum. Heilbrigðiskerfið er nánast einhljóða sammála Vagni, enda ver þar hver annan skiljanlega ef mistök eru gerð á svo stórum skala, svo slík afneitun er ekki í raun glerhörð sönnun eða endilega rétt mat, miðað við hversu mikið er í húfi að allt gangi sinn vanagang.
Geir birti með pistlinum súlurit frá Eurostat sem staðfestir að hér eru óvenjumörg umframdauðsföll eftir bólusetningar eins og í öðrum hábólusettum þjóðum. Lýsir það afneitun hjá Vagni að skauta framhjá þeim opinberu tölum og fullyrða að sannanir séu ekki til.
Aðeins plastmenni eru til á þessari jörð, hvorki karlar né konur. Þessvegna er það fullkomlega gagnslaust og sýndarmennska til að skapa leikhús fyrir óupplýsta að tala um kvenréttindi þegar konur eru ekki lengur til. Plastmenni eru undanfarar hinna gráu vélmenna og geimvera sem við erum að breytast í, sem lifa fyrir náð þess sem getur kallazt óvinur lífsins allsstaðar. Tæknimenningin stuðlar að þessu, hluti af ferlinu, goðsögnin um Faust sem selur Djöflinum sálu sína fyrir velgengni en verður svo þræll hans lýsir þessu vel.
Helför sú sem nú á sér stað er á raunverulegum skala útum alla jörð. Hugtakið glæpur gegn mannkyni er gjaldfellt með því að nota það um staðbundnar þjóðernishreinsanir sem ekki virka gegn öllu mannkyninu heldur einum kynþætti eða þjóð, heldur með sýklahernaði eða efnavopnahernaði öllu heldur, sem slík bóluefni mætti flokka, ef rétt er það sem bóluefnaandstæðingar fullyrða, sem margt bendir til.
Eiginlega allt sem fer fram í þessari vestrænu menningu okkar er 100% skrípaleikur, ómarktækt eins og sjónvarpssápa. Þannig er veruleikinn, fólk er ekki það sjálft, það er dáleitt, andsetið. Það hlýtur að vera eina rétta ályktun af þeirri staðreynd að fólki er sama hvort það er stráfellt, og margt annað bendir til þess að sálin sé ekki lengur virk á Vesturlöndum í okkur, það sést á því að fólk lætur fara með sig hvernig sem er, að fólki sé ekki sjálfrátt.
Það er jafn tilgangslaust að ræða um skýringar á hinseginleikanum þegar fólk er ekki móttækilegt fyrir sannleikanum og veruleikanum og móðgast frekar ef slíkt er bent á.
Skýringar eru til, veruleiki er til, en við erum varla hluti af slíku, og ættum því eiginlega frekar að hlúa að því fyrir okkur sjálf, ef við sjáum í gegn um þokuna.
Athugið að svona pistla má alveg eins lesa sem prósaljóð, þeir eru aðeins fyrir innvígða, aðrir skemmta sér yfir bullinu.
Ég set fram hugtök og hálfskýringar en er hættur að reyna að útskýra eitthvað vísindalega, enda fer það allt öfugt ofaní fólk, bókstaflega. Fullkomlega gagnslaust að reyna. En fyrir þá sem ráfa um villulandið, eins og Palli sem var einn í heiminum og allir horfnir getur það verið dýrmætt fyrir þá að vita að það eru einhverjir örfáir eftir ennþá.
Kvennaverkfallinu er að sjálfsögðu stjórnað frá öðrum hnöttum eins og eiginlega öllu öðru í okkar vestrænu ómenningu, stjórnað frá Helvíti, ekki spurning. Þannig er þetta með húðflúin og X-2000, það dýrmætasta og sannasta í Biblíunni er bannið gegn slíku í Mósebókunum, þar af kemur verðleiki sem ekki dvínar, þar sem slík aðvörun kemur fram. Öll menningin hefur nú umsnúizt og orðin sannazt sem standa í Biblíunni.
Heimsmálin velta áfram á sama helvízka háttinn og hér á Íslandi þar sem niðurrif og eyðilegging er allt sem blasir við, þótt yfirborðið sé annað.
Við höfum held ég ekki fleiri heimspekinga meðal okkar en áður, en núna er ekkert mark tekið á þeim, enda stöðnun og afturför skriftin sem stendur á veggnum.
