Nú þarf ráðstefnu til að reyna að komast að því hversvegna fúsk og gallar eru við byggingu nýrra húsa. Áður fyrr varð fólk að treysta á sig sjálft.

Húsið sem afi reisti í Kópavogi að Digranesheiði 8 1946 til 1950 stóð til í 70 ár þar til það var rifið af bænum. Á öllum þeim tíma lak þakið aldrei, nema örlítið sem ég greini frá síðar í þessum pistli. Það sem meira var, sennilega var þakið aldrei lagað á þessum 70 árum!

Dagur B. Eggertsson var í fréttum nýlega vegna leka á glænýju þaki í Fossvogsskóla. Samkvæmt meðfylgjandi frétt og ráðstefnu um fúsk og galla í nýlegum byggingum er það ekkert einsdæmi sem gerðist með Fossvogsskóla.

"Nú er fúskað frá grunni og upp í rjáfur", bloggar Örn Gunnlaugsson við svipaða frétt, og "þetta var ekki stórmál áður þegar menn máttu vera að því að vanda sig." Það eru vel rituð orð og snjöll hjá honum.

Þakið á húsinu okkar var ryðgað síðustu árin og það má segja að það hafi verið slæmt, en það lak aldrei úr þakinu inní húsið, hvorki uppi né niðri. Það voru aðrar skemmdir á húsinu vegna viðhaldsleysis, og aðallega vegna stíflaðrar niðurfallsrennu, bæði á suðurhliðinni og norðurhliðinni.

Þakið var málað og húsið allt um það leyti sem ég fæddist, 1970. Þá voru fengnir mjög langir stigar til þess. Það var fyrst í grænum lit og hvítum, svo gulum og brúnum. En samkvæmt því sem ættingjar mínir hafa sagt mér muna þeir ekki eftir því að nokkrusinni hafi verið gert við þakið, og það hlýtur því að hafa verið mjög sterkt, og ekki síður frágangurinn hjá afa, með olíubornum þéttingum og öðru þar undir þegar húsið var byggt. Vandvirknin var aðalsmerki afa.

Húsið okkar sást víða að. Þakið átti sér merkilega sögu. Það kom nefnilega úr bragga eða bröggum upprunalega.

Ég gleymi aldrei sögu sem amma sagði börnum og barnabörnum. Það var nefnilega þannig árið 1950 þá kom sjálfur Hermann Jónasson, þáverandi landbúnaðarráðherra, áður forsætisráðherra að rukka fyrir þakið. Það þótti ömmu mikill heiður að fá ráðherrann í heimsókn á sunnudegi og hún að matreiða þegar hringt var dyrabjöllunni. Hermann Jónasson var talinn mikill kappi og glæsilegur af hægrimönnum þess tíma.

Stefna afa var einföld, að safna ekki peningum en þurfa ekki lán og standa í skilum. Þegar húsið var byggt þurfti þó lán. Langafi fór á fund Hannibals Valdimarssonar, en þar var skyldleiki til staðar fyrir norðan og fékk lán.  Hermann ráðherra mætti í heimsókn til að ganga frá einhverjum formsatriðum.

Bárujárn af bröggum var notað í þakplöturnar og það entist í þessi 70 ár. Þá var einhversstaðar verið að rífa bragga og það þótti tilvalið. Fyrst varð þó að slétta úr bárujárninu eitthvað, og ég held að afi hafi gert það.

Afi kunni allt þegar kom að því að smíða hús. Hann var nefnilega með einlægan áhuga á næstum öllu sem kom að verklegum framkvæmdum, ekki bara í sambandi við vélar og bíla.

Á þeim tíma var minna um verzlanir sem seldu sérhæfða hluti. Gott var að þekkja einhverja sem höfðu sambönd. Einn ráðherra sem fjölskyldufaðirinn var málkunnugur gat þannig bent á rétta aðila eða útvegað efni sjálfur. Býsna persónulegt og viðukunnanlegt samfélag, smátt og sveitalegt, en fátæktin var gríðarleg á Reykjavíkursvæðinu og fólksfjöldinn mikill, enda fluttu margir úr sveitunum þá eins og á öðrum tímum.

