8.3.2023 | 06:30
Dagstofuannáll frá 1983 eftir Megas, túlkun.
Hvaða persóna er Gaddavírsrafmennið í ljóði Megasar, frá þessari plötu Tolla Morthens frá 1983? Þetta ljóð var samið snemma af Megasi, og þá var hann nýkominn úr menntaskóla, enda er í því þýzk tilvitnun, eða textabrot á þýzku. Samkvæmt Óttari Guðmundssyni og hans bók er þetta gamalt kvæði, eða var gamalt þegar það var flutt 1983, og þá þykir mér líklegt að það sé frá 1966 til 1976, og sennilega frá 1966 til 1967, miðað við formið, sem er ekki ósvipað ýmsu eftir hann frá þeim tíma, án viðlags.
Í samskiptum mínum við Megas spurði ég hann ekki útí þetta lag. En ég man að hann svaraði oft óljóst og einkennilega, og sagði eitt sinn við mig að honum fyndist alltaf gaman að heyra nýjar túlkanir á sínum verkum.
Nöfn eru notuð í þessu kvæði til að bera merkingu. "Ef Guðsteinn hann hefði ekki glapizt við gatnamót sannleikans", er ein merkileg lína þarna. Mér virðist margt benda til að þetta sé ort um svipað leyti og "Þóttú gleymir guði", 1968 eða svo.
Nafnið Guðsteinn er tákn fyrir kristna menn.
Veraldarflotgengið er einnig orð sem þarf að túlka. Það hlýtur að vera gengið sem heldur veröldinni á floti. Í kvæðinu stendur að Lísa viti hversu valt það reynist, veraldarflotgengið.
Þetta kvæði jafnast á við beztu kvæði Bob Dylans eða annarra stórskálda, eftir T.S Eliot, til dæmis, eða John Clare.
Hver er Lísa? Kannski Lísa í Undralandi? Fyrir hvað stendur hún?
Sumir bókmenntagagnrýnendur lýsa Lísu í Undralandi sem yfirstéttarstúlku sem er spillt af ofdekri og í sínum draumaheimi, og því nokkurskonar nútímakona í þeim skilningi að kynjafræðin hefur komið inn þeim hugmyndum hjá fólki og stúlkum eða konum ekki sízt að veruleikann megi sveigja að vilja hinnar kvenfrelsuðu konu.
En Lísa í Dagstofuannál veit eða þykist vita. Það sem sú Lísa veit er því nokkuð sem jafnvel börn geta vitað, ef um er að ræða Lísu í Undralandi.
Þegar jafnvel sú Lísa veit hversu valt veraldarflotgengið er, þá hlýtur það eiginlega að vera á allra vitorði einnig.
Í þessu stutta og hnitmiðaða kvæði Megasar er að finna róttækari gagnrýni á kristilegt siðferði og siðferði vinstrimanna eða jafnaðarmanna en í miklum doðröntum um þetta efni.
"Ósérplægnin skal einatt uppskera ad adsurdum", stendur þar, og í þeim orðum finn ég umrædda gagnrýni. Latínan er notuð til að leggja enn sterkari áherzlu á þetta, og gera þetta fræðilegra.
Ósérplægnin er jú eitt helzta einkenni kristinnar siðfræði, sem hefur leitt af sér jafnaðarstefnu og vinstristefnu, í sögulegu samhengi, að öllum líkindum. Eins og Megas yrkir um, þá er sú uppskera ekki alltaf í samræmi við það sem búizt er við.
Í þessu kvæði er þar með gagnrýni á nútímann, nútímamenninguna.
En hverjar eru hænurnar sem veitast að Lísu og gjóa að henni heiftbólgnum Glámsaugum?
Hvað tákna hænur? Í draumafræðum tákna þær farsæld og frið oft og einatt, en Megas hefur tjáð að í hans fræðum tákni þær eitthvað válegt.
Gaggandi hænur geta táknað slúður, samkvæmt sumum draumafræðum. Hópur af hænum getur þýtt mannfjölda eða gnægð tækifæra. Hani sem tínir uppí sig korn getur þýtt að á einhverju þurfi að byrja að nýju.
Hávaði í hænum getur táknað ógæfu, samkvæmt sumum draumaráðningum.
Hæna sem situr á eggjum sem klekjast út merkir heilsu og lækningu á sjúkdómum og kvillum, samkvæmt sumum ráðningum.
Dráp á hænu getur þýtt tap á peningum.
Dökkleit hæna getur þýtt ógæfu en í ljósum litum boðar hún gæfu samkvæmt draumaráðningabókum.
Á ensku þýðir chicken einnig hugleysingi, eða stelpa. Mér finnst líklegt að neikvæð merking hjá Megasi hafi eitthvað með það að gera.
Hugleysi er eitt stærsta vandamál nútímans, að hlaupa til Satans og þora ekki að meðtaka guðina eða gyðjurnar, eða Guð Biblíunnar, þegar hann vill kenna eitthvað, aga eða tyfta, eða koma fram með eitthvað nauðsynlegt.
Hænurnar sem veitast að Lísu geta því táknað ýmislegt. Þær geta táknað jákvætt foreldravald, eða þá neikvæða jafningja, öfundsjúkar manneskjur sem eru neikvæðar útí hana að ósekju.