Las það í Lifandi vísindum að við öndum að okkur plastögnum, við étum plast og við drekkum plast. Við erum plastmenni, við erum gervifólk sem er að hætta að fjölga sér. Það hæfir slíku gervifólki að búa til sjónvarpsþátt sem fjallar um fjölskyldugildi og barnauppeldi, eins og var sýndur í gær á RÚV eftir fréttir, ágætur svo sem, um mömmuskömm og fleira, þegar æ færri börn fæðast. Það sýnir fáránleikann.
Það er alveg pottþétt mál að ef einhver kemur fram með grein sem á erindi við ALLA, eins og umrædd grein Geirs á sunnudaginn, þá er hún skotin niður af hugsanlegu vélmenni sem ómerkir það sem merkilegt er. Þetta sama er gert á DV af einhverjum gervigreindarfíflum sem mótmæla öllum fréttum sem eru merkilegar í athugasemdakerfinu þeirra. Það verður til þess að aðeins ömurlegar fréttir eru þar skrifaðar um ekkert, eins og netglennur, sem nefndar eru áhrifavaldar, sílikonlífverur.
Þessvegna er vestræn menning dauð, ekki dauðadæmd. Hún ómerkir allt heilagt, vanhelgar það og saurgar.
"Allar konur elska ofbeldi" orti ég eitt sinn. Konur eru ekki lengur til svo það gildir ekki lengur. Slíkar setningar eru því aðeins geðveiki og bull í nútímanum, marklausir stafir sem lýsa fortíð sem er ekki lengur, nema í sjúkleika þeirra sem þurfa endurmenntun í vélrænu vélmennaáttina. Ef ég ætti að þýða það yfir á mannversku gæti það útlagzt svona: Allt kynlíf á uppruna sinn í áreitni og nauðgunum. Öll ást á uppruna sinn í áreitni og aðeins meiri hörku en vindurinn úti býður uppá. Mér leiðast bannorð. Ef maður notar bannorðin í jákvæðri merkingu missa þau hatursgildi sitt og eyðileggingargildi. Þannig ómerkir maður svartan galdur djöflanna. Til eru djöflur og djöflar. Það er galdur útaf fyrir sig, sem vert er að mæla með. Núverandi stjórnvöld skilja auðvitað ekki slíkt.
Það er ekki til einskis að pústa út og hleypa gufunni út þótt aðeins tveir skilji eða jafnvel hálfur, því hálfur er skárri en enginn og vit okkar er víst hálft í flestum málum eða öllum.
Ef maður ekki yrkir um fortíðina og mennskuna sem eitt sinn var til þá hættir hún endanlega og fullkomlega að vera til, því hvar á hún að vera til nema í bókum fyrst henni er úthýst úr menningunni og veruleikanum?
Takið ekki mark á mér. Enn einn rugludallurinn og geðsjúklingurinn sem hefur ekki raunveruleikaskynið í lagi.
Það er óþarfi að hræðast peð sem enginn tekur mark á. Þeirra starf er til einskis unnið, mitt og annarra.
Hinsvegar, það safnast kannski í kynslóðaminnið og verður rifjað upp þegar raunveruleikinn fer að skipta máli, ef hann nokkurntímann fer að skipta máli að nýju.
Kvennafrídaginn er rétt að líta á sem partý. Aldrei er nóg af þeim. Gleði, hamingja, sátt, samlyndi, allir sammála, fullkomið ástand. Hér höfum við árlegan frídag framvegis, eða hvað? Allir hinir hóparnir eigna sér hann líka, svo þetta verður eins og enn einn sautjándi júníinn fyrir okkar þjóð. Prýðilegt.
Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (5)
23.10.2023 | 05:50
Hvernig lagið "Konur þurfa miklu hærri laun", eftir mig, frá 2003 varð til, (óútgefið ennþá) og fleiri lög.
Þegar ég var að æfa lög fyrir tónleika sem ekki varð úr, 2018, þá rakst ég á lagið "Konur þurfa miklu hærri laun" frá árinu 2003, en það var tekið upp fyrir plötuna:"Jafnréttið er framtíðin", sem kom út á því ári, en það bara gleymdist. Á þessum árum, eftir að afi dó 2015, var ég mikið að pæla í því að endurútgefa á vinyl það sem ég gaf út á CD-R formi frá 1998 til 2010, en enn hefur ekki orðið úr því, það er of dýrt og það yrði að seljast nokkuð vel til að standa undir kostnaði.