Efnið sem var notað í húsið kom þannig úr mörgum áttum á löngum tíma. Þakið var sett á einna síðast, árið 1950, og jafnvel byrjað á því 1949.

Mamma með sinn hræðsluáróður var alltaf hrædd um að húsið myndi hrynja í jarðskjálftum, enda timburgólf á efri hæðinni, en steingólf á neðri hæðinni. Á efri hæðinni var afi með verkstæði frá 1950 til 1965 aðallega, en síðan var efri hæðin notuð sem geymsla aðallega. Þar voru geymd níðþung verkfæri, risastór borvél sem afi smíðaði sjálfur, rennibekkur sem upphaflega var fótstiginn og kom frá Ströndum, en afi mixaði og setti við hann rafmagnsmótor og aðrar viðbætur, og þar voru fleiri þung verkfæri og varahlutir. Sennilega voru þarna á loftinu um 10 tonn, eða það hélt frændi minn á sínum tíma. Samt hrundi loftið aldrei í neinum jarðskjálftum, jafnvel ekki í suðurlandsskjálftanum 2000 sem var býsna stór og mikill.

Afi lýsti því að timbrið sem notað var í gólfið og loftið á neðri hæðinni var ótrúlega þykkt, risavaxnir drumbar og þeir voru fengnir úr skipi sem strandaði með farm, skömmu eftir seinna stríð, 1946. Það kostaði firna mikið.

Þannig voru húsin oft byggð á þeim tíma. Þó var húsið steypt að langmestu leyti, en í þremur herbergjum voru timburgólf, en steingólf í öllum öðrum herbergjum.

Gluggar láku aldrei á norðurhlið, vesturhlið eða austurhlið. Á suðurhliðinni voru hinsvegar gluggar sem láku þegar ég var yngri, en einungis í ákveðnum veðrum, þegar stormurinn stóð uppá þá og regnið buldi á þeim af ofurþunga um leið. Það var skipt um alla þessa glugga árið 2005 og þeir láku aldrei eftir það.

Þakið sjálft lak aldrei, nema allra síðustu árin á einum erfiðasta staðnum, yfir rafmagnstöflunni. Það var þó ekki fyrr en eftir að afi dó sem ég tók eftir því, og aðeins í sérstökum veðrum. Sem sagt, það gerðist þegar mikill og þungur snjór og klaki lágu á þakinu lengi og snjórinn fór að þiðna, en ekki í stormum og rigningarveðrum. Ég reddaði því með því að negla plastdúk þar yfir og þá fóru þessir örfáu dropar aðra leið og gerðu engan skaða, enda var þessi leki aldrei nema örfáir dropar og þá aðeins þegar mikill klaki og ís þiðnaði á þessum eina stað á þakinu, og aðeins eftir 2015, eftir að afi dó.

En ný hús voru byggð fyrir neðan okkur á árunum 1990 til 2000. Þau hús seldust dýrum dómum, á 100 milljónir á sínum tíma fullkláruð.

Erlendir verkamenn voru þar að störfum og fagmenn, auðmenn og stórfyrirtæki í þeim bransa.

Það var þessvegna undrunarefni að við sáum margsinnis að þökin láku og ár eftir ár verkamenn að gera við þau eftir að fólkið fluttist þar inn. Orðin um fúskið nú til dags sem rituð voru af öðrum en mér eru augljóslega því miður alltof sönn og rétt.

Afi var ekki lærður í því að byggja hús. Þó byggði hann sitt hús, verkstæðið og hjálpaði Ingvari bróður sínum við hús þeirra hjóna, sem var byggt á sama tíma að Hábraut 4.

Dagur B. Eggertsson hefur verið stöðugt í fréttum seinni árin vegna viðgerða á skólum og öðrum byggingum. Hann virðist telja að gamalt handverk sé einskisnýtt og þekking gömlu kynslóðanna, því hans fyrirmyndir eru erlendar stórborgir og allt aðflutt, mannafl, þekking og efni. Fólkið sem byggði úr torfi þurfti að treysta á sjálft sig og efni sem nærtækast var.