Það er ekki af engu sem Megas notar orðið "Glámsaugu". Það er komið úr Grettis sögu eins og margir vita, og að upplifa slíkt lýsir samvizkubiti þess sem verður fyrir því mögulega, ellegar þá að aðsókn sé á ferðinni frá illum öndum.
Ljóðlínan í heild gefur þá merkingu að fólk uppskeri ekki eins og það sái. Það er nú kannski einmitt ein af skýringunum fyrir því að fólk hefur skráð sig úr Þjóðkirkjunni í stórum stíl og er utan trúfélaga eða í öðrum trúfélögum.
Rafmennið er tákn fyrir nútímamanninn sem er ekki lengur mennskur heldur geimvera, eða að breytast í geimveru, með ígræðslu í líkamana, mengun og tækni, smám saman.
Vítislýsingarnar í þriðja erindi eru mjög orkumiklar og lifandi, eiga við um nútímann. "Aumt er að sjá hið innra þar sem hið ytra var gróin tótt."
Sálarlaust fólk ráfar um, en er búið að snyrta sig og bæta útlitið með lýtaaðgerðum og öðrum ráðum sem peningar og nútímasamfélag býður uppá, er merkingin.
Veraldardaggengið er svo annað merkilegt orð í kvæðinu og ekki án merkingar.
Skyldi hér vera framtíðarvísun í Dag B. Eggertsson og stjórn Reykjavíkurborgar? Skáldin geta verið forspá og séð fram í tímann vissulega, og stórskáld sem Megas ekki sízt.
Nei, veraldardaggengið merkir einfaldlega það gengi sem stjórnar veröldinni hverju sinni, á daginn, þegar syndirnar vaka en sofa ekki.
Hvað þýða upphafslínurnar, "grimmari er gjólan í flóa en Gaddavírsrafmennið?"
Jú, lífið í sveitunum er raunverulegt og harðneskjulegt en ekki gervilegt eins og í borgunum.
En orðið Gaddavírsrafmenni segir þó sína sögu. Fólk særist líka þar sem tæknin er til staðar, og verður að gaddavírsrafmennum.
"Allt er fullt af ógeðslegum pöddum og eilíf ríkir þar sótt.", stendur í þriðja erindinu, stórkostlegt eins og annað í kvæðinu.
Hér er vítislýsing. Pöddur eru tákn fyrir það sem ekki verður ráðið við, og þær eru tákn um stjórnleysi, upplausn, og sóttin sem ríkir samkvæmt kvæðinu.
Síðan kemur fram ný persóna, Gunnsteinn, sem hopar á hæli og fellur í trans. Hann á setur og er vandlátur. Þar er þó ekkert til sölu, af einhverjum ástæðum og það er harmað.
Gunnsteinn er tákn fyrir þann sem berst í nútímanum. Byssukúla gæti verið merking nafnsins Gunnsteinn. Í kvæðinu er hann því tákn fyrir venjulegan mann, sem berst eins og drukknandi maður, en nær ekki árangri. Við flest erum Gunnsteinn, tel ég, í kvæðinu, þarna undir lokin, í fjórða erindinu.
Þegar Megas orti þetta hefur það verið háðsk ádeila á spíritismann sem var áberandi á þeim tíma, en í dag mætti túlka orðið trans sem gagnrýni á allskonar transmennsku, handanmennsku, allt sem er handan þess sem náttúran skapaði eða Guð eða guðir og gyðjur.
Ljóðmælandinn kvartar undan því í fjórða erindinu að hann heyri sjúklega sungið um sumar og gaddavír. Það held ég að sé ádeila á ástarvæmnina í dægurlögum hippamenningarinnar, en gaddavír gæti verið tákn fyrir nauðgunarmenninguna svo sem, eða ofbeldisbirtingu í menningunni, í kvikmyndum ekki hvað sízt, Hollywoodmenningunni.
Lokalínurnar fjalla um Rafmennið, sem er þarna orðið öllu rúið, og það rekur upp vein og flýr, eftir að hafa snúið við, og það ratar ekki þangað sem það býr. Það flýr ins Unbekannte, í hið óþekkta.
Þannig að ljóðinu lýkur í miklu spurningarmerki, framtíðin er óráðin en með hliðsjón af hryllingi nútíðar og fortíðar varla hægt að búast við paradís.
Í þessu ljóði er því spá um að tæknivæddur nútímamaðurinn, Rafmennið, muni snúa aftur í faðm náttúrunnar, eða reyna það, en ekki takast. Allt hefur þetta ræzt.
Stórkostlegt ljóð, stórkostlegur kveðskapur. Megas ætti skilið að fá Nóbelsverðlaunin í bókmenntum ekkert síður en Bob Dylan, en til þess þarf íslenzkt fólk að meta hann að verðleikum, til jafns við Halldór Laxness, því þannig myndu augu heimsbyggðarinnar beinast að landinu aftur, og skáldinu sem þetta orti, sem of lengi hefur verið lágt skrifaður vegna Metooómenningarinnar og ofstopanum í nútímanum, sem vill þurrka út menningu fortíðarinnar, því miður, í mörgum tilfellum.
Hér er á ferðinni vandað ljóð þar sem hvert orð er á réttum stað, og nafnið er vísun í bók eftir Halldór Laxness.
Þjóðin fer á mis við mikla hæfileika, að aðrir en Megas og slíkir höfundar fái mesta athygli á okkar tímum.
Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
7.3.2023 | 02:34
Samkomulagið um verndun hafsvistkerfa sem náðist í Nýju Jórvík loksins góðar fréttir fyrir okkar mannkyn - en betur má ef duga skal
Samkomulagið um verndun hafsins sem náðist í Nýju Jórvík um helgina er stór og mikill áfangi fyrir björgun jarðarinnar. Þó er helstefnan enn ríkjandi og heimsendir nálgast sem aldrei fyrr.
Miðað við hvernig spilling og græðgi hafa ráðið meiru en skynsemi hvað varðar skógareyðingu og útrýmingu tegunda finnst mér samt ekki ástæða til bjartsýni fyrr en hægt er að þreifa á árangri.
Loksins þegar allt er komið í hönk og á síðasta snúning er reynt að gera eitthvað. Ég á oft mjög í basli með að ákveða mig hvort ég á að styðja hægriflokka eða vinstriflokka. Ég er umhverfisverndarsinni, og vinstriflokkarnir eru mun harðari í þeim málum, en mér geðjast ekki að jafnaðarfasismanum í vinstriflokkunum og jafnaðarflokkunum, Woke-fræðum og slíku, sem er fullkomin klikkun.
Húmanisminn er hræðileg stefna, að miða allt út frá manninum og hagsmunum mannsins. Heiðin trúarbrögð kenna að allt lífið er heilagt á jörðinni, ekki bara maðurinn, og að við erum hluti af heild, vistkerfi.
Þetta lærði ég líka hjá Árna Waag líffræðikennara snemma á unglingsárunum í Digranesskóla um og eftir 1980. Þetta er boðskapur sem aldrei virðist missa gildi sitt, en ætíð verða mikilvægari.
![]() |
Sögulegu samkomulagi náð í New York |
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt |
Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (2)
6.3.2023 | 05:22
Vorið, kapha, og ýmis forn fræði
Eiginlega finnst mér skemmtilegra að fjalla um jákvæð og uppbyggileg málefni en eitthvað sem veldur áhyggjum og lýtur að vandamálum. Nýr pistill Guðrúnar Kristjánsdóttur finnst mér áhugaverður, ég hef ekki nóg sökkt mér ofaní þetta, en eitthvað þó.
Kapha mun þýða slím á íslenzku, og sameining jarðar og vatns, og lífverur háðar því. Blótin til forna komu jafnvægi á orkustöðvar mannsins og einnig jafnvægi á alheiminn í víðara samhengi, en nútímamenningin er því miður lítið tengd þessari vizku, ef nokkuð.
Í bók Þorvalds Kristjánssonar um áhrif Keltanna á okkar land, eða eins og hann gizkar á að þau hafi verið, er minnzt á gyðjuna Brigid. Hún er verndari búfjár, mjólkurvöru, ölgerðar, helgra brunna og linda. Merkilegt að verkfallið ógnaði því að landsmenn fengju nóg af slíkri vöru til sín. Heimir Már Pétursson fréttamaður hefur gert meira gagn en margur stjórnvitringurinn með vandaðri þáttastjórn og að taka ábyrgð á vandanum á sig með gagnrýnum og góðum spurningum til deiluaðila, sem skiluðu árangri og neyddu þau til að komast að skilningi og samkomulagi.
Friggjarblótið mun hafa verið á sama tíma og Brigidarmessan, í kringum afmælisdag Katrínar forsætisráðherra, 1. febrúar, samkvæmt bók Þorvaldar.
Helgiathafnir heiðinna manna snúast allar um hringrásir af einhverju tagi, eða það eru flestir sammála um það. Friggjarblótið fjallar um hjónabandið og ástina í grunninn og söguna um það þegar Frigg gaf sig Óðni sem eiginkona, eftir stormasöm atvik þar á undan.
Um leið fjallar þessi goðsögn um endurnýjun og hringrás, því hún fjallar um fæðingu og dauða líka. Hún kemur úr tröllaheiminum og deyr sem tröllskessa en endurfæðist sem Ásynja með því að verða kona Óðins.
Um leið er ógnum heimsendist bægt frá, nokkuð sem verður sífellt erfiðara fyrir okkar jörð og okkar mannkyn. Náttúruöflin eru sefuð.
Vel gæti ég trúað að Brigid og Frigg séu sama gyðjan, og einnig er mögulegt að ekki sé um sömu gyðju að ræða, heldur hafi dýrkunin á Brigid meðal Kelta haft áhrif á forna norrænna menn og þeirra helgihald, að gyðjan Frigg hafi verið til en jafnvel fengið nýtt heiti í stíl við það keltneska, eða þá tekið á sig eiginleika frá henni, vegna áhrifa Kelta á norræna og germanska menningu.
Þegar allt kemur til alls má segja að Keltar séu hluti Germana, og Vanadýrkenda, og á tímum Sesars var þetta allt talið það sama meðal Rómverja oft, þótt sumir gerðu greinamun á þessum ættbálkum og þjóðum sem tilheyrðu Evrópu til forna og gengu undir ýmsum heitum.
Orðsifjafræðin segja okkur, hin hefðbundna orðsifjafræði, að Frigg merki einfaldlega Frú, eða Drottning, eða Eiginkona, en það hefur mér aldrei þótt mjög trúanlegt. Það er nefnilega þannig með orðin að þau geta komið úr ýmsum áttum og þýtt ýmislegt.