En allavegana, ég ákvað að nota þetta lag og fleiri í endurútgáfuna, ef af yrði, á vinyl, jafnvel þótt ég yrði að velja úr demóupptökum, og því hljóðgæðin ekki alltaf uppá marga fiska. En allavega, lagið hljómar vel og hefði átt að koma út.
En hvernig samdi ég þetta lag og af hverju gleymdist það á sínum tíma?
Einmitt þetta lag varpar merkilegu ljósi á það hvernig vinsæl dægurlög geta orðið til og hvernig langan tíma getur tekið að semja lög sem ekkert er varið í en stuttan tíma að semja lög sem verða vinsæl.
Þetta lag er með engum stuðlum eða höfuðstöfum, textinn var spunninn á staðnum fyrir framan hljóðnemann á innan við 5 mínútum, viðlag og 5 erindi. Meðal annars kemur fram í textanum:"Fagnaðu því sem áunnizt hefur, heimur batnandi fer..." osfv. Sem sagt, textinn er eins og ekki eftir mig heldur einhvern annan, ég fékk innblástur og þetta hljómar eins og eftir algjöran femínista, sem allir gætu tekið undir sem taka þátt í kvennafrídeginum.
Skrýtið er það kannski en ég er farinn að halda mikið uppá þetta lag eftir mig, mér finnst það skemmtilegt, fjörugt og hressilegt, en þegar ég samdi það kastaði ég því til hliðar eins og drasli sem ég hafði engan áhuga á, því þá samdi ég svo mörg lög í einu að ég tók ekki einu sinni eftir því og hlustaði ekki einu sinni á þau aftur. Ég var sem sagt ákveðinn í að nota gömlu blúsana mína um kvenréttindi, karlrembu og femínisma frá 1997, þar sem fyrirmyndin var plata Megasar frá 1986, "Í góðri trú", sem öll samanstendur af blúsum, ef vel er að gáð. Einnig var fyrirmyndin kvikmynd og plata Stuðmanna, "Með allt á hreinu", frá 1982, sem hafði áhrif á alla landsmenn, mig þar með einnig. Barátta kynjanna var þar í aðalhlutverki eins og á þessum jafnréttisplötum mínum sem einnig fjalla um feðraveldið, ofbeldi og átök kynjanna.
Lagið "Adolf Hitler", sem Frosti Logason og Máni Pétursson, Harmageddonbræðurnir svonefndu, gerðu vinsælt meðal hlustenda X-ins um 2011, það varð einnig til mjög hratt, eða á 3 mínútum, og er sagan á bak við það einnig skemmtileg.
Þannig var að ég var fenginn til að spila eitt lag morguninn 6. marz 2001 á kristilegri samkomu. Ég söng þarna kristilegt lag eftir sjálfan mig sem heitir:"Allir bera einhvern kross" og það var samið í janúar 2001, nema hvað að ég var með lítið segulbandstæki í gangi og klukkan var 9 um morguninn, og ég var með bók fyrir framan mig með kristilegum dýrðarsöngvum sem ég hafði lært, og ég tók upp þessa æfingu á svona talsegulband eða eitthvað álíka lítið, með mjög lélegum hljómgæðum. Þá samdi ég lagið Adolf Hitler, fyrir þessa kristilegu samkomu, en það hét upphaflega Jesús Kristur eins og heyrist á spólunni.
Þannig var að ég hafði sungið nokkur þekkt kristileg lög eftir aðra sem eru oft sungin á svona samkomum sértrúarsafnaða, og þá datt mér í hug að semja eitt svona lag sjálfur, í gríni eiginlega, hugmyndin var næstum að gera grín að svona einföldum boðskap, það var eitthvað svona kristilegt lag sem var næstum bara enginn texti. Þá bara varð þetta lag til sjálfkrafa, það spatt fram fullskapað á innan við mínútu, það er að segja laglínan, og það hét Jesús Kristur þegar það var samið, með engan skrifaðan texta fyrir framan mig, því textinn var bara... "Aðeins eitt nafn er til..." osfv.
Nema hvað, að ég stoppaði þetta litla upptökutæki og setti í gang öðruvísi upptökutæki með alvöru hljóðnema, því mér fannst þetta alltof gott lag til að láta það fara til spillis, og ég reyndi að taka það almennilega upp strax á einum klukkutíma þarna áður en ég átti að mæta þarna á þessa tónleika eða samkomu eða hvað sem þetta var og spila þetta blessaða kristilega lag eftir sjálfan mig:"Allir bera einhvern kross," frá janúar 2001.