Á sama tíma og eldri borgarar og öryrkjar dragast aftur úr í launum og kjörum eru mýmargir baráttuhópar ungs fólks sem berjast fyrir kjörum og réttindum flóttamanna og þeirra sem flytjast til landsins frá útlöndum.

Mér þykir afar vænt um orð Guðjóns Hreinberg um hrun menningarinnar. Þau lýsa nefnilega svo mörgu, til dæmis þessu sem hér er lýst, þegar gömul þekking glatast og samtakamáttur og vinfengi við að byggja sér hús eða annað.

Mengun, stéttamunur, bil milli ríkra og fátækra, fúsk og gallar í nýlegum byggingum, þetta tengist allt. Af hverju þarf allt ungt fólk að trúa sömu skýringunum, Degi B. Eggertssyni og þannig fólki?

Beint: „Fúsk“ og gallar í nýlegum byggingum

Vantþakklát hjörð er andsett afl, ljóð 29. nóvember 2022.

Frelsari, hinir fæstir skilja,

fullur er heimur villu af.

Sá er þér annars ástir gaf,

undir þær klær á drósum mylja.

 

Annars vill heimur dug sinn dylja,

dáðalaust bíður vímuhaf.

Þeirra er skrautið skaðatraf.

Skelltu því fram án sjálfsins, vilja.

 

Vantþakklát hjörð er andsett afl.

Ekki mun banka á slíkar dyr.

Komst frá þeim kempan; samskipti finn.

 

Komin er þessi kló á gafl.

Kannastu nú við flærðarstyr?

Hunzuð er hetjan, frelsari þinn.

Eitthvað er bogið við Davos-ráðstefnur og slíkt, árangurinn er minni en enginn af þeim.

Oxfam samtökin á heimsvísu berjast gegn ójöfnuði í heiminum (í orði kveðnu að minnsta kosti). RÚV og DV eru lengst til vinstri ásamt nokkrum fleiri fjölmiðlum, en bæði á RÚV og DV hefur verið vitnað í Oxfam samtökin og gerðar fréttir um að ný skýrsla frá Oxfam samtökunum komi með þær uggvænlegu upplýsingar að þeir ríkustu græði og græði sem aldrei fyrr, eða eins og ein ný frétt segir samkvæmt fyrirsögninni: "Þeir allra ríkustu græða og græða".

Mótmælendur á nýjustu Davos ráðstefnunni héldu á heljarmiklum borða sem á stóð"World Economic Failure", sem mætti útleggjast á okkar ylhýra máli: "Heimshagstjórnarmistökin", í stað "Heimshagstjórnarráðið" eða "Heimshagstjórnarumræðugrundvöllurinn".

Neðanmáls stóð á borðanum:"Loftslagsréttlæti strax!", (Climate justice now!).

Er það ekki dálítið undarlegt að vinstrimenn og jafnaðarmenn eiga sér tvö baráttumál sem allt snýst um og staðan hefur versnað í þeim báðum? Sífellt ríkari auðmenn fljúga á einkaþotunum sínum á alþjóðlegar ráðstefnur og reyna að komast að niðurstöðu til að redda málunum. Okkar ágætu kvenráðherrar og Davos-dúkkulísur fylgja sumar með og er stríðsæsingurinn í réttu hlutfalli við smæð landsins og fjarlægðina frá átakasvæðunum.

Vinstrimenn og jafnaðarmenn berjast með kjafti og klóm gegn mengun og hlýnun jarðarinnar. Þar stefnir allt í óefni og heimsendi, meiri mengun, meiri útblástur og öfgaloftslag.

Vinstrimenn og jafnaðarmenn berjast með kjafti og klóm gegn kapítalismanum (í orði kveðnu að minnsta kosti) og þó kemur fram samkvæmt þessari Oxfam skýrslu að sjaldan eða aldrei í sögu mannkynsins hefur ójöfnuðurinn á milli manna verið eins gígantískur.

Á Covid-tímanum einum saman, síðastliðin tvö ár kom 2/3 af öllum græddum og nýjum auði í hlut eins prósent mannkynsins sem er lang-lang-langríkast!!! Þetta kemur fram í nýrri DV grein.

