Forald, ljóð frá 13. apríl 2018.

Sýnist oft en burtu berst,

bragði slíku verst.

Forald farið mitt,

fyllra markið liðið.

Mér er sama; mannkyn þitt

mengar yfir sviðið.

Skelfing birtist svikarasvanni,

svínin í stjórnum halda völdum.

Annað öll við höldum,

eiginvilla í manni.

 

Hún er týnd í sjálfri sér,

sigur hverfur mér.

Ef ég annars vinn

upphefst nýlífsvíti.

Örlög ráðast annað sinn

eftir þessi býti.

Rugluð innra, píratapía,

pælandi í röngum hlutum núna.

Missa menn svo trúna,

muna ei það nýja.

 

Eins og hún er indæl þó,

ekki kemur ró.

Fann ég villuveg,

vergjur margar kveina.

Eitt er víst að ekki ég

ætla þar að reyna.

Kommagæra, blekkingabelja,

búkurinn nægði einusinni.

Verður veröld minni,

virðist aðeins Helja.

Um væntanleg verkföll og annað

Silfrið var um verkalýðsmál. Sum viðhorf finnst mér vanta í það sem ég kannast við og man eftir frá mér eldra fólki. Sumt finnst mér algjörlega eins og það var þá, eins og tal um verkalýðsfélög.

Guðmundur Hagalín var bróðir ömmu minnar í föðurættinni og sá Alþýðuflokkur sem hann vann fyrir var flokkur verkalýðsins. Mér finnst verkalýðstalið núna minna meira á það sem maður þekkti frá æskunni, og minnkaði á tíma nýfrjálshyggjunnar.

Ég kynntist líka öðru viðhorfi sem mér finnst lítið áberandi á okkar tímum. Það var þjóðerniskennd íhaldsmanna og verkalýðsins til jafns. Pabbi skammaði mig fyrir að vilja frekar vera listamaður en verkamaður. Hann kenndi mér að það væri dyggð að leggja mikið á sig, og hjá enn eldra fólki lærði ég að það væri kristileg dyggð að stuðla að samstöðu og þjóðrækni, að ganga í störf og aðstoða án kröfu til launa. Þannig var mér kennt að fólki yrði boðið starf sem sýndi af sér þannig mannkosti. Ég var svo sem alltaf latur og hugsaði um listir, tónlist og slíkt, en þetta rifjast upp.

Ég heyrði sögur um fólk í sveitunum sem fékk borgað í mat eða vöruskiptum eða fór í reikning hjá kaupfélaginu. Kynslóð ömmu og afa vann að vísu fyrir sér sjálf að mestu, en það fólk mundi eftir því og vissu um þannig sögur.

Sólveig Anna hefur endurvakið gamla verkalýðsbaráttu. Það er nógu merkilegt fyrir sig. Nú er aftur farið að tala um grunnhugtök.

Fólk af minni kynslóð hefur lært í útlöndum og búið erlendis ekkert síður en á Íslandi. Horfin er sú hugsjón og hugsun þjóðernisstefnunnar að það sé skylda okkar að standa okkur vel á þessu landi í samanburði við önnur lönd, og að það sé skylda okkar að vinna láglaunastörfin, sem hluti af þjóðarímynd og þjóðarstolti. Nú þykir í lagi að bjóða útlendingum lág laun og að þeir gangi í þannig störf. Þá þekktist það einnig að börn láglaunafólksins hélt áfram í sömu stétt. Nú eru langflestir Íslendingar að hugsa um að hækka sig upp í stéttastiganum og fá eins hágt launuð störf og mögulegt er. Það þýðir samskipti við útlönd og að fá betur launaða vinnu í útlöndum oft.

Já ég held að Sólveig Anna sé mjög merkileg kona sem hristir upp í spilltum og stöðnuðum kerfum. Hún rifjar upp gömul handtök og baráttumál, meiri hörku í þessu.

Afi var með eigið fyrirtæki. Á því heimili var talað um að treysta á réttlæti og mannkosti ráðherra og svo á eigin dugnað.

Undir áhrifum frá kennurum fór ég að trúa á mannréttindi, umhverfismál, og að fólk ætti að berjast fyrir hærri launum. Með Stormskersguðspjöllum, sem Sverrir Stormsker gaf út 1987 sveigðist ég aftur til hægristefnu.