Ég tel að orðið frigid á ensku sé dregið af gyðjuheitinu Frigg, kynköld eða kynkaldur. Það er vegna þess að sumt í Friggjarblótinu bendir til þess að samskipti þeirra hjónanna Óðins og Friggjar séu stormasöm og að það skiptist á ástríkir og ástlausir kaflar í því með kerfisbundnum hætti, eins og gert er ráð fyrir árstíðum í náttúrunni sjálfri, jarðlífinu.
Eins þversagnakennt og það er held ég raunar líka að orðið frygð á íslenzku sé dregið af gyðjuheitinu Frigg, því Frigg er þetta tvennt og svo miklu meira.
Í bók Þorvaldar um Keltana eru mörg áhugaverð atriði. Þrátt fyrir að ekki sé hægt að vita með vissu um fortíðina er það víst að Keltar og norrænir menn áttu samskipti til forna. Útlitslegur munur á þeim vafalaust sáralítill, enda talið að rauða hárið komi frá Írum og Skotum, og þá ljósa hárið frá Noregi og Norðurlöndum.
Enda er talið að stór hluti landnámskvenna hafi komið frá Bretlandseyjum samkvæmt erfðarannsóknum, en meginhluti landnámskarla frá Noregi. Þær niðurstöður verða að teljast býsna traustar.
Eitt af því sem er áhugavert við heiðin trúarbrögð eru leyndardómarnir sem umlykja þau. Kristnir guðfræðingar hafa skrifað ósköpin öll um Biblíuna, en frumheimildir skortir, skráðar á þeim tíma þegar heiðnu trúarbrögðin voru í blóma.
Því verður fólk að nota innsæið til að upplifa þau trúarbrögð. Sumt er þó vitað með vissu.
Í pistli Guðrúnar skrifar hún að kapha fyrirgefi eins og jörðin. Það sama hef ég heyrt sagt um gyðjuna Frigg, og þá má segja að hún gegni svipuðu hlutverki og María mey, sem kom í staðinn fyrir heiðna gyðjudýrkun í kaþólsku trúnni og gerir enn.
Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (3)
5.3.2023 | 03:19
Fortíðarfíkn í Júróvisjón
Sigurlagið með Diljá er í ætt við mörg lög frá níunda áratugnum, en líka "alveg týpískt Júróvisjónlag" eins og Spaugstofumennirnir orðuðu þetta.
Sigurlagið kom mér ekki á óvart. Þeir flytjendur sem komu mér á óvart var Móeiður Júníusdóttir og Langi Seli og skuggarnir. Móeiður vakti athygli á tíunda áratugnum en hvarf svo af sjónarsviðinu. Tíu árum áður voru Langi Seli og skuggarnir vinsælir, á níunda áratugnum - og á þeim tíunda - og 2009 einnig.
Jafnvel 1988 þótti hljómsveitin Langi Seli og skuggarnir úr takti við tímann, en kúl og töff um leið að vísu. Rokkabillí er að minnsta kosti 60 ára gamalt fyrirbæri, og raunar talsvert eldra.
Ég vona að Júróvisjónkeppnin þróist til baka í þá átt að fólk syngi á tungumálum sinna landa og noti sérkennandi stíla í staðinn fyrir að allt hljómi svipað, hermi hvert eftir öðru.
Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
4.3.2023 | 06:12
Af hverju að þykjast viðhalda menningunni þegar það er bara hræsni?
Íslenzkan er að deyja út. Fólk sem kann viðtengingarháttinn er farið að sleppa honum, því það eru börnin sem ráða yfir fullorðna fólkinu en ekki fullorðna fólkið sem ræður yfir börnunum, eins og í leikriti Guðrúnar Helgadóttur, Óvitar, sem starfaði fyrir Alþýðubandalagið og skrifaði barnabækur. Menningin er hrunin til grunna. Dauðasyndirnar sjö eru dýrkaðar sem markmið til að fara eftir og það kristilega er hatað og fyrirlitið, nema af fáum. Letin við að læra eigið tungumál er sterkari öllum metnaði. Sífellt heyrir maður fleiri málvillur í sjónvarpi og útvarpi.
Til hvers að hafa skóla í landinu ef kennslan er í molum og aginn þar?
Þetta með Borgarskjalasafnið er aðeins eitt af mörgu sem sýnir þjóð sem er að deyja út og hverfa, á ekkert nema núið og varla það, enga fortíð, enga menningu, enga framtíð, hefur breyzt í þræla og ambáttir erlendrar menningar og peninga og valda frá útlöndum.
![]() |
Borgarskjalasafn hverfur á braut |
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt |
Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (2)
3.3.2023 | 00:18
Hundadagskvendi númer 12 og 35 eftir Bob Dylan, þýðing og túlkun.
Eitt sinn hélt ég að þetta væri bara eintómur dóptexti hjá Bob Dylan, því ég vissi að hann hélt sér gangandi með hassi og amfetamíni á þessum árum, ljóðið er frá 1966, plötunni Ljóska á ljósku, Blonde on blonde. Stoned á ensku þýðir skakkur, uppdópaður, en einnig grýttur, í Biblíulegu tilliti, eins og þegar Kristur notaði það og sagði að þeir syndlausu ættu að varpa fyrsta steininum á hórseku konuna.
Þegar fólk fer að tala um fyrirgefninguna verður það ljóst að dýpri merking var í huga Bob Dylans þegar hann samdi þetta og orti.