Þetta eru gjörsamlega ótrúlegar tölur. 99% mannkynsins fær 1/3 á Covid tímanum, en 1% fær 2/3, sem átti lang-lang-langmest fyrir!!! Á sama tíma eru allar ríkisstjórnir á Vesturlöndum öfgavinstristjórnir og öfgajafnaðarstjórnir sem eru sammála um eitt, að fasismi, rasismi, Hitler og nýfrjálshyggja, hægristefna af öllum tegundum sé um að kenna og allir sem tengjast slíku.

Jú fáeinir efast um eitthvað af þessu, eins og sumir í Svíþjóð og Ítalíu sem eru við völd, en þó ekki. Sama lögmál gildir þar og á Íslandi: Kerfið étur þig um leið og þú kemst til valda. Þú hagar þér samkvæmt reglum auðvaldsins, og spillingarskrímslið spýtir þér út eftir kjörtímabilið.

Sárafátækt eykst, og einnig fátækt millistéttarinnar og hærri lágstéttanna. Það er ekki hægt að segja að þetta sé traustsyfirlýsing í garð þeirra flokka sem eru við völd í heiminum. Þvert á móti.

Oxfam vill beita skattheimtu til að laga hlutina. Það er hin dæmigerða lausn vinstrimanna. Flókið skattkerfi þar sem hægt er að gera þá fátæku fátækari og afsaka sig í sjónvarpssal eða í öðrum fréttum.

Önnur hlið á fegrunaraðgerðum og lýtaaðgerðum auðmanna á sínum svörtu sálum eru ríflegar gjafir þeirra til fátækra ríkja og hjálparsamtaka. Samt sér ekki högg á vatni og ekki er ljóst hvert fjármagnið fer eða hvort það fer alltaf í réttar hendur, sem jafnvel gerist í fæstum tilfellum.

Sigmundur Davíð er sá sem harðast hefur staðið gegn alþjóðavæðingu og fjölmenningu af íslenzkum stjórnmálamönnum, en verið kallaður rasisti fyrir vikið. Það er jú vissulega í skjóli alþjóðastofnana og samtaka sem hinir ríku verða ríkari. Síðan er Sigmundur Davíð kallaður fullur af sjálfsvorkunn þegar hann bendir á það hvað hann á erfitt með að tjá þetta á þingi, þar sem þjóðin er jafn meðvirk og í aðdraganda bankahrunsins 2008, þegar ekki mátti gagnrýna útrásarvíkingana, og aðeins talað um ímyndarvanda í kjölfar bankahrunsins, sem þó reyndist ekki ímyndarvandi, heldur meðvirkni íslenzku þjóðarinnar og æðstu embættismanna hennar.

Þekk, ljóð frá 19. maí 1995.

Gleymdu þínum göllum nú,

girndin kennir,

vinskap efldu fyrst og fremst,

frú við ólík viðbrögð gremst.

Elskar aðeins þú,

einnig nennir?

 

Hika ég og hræðist fljóð,

hitt er kynið...

Var ég særður, vakin skelfd,

varla lifir eftir helfd.

Inn sú alda tróð,

efldist skynið?

 

Einhver sem vill elska þig

ef þú treystir...

Hún er fín og fullkomin,

finnur hún í mér sinn vin?

Bætir báknið sig?

Bjarmann reistir?

 

Einhver sem vill annast mann,

ástúð sýna...

Hún er þannig, þekk og góð,

það er líkt og finni sjóð...

Blíða brúðan ann,

brátt mun hlýna.

Upphefð fékkstu ekki næga, ljóð 18. júní 1996.

Hefnd er næg í hófum þínum,

horrim ein í fjöldans gengi.

Upphefð fékkstu ekki næga,

aðrir töldu flaug þó dræga.

Allt sem gafstu ekki þiggja tröll.

Egó blindar,

skort á mætti myndar.

Mun það jafna sviðið snautt?

Skaðar flesta minnimáttarkenndin,

mun því holdið vera dautt.

Sorg í söfnum mínum?

Sofa allir tindar?

Þókt ég frið þinn fengi

fljóðin hyrfu öll.