Ég heyrði svo oft að maður ætti að leita sér að vinnu fyrir þjóðfélagið og þjóðarhag. Ég var á móti þessu og í mikilli andstöðu við þetta og vildi verða frægur tónlistarmaður.

En þá heyrði ég oft þessar röksemdir um að maður ætti ekki að hugsa um hvað maður sjálfur vildi heldur hvað væri bezt fyrir þjóðfélagið, að allir ættu að standa saman og auka hagvöxtinn. Þá minntist enginn á að flytja inn útlendinga, heldur að við sem vorum ung yrðum að taka við öllu sem gamla fólkið vann við. Skrýtið hvernig þetta breytist og gömul viðhorf gleymast með breyttum aðstæðum.

Verðbólga og þensla eru fyrirbæri sem fylgja oft launahækkunum. Ég man eftir verðbólgunni á áttunda áratugnum og kennaraverkfallinu 1984. Þá bjó ég til stutta myndasögu um Albert Guðmundsson til að skemmta krökkunum í skólanum með henni þegar skólinn byrjaði aftur.

Sumir voru ekki óánægðir með verðbólguna undir lok áttunda áratugarins. Ég heyrði um marga sem eignuðust íbúðirnar sínar með hjálp verðbólgunnar. Þá unnu menn í törnum og fluttu inní ókláraðar íbúðir.

Það er ágætt að rifja upp gamla tíma, gott og slæmt, breytingar.

Fólkið sem ólst upp í torfbæjunum á seinni hluta 19. aldarinnar taldi að það að eignast eigin íbúð væri eitt helzta takmarkið sem ætti að stefna að. Sjálfstæðisflokkurinn hefur oft verið hlynntur þeirri stefnu.

Sigríður Hagalín í Silfrinu minnir á ömmu Fanney og hennar skoðanir. Já, mér fannst þetta nokkuð góður þáttur af Silfrinu.

Ég vil bara minna á göfugmennsku fyrri kynslóða.

Efling kúgi félagsmenn sína

Algilt réttlæti á undanhaldi?

Þessi maður fór í mál við konu sem hafnaði honum. Þetta sýnir nokkuð vel það sem ég hef fjallað um, að í okkar nútíma er varla neitt rétt eða rangt lengur, heldur hver er sterkari fjárhagslega og félagslega til að hafa rétt fyrir sér, vinna dómsmál og slíkt. Fyrra máli hans var vísað frá, en þetta er tímanna tákn, dómsmál af þessu tagi, sem áður þótti óhugsandi, sem byggjast á tilfinningum, mati og einhliða túlkun. Hitt dómsmálið hans verður tekið fyrir eftir nokkra daga.

Ekki skiptir öllu hvort svona dómsmál vinnast eða tapast. Þetta er andsvar karlmanns í Singapúr við gríðarlegum sigri kvenöfgastjórnmála og þau verða fleiri á heimsvísu. Þau sýna breytingu frá reglum um rétt og rangt yfir í persónulegra mat á þeim fyrirbærum.

Sagan sýnir að þegar öfgar koma í eina áttina, eins og femínisminn, þá rísa einatt öfgar í hina áttina, það er að segja í karlréttindaáttina og feðraveldisáttina. Svona dómsmál eru ný, að karlar heimti rétt sinn er nýtt í tilfinningamálum og samskiptamálum kynjanna. Bakslag í Metoobaráttunni myndu kannski sumir femínistar segja. Kemur það á óvart? Tæplega. Ef fólk er almennt ekki sátt við breytingar ganga þær til baka, og enn lengra í öfuga átt jafnvel, í hina íhaldssömu átt, til feðraveldisins, fortíðarinnar.

Frumskógarlögmálið gildir að miklu leyti. Kristin gildi eru að hverfa, eftir því sem jafnaðarmenn fá meiri völd.