Einnig verður manni það ljóst að fólk þroskast ekki nema það verði grýtt, þoli erfiðleika í lífinu.
Þeir sem eru í andstöðu við yfirvöldin út af misjafnlega viðurkenndum skoðunum geta einnig tekið undir þetta, og varpar þetta ljósi á óréttlæti nútímans með margvíslegum hætti.
Þetta talar jafnvel inní það sem kristnir menn segja um tvíhyggjuna, heiminn sataníska og guðdómleika trúarinnar hinsvegar.
Það þýðir ekki alltaf að búast við réttlæti.
Jæja, þau munu grýta þig þegar þú reynir að vera svo góður.
Þau munu grýta þig bara rétt eins og þau sögðust mundu gera.
Þau munu grýta þig þegar þú reynir að fara heim til þín,
og þau munu grýta þig þegar þú ert þar aleinn.
En ég myndi ekki tala um einsemd...
allir þurfa að verða grýttir!
Jæja, þau munu grýta þig þegar þú gengur eftir götunni.
Þau munu grýta þig þegar þú reynir að halda þínu sæti.
Þau munu grýta þig þegar þú gengur eftir gólfinu,
þau munu grýta þig þegar þú nálgast hurðina.
En ég myndi ekki tala um einsemd...
allir þurfa að verða grýttir!
Þau munu grýta þig þegar þú ert við morgunverðarborðið.
Þau munu grýta þig þegar þú ert í blóma lífsins.
Þau munu grýta þig þegar þú reynir að vinna þér inn peninga,
næst munu þau grýta þig segja næst á eftir:"Gangi þér vel!"
En ég myndi ekki tala um einsemd...
allir þurfa að verða grýttir!
Jæja, þau munu grýta þig og segja að heimsendir sé kominn.
Næst munu þau grýta þig og síðan koma aftur.
Þau munu grýta þig þar sem þú ekur um í bílnum þínum.
Þau munu grýta þig þar sem þú spilar á gítarinn þinn.
En ég myndi ekki tala um einsemd...
allir þurfa að verða grýttir!
Jæja, þau munu grýta þig þegar þú gengur einn.
Þau munu grýta þig þegar þú gengur heim.
Þau munu grýta þig og síðan segja að þú sért hugrakkur.
Þau munu grýta þig þegar þú ert kominn í gröfina þína.
En ég myndi ekki tala um einsemd...
allir þurfa að verða grýttir!
Þarf fyrir utan talar þetta inní samtímann um lögleiðingu fíkniefna, ef menn vilja taka orðið grýttur sem enn eitt slanguryrði yfir að vera í vímu.
Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (2)
3.3.2023 | 00:17
Fjölfræðingurinn Emanuel Swedenborg var einnig heimspekingur, hið góða getur virzt eitthvað allt annað samkvæmt hans bókum.
"Guð er sannleikurinn og það góða í sjálfu sér", er nokkurnveginn orðrétt haft eftir úr bókinni "Himinn og Hel" eftir Emanuel Swedenborg.
Í þessari bók lýsir Swedenborg því einnig að fólk sem gerir góðverk á jörðinni til að sýnast gott í augum samborgaranna eða þeirra kristnu sé ekki gott í raun og fari til Heljar frekar en Himnaríkis, því Guð sjái muninn á þessu tvennu, að hugsa um veraldlega stöðu annarsvegar og svo sannleikann og gæzkuna hinsvegar í innsta eðli sínu. Það þýðir að sjá í gegnum yfirborðsskýringar þeirra sem valdið hafa og fara gegn samtímanum, ef maður tekur mark á þeim orðum.
"Í Himnaríki er Guð sólin á himninum", er önnur tilvitnun eftir Swedenborg sem ég hef eftir minni en í gæsalöppum til að ítreka að hún er nokkurnveginn alveg rétt úr umræddri bók.
Fólk sem sér sýnir og skynjar eins og Swedenborg gerði eða talar við englana eða fólk á öðrum hnöttum eins og ég vil orða það, veit að svona lýsingar geta átt við rök að styðjast þótt jarðnesk upplifun sé ekki þannig.
"Fólk steypir sér sjálft til Heljar af eigin hvötum", þetta er einnig tilvitnun í bók Swedenborgs.
Ég fór að skilja Biblíuna miklu betur eftir að ég las þessa bók eftir Emanuel Swedenborg. Einnig eftir að ég notaði útskýringar dr. Helga Pjeturss, að Himnaríki og Helvíti eru efnisleg fyrirbæri, aðrir hnettir í geimnum, hnettir með bundinn möndulsnúning, sem snúa annarri hlið að sól en hin er myrkvuð alltaf, og ógnvænlegar eiturjurtir vaxa þar, og ránlíf ræður ríkjum, spillilíf og helstefna eintóm.
En Swedenborg lýsir einnig í mörgum köflum muninum á því að trúa og fylgja mannlegu réttlæti annarsvegar og svo guðdómlegu réttlæti hinsvegar. Hann lýsir því hvernig munurinn getur verið örfínn, og hvernig fólk getur orðið meðvirkt í því sem Guði er ekki þóknanlegt. Sjaldan í mannkynssögunni er það eins augljóst og á okkar dögum.
Ég hef grun um að Swedenborg hafi haft í huga nornabrennur samtíma síns og fyrri tíma og trúarofsóknir, en hann er hljóður um slíkt í ritum sínum eða því sem ég hef lesið eftir hann.