Glepur marga grenndin,

gerist skap þitt rautt.

 

Mátti verða af guði gerður

gleðidjöfull væddur mætti.

Þekking lítil, raun þó reynir,

rekkur betri ei því leynir.

Gat ég veitt þér sigur? - Féll ég flatt,

fyrst ég hrelldi...

spurði ekki á speldi?

Spariklæddur vill ei lýð.

Kraup ég? - Var ég aðeins eins og hinir?

alla hunds míns tíð?

Aðeins einskisverður?

Æskumáttinn felldi?

Böl mitt ekki bætti?

Bara dómsorð satt?

Djúpið dýrka vinir,

dýrð, og fánýt stríð.

 

Hamur fylgi nauðsyn náðar,

neðar ekki framar gangi.

Frúrnar ekki hlusta hýrar,

hinar bíða snotrar, dýrar.

Komstu uppí Óðins miklu höll?

Aðrir skilja?

Finn ég Vana vilja?

Varstu komin alheimssök?

Atvik hafa gildi, neikvæð nefna

nútíð, fall og rök.

Gefa geð sitt báðar,

gyðju ekki hylja.

Var hinn virki fangi?

Verður tíðin öll?

Góða, gamla hrefna,

gilda fávís tök?

 

Sölumennska Samfylkingarinnar hitti í mark hjá þjóðinni

Markaðssetning Kristrúnar Frostadóttur er eins og vel heppnuð sölubrella sem gekk fullkomlega upp, rétt eins og þau hafi haft almannatengla sér til aðstoðar, sem auðvitað er málið. Kristrún nær að tikka í réttu boxin sem svara til persónulegra vinsælda Katrínar forsætisráðherra, hún er kona í karlaheimi með skýra rökhugsun og þekkingu á fjármálakerfinu, hún vill vinna með fólki en ekki útiloka flokka, og hún er barnshafandi sem segir fólki ómeðvitað að hún sé ekki karlahatari. Stuðningur Katrínar forsætisráðherra við fóstureyðingar hefur gert hana umdeilda ásamt því að líta út fyrir að vera í Sjálfstæðisflokknum frekar en Vinstri grænum eftir þetta samstarf.

Nú er Samfylkingin stærsti flokkur landsins samkvæmt einhverri könnun sem sýnd var í kvöldfréttunum í gær að minnsta kosti, stærri en Sjálfstæðisflokkurinn. Þetta er einhvernveginn dæmigert fyrir okkar íslenzku þjóð, að þegar einn flokkur kemst á blússandi siglingu myndast enn sterkara trend og enn fleiri stökkva á vagninn, múgæsing myndast.

Stærsti hluti þjóðarinnar vill ekki ganga í ESB sennilega, og það að Kristrún hefur mildað ESB þráhyggju flokksins gerir hann enn fýsilegri kost fyrir marga.

En sá sigur í könnunum sem vinnst með klækjabrögðum og þekkingu á markaðslögmálum er heldur tæpur.

Með miklum vinsældum Samfylkingarinnar nú um þessar mundir opnast dyrnar aftur fyrir ESB-ríkisstjórn. Vonandi er stærstur hluti þjóðarinnar minnugur hrunsins 2008, og hvernig Mammonsdýrkunin lék þjóðina þá.

Þrátt fyrir allt hefur Bjarni staðið sig vel í fjármálaráðuneytinu og sjálfstæðið hefur hjálpað þjóðinni eins og krónan. Hvernig hefðum við annars komizt uppúr sveiflunum í hagkerfinu?

Föðurættin mín hefur sannfært mig um að jafnaðarmennskan sé sterkt afl sem ráði einna mestu í samtímanum. Kannski er Samfylkingin loksins orðinn þessi ósigrandi miðjuflokkur og vinstriflokkur sem stefnt var að.

Viðskiptablaðið biður Kristrúnu afsökunar

Viðmið okkar og fyrri kynslóða

Ég hef talsvert oft velt fyrir mér grunnhugtökum í mannlegu eðli. Til dæmis: Hvað gerir fólk gott eða vont eða hamingjusamt eða sorgmætt?