Vissulega er það svo að fólk fær misjafnlega mikið áfall þegar það fær ekki sínu framgengt, nær ekki í aðilann sem það elskar eða girnist. Þessvegna er þetta ekki eins fráleitt og gæti virzt. En dómstóll götunnar, sem stendur með mismunandi kynjum eftir tímabilum og tízkustraumum ræður líka miklu um niðurstöður hefðbundinna dómstóla núorðið, eins og Jón Steinar Gunnlaugsson hefur lýst.

Á okkar landi ríkir kvennaveldi og mæðraveldi, frekar en feðraveldi. Þannig hefur þetta verið frá 1980, þegar Vigdís var kjörin forseti og femínistinn Bubbi Morthens varð vinsælasti tónlistarmaður landsins. Fyrir þann tíma var ríkjandi feðraveldi, og frá kristnitökunni árið 1000, og kannski frá landnámi.

Orðspor, heiður, mannorð, orðstír, allt er þetta hægt að meta til fjár, og hamingju þar að auki. Þessvegna finnst mér þetta ekki undrunarefni að úr því að femínistar sinni kvennavaldabaráttu fari hlutirnir í aðra átt.

En er tilfinningalíf okkar lögverndað? Yfirleitt ekki, en breytingar gætu orðið á því. En hvernig á að skylda makann eða aðra til að reynast manni alltaf vel? Enn eitt dæmið um regluvæðingu í anda sögunnar 1984 eftir George Orwell eða raunverulegar framfarir?

Fór í mál við konu sem hafnaði honum

Poppgoðakeppnin er ævinlega góð skemmtun

Ædollkeppnin finnst mér alltaf skemmtileg, en eins og ég hef áður sagt er Poppgoðakeppnin rétt þýðing, þótt hrá þýðing sé skurðgoðskeppnin.

Í gær voru flutt lög eftir Tómas R. Einarsson og Stefán Hilmarsson og fleiri. Ég talaði nokkur orð við Tómas R. þegar hann hélt fyrirlestur um suðræna tónlist í Borgarbókasafninu fyrir nokkrum árum. Hann var kurteis í viðmóti og svaraði á áhugaverðan hátt ýmsu um þetta.

Mér finnst ekki alltaf gaman að skrifa pistla sem eru nöldur. Að þessu sinni langar mig að fjalla um eitthvað skemmtilegt.

Ég var að vísu aldrei mikill aðdáandi hljómsveitarinnar Sálin hans Jóns míns, en hélt samt uppá Stefán Hilmarsson, bæði vegna þeirra frábæru laga sem hann söng með Sverri Stormsker og með ýmsum hljómsveitum og á sólóferlinum.

En þegar jafnaldrar mínir í menntaskóla og aðrir dýrkuðu Stefán Hilmarsson og Sálina og Skítamóral eða slíkar hljómsveitir var ég að hlusta á annað.

Engu að síður kom mér það skemmtilega á óvart þegar Stefán Hilmarsson fór að tala við mig þegar við biðum eftir afgreiðslu í banka einum 2011. Einnig bað hann um að fá að taka mynd af okkur saman á símann sinn, sem mér fannst ekkert mál. Hann sagðist hafa komið á tónleika með mér árið áður.

Já, einnig hann er mjög skemmtilegur viðkynningar og kurteis maður. Það gladdi mig þó sérstaklega þegar hann sagðist hafa keypt með mér hljómdiska í Japis þegar hann heyrði mig syngja á Stöð 2 í býtið eitt sinn, "Hvenær mun hér á Íslandi rísa stjörnusambandsstöð?"

Mér finnst hann betri textasmiður en mjög margir í poppinu, og hann er sérlega góður söngvari. Hann notar íslenzkar bragreglur og aðrir ættu að taka sér það til fyrirmyndar.

Í Ædollkeppninni sér maður að margir góðir söngvarar berjast um sigur, en langmestu skiptir að hafa sjálfstraust, góða sviðsframkomu, góða rödd og óútskýranlegan stjörnusjarma.

Þegar ég var að burðast við að flytja lög á tónleikum æfði ég mig næstum aldrei. Ég bögglaðist við að muna laglínurnar, mundi eiginlega aldrei textana og söng þá af blaði og var yfirmáta feiminn og söng of lágt.

Þegar mér tókst að ná til fólks á tónleikum og fékk kröftugt blístur eða klapp var það vegna þess að lögin sem ég samdi voru nægilega góð til að komast til skila þrátt fyrir alla þessa annmarka á flutningnum sem ég taldi upp.