"Hið góða í sjálfu sér" er síðan atriði sem hann útskýrir í smáatriðum og er það vel, því almennur lesandi áttar sig ekki á mikilvægi svo almennra orða í fyrstu.
Swedenborg útskýrir það að Guð einn viti hvað sé gott og að það sé ekki það sem skammsýnum mönnum virðist. Hið góða í sjálfu sér getur verið tyftun og ögun eða refsing þar sem það á við, eins og barn sem þarf að þroskast við slíkt. Hið góða í sjálfu sér leiðir af sér hagfellda niðurstöðu að lokum þegar séð er í fjarlægð reynslunnar og tímans en er ekki lýðskrum sem allir kalla eftir af húmanískum hvötum samtímans.
Þannig að Swedenborg tekur ekki afstöðu til deilumála samtíma síns en reynir eins og sannur heimspekingur að útskýra hugtök og setningar í sínum einlægustu og skýrustu myndum.
Þannig að Emanuel Swedenborg tekur undir orð Krists að aðeins Guð sé góður. Það stendur í Biblíunni í Nýja testamentinu, Markús, 10, 18, þegar Kristur spyr:"Hví kallar þú mig góðan? Enginn er góður nema einn, það er Guð". Ennfremur bætir Emanuel Swedenborg við í bók sinni að Guð sé sannleikurinn og það góða í sjálfu sér.
Sérhver maður á sinn sannleika og sitt réttlæti. Dr. Helgi Pjeturss lýsti því að einungis í samstilltu samfélagi ríkti hamingja, þar sem flestir væru sammála og eigingirnin lítil. Swedenborg var á sömu skoðun og hann um það.
"Það góða í sjálfu sér" er hér í lykilhlutverki, finnst mér. Okkur er stundum sagt að við ættum ekki að dæma náungann, en hvenær verðum við meðvirk í því ranga sem er gert undir yfirskini góðmennskunnar jafnvel í samfélaginu? Hvenær erum við að samþykkja nornabrennur samtímans af ótta við almenningsálitið?
Guðjón Hreinberg skrifar um að við eigum að fyrirgefa misvitrum yfirvöldum þrátt fyrir allt og Steingerður Steinarsdóttir ýjar að því einnig í pistli, þegar hún fjallar um að líta í eigin barm og efast.
Ég vil orða þetta á annan hátt. Maður getur fríað sig ábyrgð og reynt að fyrirgefa þannig. Orðið fyrirgefa þýðir að borga fyrir aðra skuld, það er gegnsætt eins og mörg önnur orð á íslenzku.
Ef við trúum því að Guð sé almáttugur þá stjórnar hann einnig hatri, hefnd, refsingu og djöflum í Helvíti. Meira en það, þá eru Djöflar í Helvíti undir vernd Guðs eins og englar Himnaríkis. Þetta leiðir af því að trúa á almáttugan og alvitran guð.
Enn fremur má álykta á þann hátt, að hefndin og hefndarskyldan sé nauðsynleg guðdómlegu réttlæti, til að fólk hagi sér rétt og brjóti ekki af sér.
Málið með fyrirgefninguna er þetta, að hún er ábyrgðarleysi um leið, og maður vill frekar lifa í ábyrgðarleysi og barnaskap en þroska og ábyrgð til að þurfa ekki að kalla yfir sig gremju og reiði annarra. Það má túlka ýmislegt sem Swedenborg ritaði þannig að einmitt þeir sem fara gegn almenningsálitinu geti verið betri en þeir sem gera allt til að þóknast því.
Þá þarf að trúa á óbreytanleg lög, og að sumt sem talið er úrelt í Biblíunni sé það ekki í raun.
Samtíminn þarf að hafa rúm fyrir allar skoðanir.
Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (4)
2.3.2023 | 04:56
Úreltar skoðanir og löngun til að kjósa Pírata enn
Veturinn 2016 voru merkilegar alþingskosningar. Þá var mikill meðbyr með þjóðernishyggju á Íslandi, og samt gekk þeim flokkum ekki vel sem buðu fram með slík mál, og kosningarnar fóru fram í kjölfar árásarinnar á Sigmund Davíð útaf Panamaskjölunum fyrr um árið, sem klauf Framsóknarflokkinn í herðar niður og vel það.
Ég er þjóðernissinnaður maður en stundum heillast ég af öðruvísi pólitík, þótt sú hrifning sé grunntæk að mestu. Árið 2016 lenti ég í andstöðu við mömmu útaf pólitík, hún vildi kjósa Íslenzku þjóðfylkinguna en ég vildi kjósa Pírata. Ég samdi mörg dægurlög gegn Íslenzku þjóðfylkingunni, eins og til að sanna það fyrir mér og öðrum að ég væri ekki sammála þeirra stefnumálum. Enda er það svo að þeir sem efast innst í sál sinni eru oft öfgafyllstir á yfirborðinu.
Ég held að Magnús bloggari hafi rétt fyrir sér að næstu 2000 árin verði femínísk. Þá verður maður að fara í sjálfskoðun og ef maður aðhyllist úreltar skoðanir að reyna að breyta þeim, eða finna eitthvað rangt við þær að minnsta kosti.
Ég taldi mig vera vinstrisinnaðan snemma á unglingsárunum. Þá byrjaði ég að verða andvígur kristninni, enda er víst andstaðan gegn kristninni hluti af kommúnismanum í sögulegu samhengi.