Ég komst að niðurstöðu fyrir margt löngu. Ég bar saman kynslóðir, mína kynslóð, yngri kynslóðir, eldri kynslóðir og það er nú hægt að búa til kenningar úr slíkum athugunum.

Ein grunnspurningin er: Hvað er gæðzka og hvað gerir fólk gott og hvað ekki?

Getum við fallizt á hvað góðmennskan er og hver einkenni hennar eru?

Getum við fallizt á að eigingirni sé tengd vonzku og að óeigingirnin sé tengd góðmennskunni? Þetta eru aldagamlar skilgreiningar sem hafa fylgt mannkyninu lengi og ýmsum trúarbrögðum og siðfræðikenningum tengdum þeim.

Ég komst að þeirri merkilegu niðurstöðu að fólkið af kynslóð afa og ömmu ætti til mest af náungakærleika, fórnfýsi og allskonar dyggðum, af því fólki sem ég kynntist í lifanda lífi. Einnig kynntist ég langafa mínum örlítið og langömmu í móðurættinni, en meira hef ég myndað mér skoðun á þeim með því að heyra frásagnir um þau, frásagnir þeirra sem mér eldri eru eða hafa verið.

Góðmennskan er tengd því hverju við búumst við af lífinu, hvort okkur finnist við skulda öðrum eitthvað eða hvort okkur finnst að aðrir skuldi okkur eitthvað. Það er beint samband á milli þess að vera þakklátur og gjafmildur. Þeir sem eru með sál sína fulla af þeirri tilfinningu að aðrir skuldi sér eru sennilega líklegri til að lenda í fjárhagslegum skuldum, eða það finnst mér líklegt.

Ég komst að þeirri einföldu niðurstöðu fyrir margt löngu, að börn sem alast upp við hæfilegan aga og hæfilegt mótlæti séu líklegri til að vera þakklát almennt og raunsæi þegar fólk veldur sársauka og vonbrigðum eða ýmsar kringumstæður.

Nokkur atriði hjálpuðu mér við þetta.

Í bókinni Yrkja, sem er afmælisrit Vigdísar Finnbogadóttur fyrrverandi forseta, gefin út 1990 er ein slík ritgerð, sem fjallar um rannsóknarniðurstöður í uppeldisfræði sem þar sem þetta kemur í ljós:

 

1) Börn sem alast upp við aga og kærleika leiðast minnst útí afbrot og standa sig bezt í skólakerfinu.

2) Börn sem alast upp við ofbeldi en kærleika í bland verða annaðhvort afburðafólk eða leiðast á villigötur.

3) Börn sem alast upp við agaleysi og einnig skort á kærleika og áhuga lenda langflest í vímuefnum, afbrotum og gengur illa í skólakerfinu.

 

Þessi niðurstaða kemur sumum á óvart. En ég fór að hugsa um kynslóð ömmu og afa og bera saman kringumstæðurnar í uppeldinu þar og svo kringumstæður yngri kynslóða.

Þriðja atriðið á sennilega frekar við um nútímafólk og nútímabörn heldur en önnur atriði í þessari rannsókn. Vissulega eru flóknar uppeldisaðferðir til staðar núna og ástúð er til staðar í uppeldinu. En kannski upplifa börnin slíkt sem skort á aga, það er að segja ef mótlætið er allt fjarlægt, þá kemur upp sjálfhverfan, eigingirnin, sem oft er rót neikvæðra kennda og atvika síðar.

Börn sem alast upp við að hjálpa foreldrum sínum allt bernskuskeiðið eru sennilega frekar líkleg til að halda áfram að vera vinnusöm alla ævi.

Börn sem alast upp í skólakerfinu eins og í nútímasamfélaginu skynja kannski ómeðvitað að engum þyki vænt um þau nema upp að ákveðnu marki, ef reglur og aga skortir, að þau séu vélar en ekki manneskjur. Eitt af einkennum nútímans er að skólakerfinu er treyst fyrir uppeldi barna býsna snemma, séu leikskólarnir teknir með.

Þannig að ég myndaði mér skoðun á góðmennskunni og hvað hún væri eftir að hafa meðtekið svona kenningar og velt fyrir mér kynslóðamuninum sem er augljós.