Í tvö skipti hef ég tapað vinsældum með því að búa til dægurlög sem ætlað er að kenna fólki eitthvað, en taka ekki undir einfaldan og lágan samnefnara hjá fólki.

Á árunum 2001 til 2003 gaf ég út þrjá hljómdiska um jafnréttið, nema þar inn á milli voru lofsöngvar um karlrembu. Það féll í misjafnan jarðveg þegar ég til dæmis gaf út lagið:"Kúgaðu allar konur 2003". Ástæðan var einföld, ég taldi mig vera að verja hefðina áður en hún gleymdist, ég gat ekki sætt mig við að femínistar væru að einoka opinbera umræðu og annað fengi ekki að heyrast. Þótt á sama hljómdiski væri lag eins og "Jafnréttið er framtíðin", skipti það ekki máli, þetta féll ekki í kramið hjá femínistum.

Árið 2010 gaf ég út hljómdiska um kristilega bókstafstrú, meira að segja tvo, annan frá 1999 og hinn frá 2001. Kristið fólk vildi helzt þegja um þetta og veraldlegt fólk hafði lítinn áhuga á þessu einnig. Þó voru til einhverjir sem voru ánægðir og keyptu þessa diska, "Ég er laus undan losta og synd" (tekinn upp 1999) og "Kristur kemur", (tekinn upp 2001).

Mér finnst tónlist miklu meira en einhver froða. Mér finnst að maður eigi að fjalla um allt í tónlist, og einnig það sem flokkast undir heimspeki og óvinsælar skoðanir. Það lærði ég af Megasi og Sverri Stormsker, til dæmis.

Hefði það ekki verið ljúft að hafa ráðgjafa sér til aðstoðar á þessum árum, til að kenna manni að gefa ekki út sum lög og einbeita sér að einhverju lýðskrumi? Hefði ég nennt að fara eftir einhverju slíku? Erfitt að segja.

En samfélagið okkar væri miklu betra ef hægt væri að syngja um miklu fleira en gleði og glaum. Erlendis er fjölbreytnin meiri.

Ædollkeppnin kennir manni ýmislegt um það hvað íslenzkt samfélag er lítið og hvernig frægðin er óréttlát, möguleikarnir takmarkaðir á að lifa af listinni og ná miklum vinsældum. Erlendar poppstjörnur hafa ævinlega heillað mig mest, með milljónir aðdáenda, rokkgoð á Bítlatímanum og fram að diskótímanum.

Salan á TF-Sif er aðeins eitt dæmi af ótalmörgum dæmum um hnignun í nútímanum

Fólk spyr sig hversvegna bankakreppa er ekki komin á vesturlöndum, meiri en sú sem byrjaði 2008. Svarið er væntanlega það, að örfáir auðmenn eiga meira en 99% af öllum auðævum mannkynsins. Það þýðir að bankakreppa byrjar aðeins þegar þessum eigendum mannkynsins þóknast það, til að græða meira og gera almenning enn fátækari.

Alþingismenn og ráðherrar á Íslandi verða stöðugt valdaminni, eins og almenningur á þessu landi eins og í öðrum löndum. Vinstrimenn og jafnaðarmenn voga sér að kenna stefnu sína við jöfnuð og samúð með fólki, á meðan þeir ráðast á Sigmund Davíð og þannig fólk sem kemur með raunverulegar lausnir og bendir á vandann.

Mennskan er horfin. Þar sem enginn áhugi er á að varðveita menningu, tungumál eða speki eru ræsisrottur en ekki menn. Menning byggist á tungumáli, heimspeki, samskiptum, einhverjum sem skilur menn frá dýrum.

Fólk eltir gulrót og hleypur á hamstrahjóli til dauðadags.

Píratar efna til málþófs út af útþynntu og gagnslausu útlendingafrumvarpi Jóns Gunnarssonar eins og himinn og jörð séu að farast út af því. Hann ákveður að selja nauðsynlega flugvél á meðan háum fjárhæðum er hent í vitleysu.