Það tók mig ekki nema korter eða svo að taka þetta ágætlega upp, og þá breytti ég textanum tvisvar. Fyrst breytti ég titli lagsins í "Helgi Pjeturss", en svo loksins í "Adolf Hitler", til að vera nógu mikið spes og koma á óvart, sem tókst þegar það loksins kom út árið 2009, á hljómdisknum:"Ísland skal aría griðland."
Svona lög sem eru grípandi og flott þau verða stundum til á stundinni, en önnur lög sem maður notar ekki geta tekið lengri tíma, með vel unnum texta og svoleiðis.
Ýmis önnur lög urðu þannig til að ég eyddi tíma í vel unninn texta og bögglaði síðan saman lagi. Stundum hef ég notað flókin grip og mörg saman.
"Er ég ekki of gamall fyrir þig?" frá 2001 er til í mjög mörgum útgáfum og upptökum, því ég var alltaf að breyta textanum. Í marz 2001 var ég einmitt að vinna við það lag ásamt fleiri lögum, að sjálfsögðu. Ég gerði meira en 10 útgáfur af laginu og textanum, svona var fullkomnunaráráttan mikil, en á endanum notaði ég svo stuttan texta sem var hvorki með stuðlum né höfuðstöfum, heldur eitthvað sem var eiginlega einfaldað talmál, til að allir skildu, því ég vissi að þetta flókna skáldamál myndi ekki skiljast fyrir fólk á öllum aldri.
Tónlistarmaður þarf ekki að vera sammála því sem hann syngur um. Þegar maður semur lög og texta þá grípur maður einhverjar hugmyndir sem eru á ferðinni í samfélaginu og notar þær sem efnivið í dægurlag.
Einhver hluti af manni skilur baráttu kvenna og er sammála henni. Síðan er annar hluti af manni sem skilur feðraveldið og boðskap Biblíunnar, og vill ekki breytingar.
Lagið:"Konur þurfa miklu hærri laun" eftir mig er 100% femínískt og mér finnst gaman að syngja það, ég fæ ekki leiða á því þótt ég syngi það aftur og aftur. Barnalegur og einlægur texti sem maður er jafnvel ekki sammála 100% getur verið rosalega heillandi og skemmtilegur, eins og hann sé eftir einhvern annan en mann sjálfan, það skiptir ekki máli. Ég veit að þetta lag getur slegið í gegn, til dæmis, og annað sem ég hef samið.
Einsog þátturinn á RÚV, Vikan hans Gísla Marteins er eintómt grín og léttúð, þannig eru lög sem mér finnst skemmtileg eftir sjálfan mig og vil gefa út.
Ég vil minna á það í þessum pistli að ég hef samið svona femínísk lög og ég er stoltur af þeim, hvort sem þau eru bull eða ekki. Þau eru skemmtilegt bull að minnsta kosti, eða svona eins og mörg dægurlög eru sem verða vinsæl.
Lögin um umhverfisvernd sem ég samdi frá 1983 til 1990 að mestu leyti ættu líka að verða vinsæl og fræg, þau eru mjög góð þótt þau séu einföld og barnaleg, en þannig eru líka lög eftir Bubba Morthens, Bítlana og marga aðra, lög sem hafa orðið heimsfræg sum.
Tónlistarmaður vill oft bara skemmta fólki en ekki endilega vera of alvarlegur, þótt Bob Dylan hafi kennt tónlistarmönnum að þeir geti einnig verið alvarlegir og sungið þannig lög, sem kenna eitthvað.
Maður getur haft samúð með einhverjum málstað og verið sammála honum að einhverju marki tilfinningalega á sama tíma og rökfræðilega viti maður að hann stendur á veikum grundvelli. Það er af því að við erum öll tilfinningaverur og rökfræðiverur á sama tíma og getum lagt áherzlu á þessa misjöfnu þætti í fari okkar.
Dagskrá um allt land | |
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt |
Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Um bloggið
Ingólfur Sigurðsson
Færsluflokkar
Heimsóknir
Flettingar
- Í dag (25.12.): 39
- Sl. sólarhring: 131
- Sl. viku: 703
- Frá upphafi: 130288
Annað
- Innlit í dag: 20
- Innlit sl. viku: 527
- Gestir í dag: 20
- IP-tölur í dag: 20
Uppfært á 3 mín. fresti.
Skýringar