Einnig spila trúarbrögðin mikilvæga rullu, eða mikilvægt hlutverk. Ef maður er til dæmis kristinnar trúar er það hluti af siðfræðilegri innrætingu að maður eigi að vera kærleiksríkur og góður. Ef maður er ekki alinn upp við kristilega siðfræði eða eitthvað sambærilegt er það undir manni sjálfum komið hvort manni finnst slík siðfræði bull eða einhversverð.

Pabbi sagði mér eitt sinn að á misjöfnu þrifust börnin bezt. Mamma var ósammála þessu, en ég skil hans viðhorf. Hann átti við með þessu að til einskis væri að hafa börnin í bómull, að þau yrðu að takast á við erfiðleikana sjálf, byrja snemma að vinna, lenda í ástarsorg og hvaðeina, það væri óhjákvæmilegt.

Í dag er kennurum bannað að beita sér og dæmi eru jafnvel um að nemendurnir beiti kennara sína ofbeldi, eins ótrúlegt og það hljómar.

Nútíminn er fullur af vandamálum og flækjum. Vímuefnanotkun eykst og Píratar vilja lögleiða vímuefni og fleiri. Það er ákveðin uppgjöf gagnvart vandanum.

Ég komst að þeirri niðurstöðu að foreldrar geta aldrei alið upp fullkomin börn, vegna þess að þjóðfélagið sjálft í heild sinni kemur með áhrif að utan sem skipta sennilega jafn miklu máli.

Tökum einfalt dæmi. Ef foreldrar reyna að gera barn sitt vinnusamt og bannar því að ánetjast einhverju sem er neikvætt, vill ekki gefa því óþarfa eða slíkt, þá gengur það ekki upp ef spillandi áhrif koma að utan. Fyrr eða seinna finnur barnið yfirleitt alltaf leið til að brjóta reglurnar, hvort sem þær byggjast á trúarbrögðum og speki þeirra eða siðum og hefðum eða landsins lögum. Foreldrið er dæmt til að tapa, ef næstum allir í þjóðfélaginu spila ekki með í því að koma sér saman um viðmið sem búa til góðan einstakling. Þetta kallaði dr. Helgi Pjeturss samstillingu. Um hana er hægt að rita ótalmargt, en það er of flókið að fara útí hana hér, hún hefur of margar hliðar og þætti sem tengjast öllum sviðum heimsins svo að segja og tilverunnar.

Það má víst alveg fullyrða það með vissu að samfélag af vestrænni tegund er búið að missa tökin og stjórnleysi og upplausn blasa við. Umhverfismálin sýna það, vaxandi mengun, fólksfækkun sumsstaðar, fólksfækkun annarsstaðar, vaxandi glæpatíðni víða, óheyrileg skuldasöfnun ríkja, upplausn í trúmálum og menningu, barátta kynjanna, ástin milli kvenna og karla á í vök að verjast, rómantíkin og virðingin á milli fólks, hnignun í siðfræði og fræðigreinum... þetta eru augljós merki um upplausn í samfélaginu sem blasir við og merkin sýna það og sanna að þetta eru alvöru vandamál en ekki bara svartsýniraus eða bölsýni.

Þó eru til jákvæð öfl, álfar, huldufólk, guðir, gyðjur, eða almáttugur guð, sé maður eingyðistrúar. Ég held að rangt sé að afneita slíkum fyrirbærum sem oft hafa hjálpað og gert gagn.

En svo er það nútímafólkið sem margt trúir því að allt gerist þetta í sál mannsins og að maður geti sefað sjálfan sig og aðra til að koma sér í lag og samfélaginu. Þá er maður farinn að tigna sjálfan sig sem guð, mætti segja, og jafnvel er Búddatrúin þannig.

Það er hægt að stíga útúr hringekjunni og staldra við, en erfiðara er að hjálpa öðrum að gera það sama.

Maður á að halda fast í þá trú og skoðun að guðir og gyðjur séu til, álfar, huldufólk og allskonar fyrirbæri menningarinnar íslenzku.