Eldri þingmenn Sjálfstæðisflokksins ættu að trompa þá ungu í andþjóðrækni og leggja til að enskan verði gerð að opinberu tungumáli, ekki aðeins að mannanafnanefnd verði lögð niður. Baráttan er töpuð við eyðileggingaröflin, allir verða að gera sér grein fyrir því. Nú er um að gera að hefja keppni í því hver kemur með heimskulegustu niðurrifstillögurnar og hækka verðlaunin fyrir mestu skemmdarvargana.

Sameiginleg niðurstaða ráðuneytis og LHG

Pöddustóð, ljóð frá 24. desember 2022.

Réttlátt raunar ekki,

rekjum tímans eiturslóð.

Sprautur eins og stálin stinn

stingast lengra inn.

Þókt ég svikin svekki

svakalegt er pöddustóð.

 

Vinur allra alda,

einnig þú sem Spánarfljóð.

Víst það ekki verður sagt,

(varla á konur lagt).

Hvers skal greyið gjalda?

Grimmilegt er pöddustóð.

 

Enginn öðru trúir,

aðeins tattú, fyrrum góð.

Eigin vilji, eins og skot,

ekki valdapot.

Að því eina hlúir,

ótrúlegt er pöddustóð.

 

Menntuð mauraþúfa,

mun svo græða, horfin fróð.

Saklaus drepinn, dæmdur enn,

deyja allir menn.

Mun svo greyið grúfa

gjarnan niður, pöddustóð.

 

Próf og menntun meyja,

mun það duga, hlýðin, móð?

Geðsjúkt er það grey og því

get ei trúað, ský.

Sjá hve dæmdir deyja

Drottinn eflist, pöddustóð.

Nútíminn er ekki paradís, þótt vinstrimenn reyni að skapa útópíu

Samskiptaleysi, ástleysi, náungaandúð í stað náungakærleika. Þetta eru Vesturlönd að verja í stríðinu gegn Rússum og margt fleira neikvætt. Fólk sem finnst látið og uppþornað á heimilum sínum hefur oft verið í fréttum undanfarin ár. Alltaf eru þessar fréttir jafn æpandi hvað varðar það helvíti sem samtíminn er og okkar menning.

Laura Winham er eitt dæmi af þessu tagi, 38 ára þegar hún dó úr hungri og ástleysi á eigin heimili, virðist ekki hafa sinnt sjálfri sér vegna geðrænna vandamála og skorts á tengslum við fólk og skorts á sjálfsvirðingu. Fannst þremur árum síðar orðin að múmíu. Ekki einsdæmi, en dæmi sem ætti að læra af til að bæta samfélagið.

Þegar fólk hættir algjörlega að treysta öðrum er fokið í flest skjól.

Ég hef áður fjallað um það og ætla að lýsa því enn, að geimverur eru búnar að gera innrás á jörðina. Þær ráðast á fólk á mörgum vígstöðvum, en í gegnum femínismann ekki hvað sízt. Þær láta fólk fremja sjálfsmorð, þær láta fólk fyllast af þunglyndi og öðrum sjúkdómum, bæði andlegum og líkamlegum. Þær láta konur berjast gegn körlum með femínismanum. Geðsjúkdómar eru að miklu leyti til komnir vegna svona andsetningar, en fjöldaandsetning er í gangi í okkar menningu.

Hjálpin og lausnin felst í mörgu, en aðallega í því að halda fast í gömul gildi og veruleikann, að vita að fólki er ekki sjálfrátt, að vita að fólki er stjórnað, að reyna að beita kærleika og fyrirgefningu eins og hægt er.

Þetta eru andlegar geimverur. Þar af leiðandi geta þær ekki gert beina árás, aðeins með því að láta fólk berjast innbyrðis og stráfella hvert annað í kynjastríðum og hefðbundnum stríðum.

Þetta er styrkur og vörn okkar mannkyns, að vita að vörnin er þarna, í samstöðu og kærleika. Jafnvel þótt við séum ósammála um trúarbrögð og fjöldamargt annað verðum við að reyna að muna að boðskapur Krists um kærleikann er einnig sameiginlegur punktur annarsstaðar sem hægt er að tengja við, vonandi.