Það passar við minn persónuleika hvernig Píratar vinna og hugsa þvert á stjórnmálastefnur í sumum málum, þótt þeir virðist hreinræktaður vinstriflokkur ef dæmt er útfrá mörgum af þeirra baráttumálum.
Sjálfstæðisflokkurinn er of spilltur fyrir minn smekk og Framsókn líka, og Vinstri grænir líka eftir þetta stjórnarsamstarf.
Ég kaus Pírata 2016, enda samdi ég mörg dægurlög þeim til heiðurs þá og taldi mig aðhyllast stefnu þeirra þá. Enda fannst mér Íslenzka þjóðfylkingin ekki nógu hörð á þjóðernisstefnu sinni eða aðrir flokkar þannig að maður yrði að kjósa flokka sem maður væri ósammála í grunninn eins og venjulega, en sem maður fyndi þó einhvern samhljóm með.
Unglingauppreisn er oft þannig að unglingarnir fara í þveröfuga átt en foreldrar sínir. Þannig var þetta með mig um fermingaraldurinn. Þegar ég hlustaði á Bob Dylan, Megas og Bubba Morthens alla daga varð ég sammála boðskapnum í "Blowing In The Wind" og þannig lögum. Þessari unglingauppreisn minni lauk í desember 1987 þegar ég eignaðist tvöföldu hljómplötuna "Stormskers guðspjöll" eftir Sverri Stormsker. Reyndar var það dýrkun Sverris Stormsker á Hitler, sem glytti í á þessari plötu sem heillaði mig mest. Þar var hreinni og einfaldari stjórnmálastefna en þetta sem ég hafði þekkt fram að því, spilaði beint á tilfinningalífið, stoltið.
En ég fór að semja dægurlög um að einkavæða spítala og aðrar stofnanir ríkisins í janúar 1988, um sama leyti og ég samdi "Náttúran", en það lag er sjálfstæðisyfirlýsing í sjálfu sér, og hef ég fjallað um það áður í blogginu hér, merkilegt lag og tímamótaverk, sem lýsir ákvörðun og nýrri afstöðu, að maður hefur skipt um skoðun.
Heilla Píratar mig núna? Já, að vissu leyti. Persónuleiki allra held ég að sé þannig, sambland af arfi úr fortíðinni og löngun til að breyta til, nýjungagirni.
Dýrkun mín á Pírötum rann út í sandinn eftir 2016. Ég fór að semja um aðra hluti.
Hvað er það sem heillar mig enn við Pírata?
Þeir eru byltingarsinnaður flokkur að því leytinu til að þeir hugsa hlutina uppá nýtt.
Í nútímanum er það þannig að það er bannað að hugsa hlutina uppá nýtt útfrá hægrivinklinum, og ef það varðar ekki við lög endar maður með það hlutskipti að vera gamaldags og hallærislegur, sem maður græðir heldur ekki neitt á, þannig að hvað er í boði? Jú, að skipta um skoðun.
Sósíalistar eru of kassalaga fyrir mig. Of dæmigerðir stalínistar.
Ef túlkun Magnúsar bloggara á Völuspá er rétt, þá verður maður að breytast með tímanum og verða vinstrisinnaður. Ég tek nefnilega mjög mikið mark á Völuspá.
Hvað eru sjálfstæðismenn? Allir flokkar á Íslandi í dag eru vinstriflokkar, nema örflokkar sem ekki fá fólk inná þing.
Að sannfæra sálina um það sem maður neyðist til að kjósa sé rétt, það er vandinn við nútímalífið.
Eitt sinn skrifaði ég um það að ég væri að missa áhugann á að tjá mig hér. Það var vegna þess að mér fannst fáir taka undir það sem ég skrifaði og fáir þumlar kæmu við færslurnar, flettingarnar ekki nógu margar og slíkt. Mér fannst vænt um að fá hvatningu frá mörgum frábærum bloggurum þá, og ákvað að fyrst mín skrif skiptu þá máli þá væri ástæða til að halda þessu áfram.
Ef allt er fyrirfram ákveðið verður maður að breyta sjálfum sér í takt við tímann.
![]() |
Katrín ósátt með miklar launahækkanir forstjóra |
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt |
Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (2)
"Stríðið í Úkraínu er afgerandi öðruvísi en önnur stríð - Getur endað á þrjá vegu", er nafnið á DV fréttinni.
A) Ef Úkraína sigrar mun stríðið frekar halda áfram eða stigmagnast og jafnvel í gjöreyðingarstyrjöld og kjarnorkustríð.
B) Frosið stríð, eða vopnahlé eins og stríðið á milli Norður og Suður Kóreu. Norður og Suður Kórea hafa ekki samið um frið heldur vopnahlé sem stendur enn.
C) Ef Rússar sigra stríðið eru meiri líkur á að Úkraínumenn verði að sætta sig við þá útkomu, vegna valdamismunarins, en þetta segir hernaðarsérfræðingur, ekki hver sem er, Niels Bo Poulsen, sérfræðingur í hernaðarsögu og yfirmaður hernaðar og hersögudeildar danska varnarmálaráðuneytisins. Vitnað er í Jótlandspóstinn.
Ég dreg þetta saman og set fram á skýrari hátt en er í DV, en þetta kemur fram í DV greininni.