Þessir andlegu púkar vinna í því að rífa fólk niður lið fyrir lið og það tekst mismunandi vel. Við eigum að hafa samúð með vondu fólki. Það er búið að rífa niður góða eiginleika þess. Ekki er ég þar með að segja að öllum sé hægt að fyrirgefa. Lög landsins verða að gilda, en oft eru að vísu sett óréttlát lög, sem miða ekki í rétta átt.

Kannski er samfélagið að batna. Sumir segja það, sérstaklega miðað við hvernig fátæk þjóðfélög hafa lyfzt upp í meiri hagsæld. Á meðan eru önnur atriði sem vekja kvíða og minna á að helstefnan er enn ríkjandi sem aldrei fyrr.

 

Lá látin í íbúð sinni í þrjú ár

Við fótskör meistarans (meistara Megasar), dægurlagatexti eða ljóð frá 3. janúar 2002. Afgangslag af hljómdisknum:"Við viljum jafnrétti" frá 2002, eftir mig.

Jónas Ólafur Jóhannesson frá Hriflu, dægurlagið eftir Megas, hafa gagnrýnendur sagt að sé samið um tvo menn í einu lagi, Jónas Jónsson frá Hriflu og Ólaf Jóhannesson. Það lag telja sumir skopstælingu eða eftiröpun á lagi Bob Dylans, John Wesley Harding. Eins og Megas fjallar Bob Dylan þar um tvær persónur, Jahve, guð Biblíunnar og svo John Wesley Hardin, útlagann sem talinn er samvizkulaus morðingi yfirleitt. Þessvegna er lýsingin svona einkennileg í laginu, því Dylan fjallar um aðra persónu í raun í laginu.

 

Í þessum texta sem ég gerði blandast saman Jesús Kristur og Megas, en hann var kallaður meistari oft og einatt og er enn kallaður meistari af mörgum. Á mínu heimili var bók sem hét "Við fótskör meistarans", bók fyrir börn og fullorðna um líf og störf Jesú Krists. Titill þessa lags og ljóðs er vísun í nafnið á þeirri bók.

 

Hér í þessum texta mínum blandast Jesús Kristur og Megas saman - rétt eins og öðrum persónum er blandað saman í lögum eftir tvo tónlistarmenn sem ég hef haldið uppá og er lýst hér fyrir ofan, Megas og Bob Dylan.

 

Þegar ég var að gera hljómplötuna eða hljómdiskinn:"Við viljum jafnrétti" frá 2002 komu mörg aukalög. Hér er eitt slíkt, eða textinn við það.

Hér er Megas orðinn goðsagnapersóna, en Einar Kárason sagði að Megas hafi verið orðinn goðsögn í lifanda lífi þegar hann tók við hann viðtal árið 1984 og birtist í Morgunblaðinu. Frábært viðtal.

Margt í þessum texta finnst mér óskiljanlegt eða torskiljanlegt, en eins og í mörgum ljóðum eftir aðra þarf lesandinn að finna eigin merkingu, þótt annað sé augljóst.

 

Við vorum ekki tilbúin.

Það var enginn tilbúinn.

Það var enginn viðbúinn.

 

Verður framtíðin svona?

Verðum við að lifa í ótta?

 

Alltaf einhver guð?

Alltaf einhver nýr guð eða djöfull?

Alltaf einhver nýr stjórnandi?

Allt óbreytt...

ekkert hefur breyzt.

Um margt er hægt að tala...

um leið og allt hefur breyzt

er allt óbreytt.

 

Ég gerði þetta ekki óviljandi.

Þetta lá bara svona vel við höggi.

Þetta var bara alveg augljóst.

 

Ég sat við fótskör meistarans

í tíu ár

og gerðist útlærður.

Já, ég lærði af meistaranum í mörg ár.

Kannski ættuð þið að draga hann aftur í dagsljósið

ef hann tórir ennþá.

 

Hver er hann?

Hver er hún

og hver er ég

og hver eru þau?

Veiztu það?

Skilurðu það?

Nei - sennilega ekki.

 

Fótskör meistarans.

Fótskör meistara Megasar.

Eitthvað jákvætt kemur útúr þessu stjórnarsamstarfi. Jódís í Vinstri grænum tekur undir með sjálfstæðismönnum, gott Silfur í gær.

Einstaka sinnum er lífsmark með Silfrinu á Rúv. Þannig var það í gær, 29. janúar. Af gamalli venju horfi ég á þennan þátt, en býst alltaf við innihaldslausu jarmi um það sama núorðið. En Egill Helgason er óvitlaus maður eins og hann sýndi fyrstu árin með þáttinn, með nef fyrir umræðum á hægrikantinum í pólitíkinni en ekki bara á vinstrikantinum eða miðjunni, eins og maður fór að trúa eftir að hann fór að hleypa kvenkyns þáttastjórnendum inní þáttinn sinn, sem sveigðu hann beint inná helfemínískar brautir sem drepur yfirleitt niður alla skynsamlega umræðu.

Þátturinn byrjaði með kröftugri og innihaldsríkri umræðu um flóttamannamál án þess að fara útí skotgrafir persónuníðs og sandfleyginga aldrei þessu vant. Í sandkassahernaði eru sandfleygingar einatt á ferðinni.

Að minnsta kosti tvennt fannst mér vinnast með þessum þætti, ef ekki fleira.

Með málflutningi Jódísar Skúladóttur úr Vinstri grænum eru loksins konur og karlar úr vinstriflokki farnar að taka undir með Jóni Magnússyni lögmanni og sjálfstæðismanni og fleirum um að opin landamæri séu ekki lausnin.

Í öðru lagi talaði Diljá Mist Einarsdóttir svo vel um þessi mál fyrir hönd Sjálfstæðisflokksins að maður þarf ekki að vera alltof svartsýnn í garð ungu kynslóðarinnar.

Í þriðja lagi kom Eyjólfur Ármannsson úr Flokki fólksins einnig vel út, þannig að Sigmundur Davíð Gunnlaugsson verður ekki framar lagður í einelti fyrir að vera eins og einhver hrópandi í eyðimörk um það sem aðrir hafi ekki áhuga eða neinn skilning á.

Í fjórða lagi var þetta í fyrsta skipti sem ég heyrði Arndísi Önnu K. Gunnarsdóttur fara mikið halloka fyrir framan sjónvarpsvélarnar og fá öflugri andstæðinga en hún ræður við. Það var skynsamlegt af Pírötum að láta hana taka við af Þórhildi Sunnu Ævarsdóttur og öðrum um að tala um þessi mál, því hún er yfirvegaðri og rökvísari, og ekki svo auðvelt að tala hana í kaf, sem tókst þó að þessu sinni, aldrei þessu vant.

Þessi þáttur minnti á gamla Silfur Egils, frá 2000 til 2010, áður en eftirhrunstíminn kom þaggandi allt niður. Beztu þættirnir eru þegar fólk fer að rífast og skemmtilegar persónur reyna sitt ýtrasta til að sannfæra andstæðinginn.

Þrjú ungar konur í Sjálfstæðisflokknum hafa vakið athygli, Diljá Mist, Þórdís Kolbrún og Áslaug Arna. Það er vonandi að Diljá Mist haldi áfram að feta sig á hefðbundnum slóðum, þar sem Sjálfstæðisflokkurinn vann sína stærstu sigra og vann þjóðinni mest gagn.

 

Teiknimyndasöguhetjan Gil Jourdan eftir Maurice Tillieux.

Maurice Tillieux var einn af stærri spámönnum belgísku teiknimyndasögubylgjunnar um miðja tuttugustu öldina. Hann dó í bílslysi snemma árs 1978, og hefði afrekað miklu meira hefði líf hans orðið lengra.

Gil Jourdan varð hans vinsælasta teiknimyndasögupersóna, einkaspæjari sem hefur einn hláturmildan aðstoðarmann og kvenkyns ritara sem tekur þátt í sumum sögunum, ásamt lögreglumanni sem gert er grín að í öllum sögunum, sídettandi eða að falla í vatn eða lenda í öðrum óhöppum.

Gil Jourdan sögurnar voru kallaðar Max Jordan á dönsku, en hafa ekki enn komið út á íslenzku. Það sem er einkennandi fyrir þessar sögur er hvernig höfundinum tekst að feta mjótt einstigi á milli fantasíubókmennta og íhaldssamra spæjarabókmennta frá fyrri tíð, mjög klassísk framvinda á köflum, sem svo er krydduð með undarlegum uppfinningum eða óvenju hraðri og ótrúlegri atburðarás í sumum bókanna.