Í upphafi DV greinarinnar er því lýst hvernig stríð enda oft með skilyrðislausri uppgjöf annars stríðsaðilans, eins og seinni heimsstyrjöldin og hernámið sem átti sér stað þar á Þýzkalandi. Hinn danski sérfræðingur segir skýrt að hernám Rússlands sé ekki mögulegt í þeim samanburði, að sá samanburður eigi við um tap Úkraínu og sigur Rússlands. Áhugaverð eru þessi orð: "En þannig endar stríðið í Úkraínu varla að því er segir í umfjöllun Jótlandspóstsins um málið. Bent er á aðeins ein sviðsmynd opni á slíkan möguleika, hún er að Rússar sigri og leggi landið undir sig og Úkraínumenn neyðist því til að gefast upp. Það er eitthvað sem hernaðarsérfræðingar sjá ekki fyrir sér að gerist."
Vinstrisinnaðir og virkir í athugasemdum reyna eins og oft áður að draga athyglina frá því markverða í DV fréttunum og koma sumir með heimskulegar athugasemdir eins og Úkraínumenn geti ráðizt inní Rússland og sigrað Rússa án þess að Rússar verji sig, og þá jafnvel með kjarnorkuvopnum, sýklavopnum eða efnavopnum, ef sú innrás myndi verða mikil.
Sigurður Haraldsson kemur þá athugasemdina sem er augljós, "Kjarnorka gleymist sem þýðir gereyðing hnattarins."
Það hefur verið alveg skýrt hjá Rússum að kjarnorkuvopnum eða öðrum gereyðingarvopnum eins og sýklavopnum og efnavopnum verði beitt ef árás verður gerð á Rússland.
Getur fólk ímyndað sér að maður eins og Pútín sem skirrist ekki við að ráðast á nágrannaland eins og Úkraínu muni hika við að taka ákvörðun um gjöreyðingarstríð, ef þetta stigmagnast uppí slíkt?
En við skulum víkja aftur að fréttinni upphaflegu í Jótlandspóstinum. Þar kemur fram skynsamleg og raunsæ, jarðbundin afstaða hjá hernaðarsérfræðingnum danska, nokkuð sem Þórdís Kolbrún á Íslandi hefur ekki tamið sér.
Í DV greininni talar hinn danski sérfræðingur óhikað um að "Rússar sigri og leggi landið undir sig."
Þessi veruleiki er órafjarri æsilegri fjölmiðlaumfjöllun heimsins nú um stundir, í Rúv til dæmis. Þetta er það sem margir bentu á strax í upphafi að myndi kostar minnstar fórnir og fæst mannslíf, burtséð frá stjórnmálaskoðunum eða mannúðarsjónarmiðum, hversu mikið einræði ríki í Rússlandi og slíkt.
Eftir því sem stríðið dregst á langinn deyja fleiri og stigmögnunin verður meiri. Vestræn aðstoð miðar að því sama, við Úkraínu.
Hvernig væri að taka mark á danska sérfræðingnum í þessu máli?
![]() |
Brigsla Úkraínumönnum um drónaárás |
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt |
Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
28.2.2023 | 04:54
Einnig lokast náðarinnar dyr, ljóð frá 6. júní 2015.
Þau vísu segja... varla friður...
vindur gnauðar, ekki þeirra niður.
Oft ég stóð í stafni þó
með staf og ekki rey.
Þekkti áður bæði frið og frelsi manna,
flestir hræðast núna, ein er skoðun!
Lifum við á löndum banna,
lengur gildir engin boðun!
Sál ei lengur segir nei,
Satan spil er gildir aðeins dró.
Nú er fallinn sá er sigur vinnur,
seint þó Galdra-Loftur steininn finnur.
Selja sálir enn sem fyr,
síðan valdið tér:
Önnur lið við ekki lengur þolum, maður!
Eitt er ríkið, hitt er gleymt og farið!
Koðnar niður kirkjustaður,
kölski hefur lýðinn barið!
Umsnýst það sem er í þér;
einnig lokast náðarinnar dyr!
Hvílík sorg að missa manninn,
muntu veröld einnig falla þanninn?
Efinn þetta umsnýst senn,
allt mun þyrlast frá;
höllin verður svívirt eins og konan kvalda,
kyrrðin breytist því í ógnardrunur!
Um mig finn ég annan kalda
einnig fara, herrans runur.
Þegar jafnvel þjáðir sjá,
þá er tíminn kominn, vakna menn!
Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Um bloggið
Ingólfur Sigurðsson
Nýjustu færslur
- Almenningur á að berjast gegn samfélagsmiðlum, með því að eyð...
- 50 ára afmæli Lítilla kassa og Þokkabótar fagnað í gær, vonan...
- Guðrún formaður Sjálfstæðisflokksins er ákveðnari en Bjarni B...
- Jafnaðarmenn og Natófylgjendur nota lúmskan áróðurshernað ein...
- Ég minnist vondrar loftræstingar og mikilla þrengsla á Bob Dy...
Færsluflokkar
Heimsóknir
Flettingar
- Í dag (7.6.): 57
- Sl. sólarhring: 57
- Sl. viku: 705
- Frá upphafi: 148288
Annað
- Innlit í dag: 40
- Innlit sl. viku: 599
- Gestir í dag: 35
- IP-tölur í dag: 35
Uppfært á 3 mín. fresti.
Skýringar