Yfirleitt eru allar bækurnar í heildina vel jarðtengdar og trúverðugar, og Maurice Tillieux er virtur sem næstum því jafn snjall höfundur og Goscinny, Hergé og Franquin, sem eru þeir stærstu meðal belgískra og franskra höfunda frá upphafi.

Crouton heitir lögreglumaðurinn sem er hafður að háði og spotti, alltaf hjálplegur og fyrirgefur hversu oft Libellule (Drekafluga), aðstoðarmaður Jourdans hlær að honum, en reiðist öðru hvoru og róast síðan aftur.

Eitt af því sem er sérstakt við þennan bókaflokk er að hann er stílaður inná fólk á öllum aldri, Gil Jourdan er til dæmis ævinlega klæddur eins og fullorðinn einstaklingur og virðulega miðað við ritunartíma sögunnar, en ekki eins og til dæmis Svalur, í föt þjónustudrengs á hóteli.

Gil Jourdan klæðist bláum jakkafötum og með bindi, og er brilljantíngreiddur í anda tímans, en fyrsta sagan var gerð 1956, og sú síðasta eftir höfundinn 1977, ári áður en hann dó í bílslysi.

Félix var önnur sögupersóna sem Maurice Tillieux skapaði, og teiknaði frá 1949 til 1956. Það voru stuttar sögur og að einhverju leyti með ofbeldisfyllra innihald, og jafnvel meira ætlaðar fullorðnum. Raunar endurnýtti höfundurinn bæði persónur og söguþræði, því útlit Félixar er svipað og Gil Jourdans, og báðir spæjarar í sögunum um þá, en Félix rannsóknarblaðamaður en Jourdan einkaspæjari.

Það er almennt talið að fyrstu fjórar bækurnar séu snilldarverk, en síðan fari gæðunum hnignandi. Lengstu sögurnar komu fyrst en undir lokin voru þetta stuttar sögur eftir höfundinn og Gos teiknaði og Tillieux gerði aðeins handritin.

Fyrstu fjórar bækurnar eru samþjappaðar að gæðum og andrúmslofti vel lýst í teikningum og söguþræði ásamt fyndni í samtölum. Fyrstu fjórar bækurnar gerði höfundurinn á sjötta áratugnum, frá 1956 til 1959.

Næsta skref þróunar er talið frá bók 5 til bókar 9, sem voru gerðar frá 1960 til 1968. Þá er eins og léttúðin verði meiri í bókunum, og meira pláss fer í fyndni og framandi umhverfi. Höfundurinn sviðsetur sögurnar erlendis oftast í þeim bókum, en sjálfur söguþráðurinn er ekkert sérlega frumlegur eða merkilegur.

Nokkrar bækur gerðu þeir Gos og Maurice Tillieux saman frá 1970 til 1972, en það voru styttri sögur og meira um vísindaskáldsöguþema og raunveruleikinn minni í söguþræði almennt, meira um hefðbundið og barnalegt grín, fáránlegt.

Gagnrýnendur eru flestir sammála um að þessar bækur séu verri að gæðum en þær fyrstu. Þó má segja að nákvæmni í teikningum og aðstæðum einkenni bækurnar almennt.

Árið 1978, sama ár og höfundurinn lenti í bílslysinu byrjaði hann aftur að teikna sjálfur og lagði drög að nýrri bók í fullri lengd, sem bílslysið batt enda á.

Eftir dauða hans komu út nokkrar nýjar bækur eftir aðra höfunda, en þær náðu ekki sama flugi, og var þeirri útgáfu hætt eftir nokkur ár.

Það er sérkennilegt hvernig höfundurinn reynir að fullnægja ólíkum kröfum með þessum bókum. Ofurraunsæi á köflum, fyndni á við Viggó Viðutan á köflum, og dæmigerð myndasöguframvinda á köflum. Fólk nýtur þessara teiknimyndabóka bezt með því að lesa þær margsinnis og taka eftir smáatriðunum.