Þegar allt kemur til alls höfum við forskrift að því hvernig fólk lifði af í gegnum aldirnar. Það eina sem við þurfum að gera er að læra af fyrri kynslóðum, tala við eldra fólk og bera þeirra lífssýn saman við nútímann.

Æðruleysisbænin kennir manni líka að sætta sig við að næstum allt geti verið í rugli. Kvíðinn getur gert það að verkum að maður kemur ekki nógu miklu í verk.

Það er svo merkilegt að kynslóð ömmu og afa vann sannkölluð kraftaverk og þrekvirki, með því að fólk bældi sjálft sig og þrælaði sér út í vinnu. Það er einmitt það sem nútímakenningar reyna að brjóta niður mjög oft. Auk þess var þjóðerniskenndin trúaratriði fyrir fólkið sem var ungt fyrir 100 árum, eða eitthvað sem mjög fáir efuðust um, og kristin trú næstum óhjákvæmileg fyrir alla, og siðvenjur í kringum hana.

Skoðun hefur skjátan ekki, ljóð 22. nóvember 2018.

Móðgun, þegir, maður hefur

meðan hendur lagt í skaut.

Ekki tekur í því lengur

einn nú þátt.

Fyrir neðan næstu virðingu,

neitar því.

Spilin út svo spakur gefur,

spyrnir móti enn á ný.

Hafnar einhver hirðingu?

Heimskan gengur...

Örmum ekki vefur,

allt þá bannað, tefur...

Stolinn, vinsæll strengur,

stríðalda naut...

Annað þú átt;

efinn, hvílíkt ský!

 

Hengdir þeir er hefðu bjargað

heimi öllum, gættu að því.

Úrslit samkvæmt eiginhyggjum,

enn þú kvelst.

Tilgangslaust að treina skætinginn,

tíminn fer.

Gátu margir galnir argað,

gæta þrælar nú að sér.

Rúmar frúin rætinginn?

rústar bryggjum?

Getur raunar gargað

grýlan, einnig þvargað.

Lúin þarna liggjum,

lánsskorti í.

Fullvalinn felst,

fælist, hafnar þér.

 

Elskað hefði eina slíka

áður, það er svo sem ljóst.

Skoðun hefur skjátan ekki

skrýtna nú.

Virðist ljúfa þrykkjan þroskaskert,

þorir ei.

Bylting þarna bíður, klíka,

af böli hræðslu sekkur fley.

Þjóðin sýnir stríðsins stert,

stundar hrekki.

Elskar eina ríka,

aldrei mun því flíka,

syndir senn þókt skekki,

Sýnir ei brjóst.

Turnaða trú,

trúir á hann mey?

 

 

 

Möguleg upplausn Rússlands er ekki fagnaðarefni, eykur líkur á átökum og hörmungum.

Upplausn Prússlands sem kom af stað styrjöldum, báðum heimsstyrjöldunum, eða átti þátt í þeim að minnsta kosti, og upplausn Rússlands er ekki fagnaðarefni. Fólk ætti að vona að einhver eins og Gorbachev komist frekar þar til valda.

 

Í DV kom frétt með yfirskriftinni: "Segja Rússland muni leysast upp innan tíu ára" þann 11. janúar síðastliðinn.

Vitnað er í 167 sérfræðinga sem tóku þátt í könnun á vegum hugveitunnar Atlantic Council.

40% töldu að borgarastyrjaldir myndu valda þessu, pólitískt sundurlyndi eða þannig ólga.

46% sögðu að Rússland yrði þrotríki, og þá sennilega í efnahagslegu tilliti.

49% Evrópubúa eru svartsýnir á framtíð Rússlands samkvæmt könnun þessari.

Vlad Trufan segir í athugasemdum að meiri líkur séu á að Evrópusambandið liðist fyrr í sundur en Rússland.

Flestir í athugasemdum gleðjast þó yfir spá af þessu tagi, og trúa áróðrinum í flestum vestrænum fjölmiðlum.

Þetta er mesti misskilningur.

Þau lönd og ríki sem riða á barmi borgarastyrjalda eru einmitt gróðrastía fyrir styrjaldir og óstöðugleika, hættu fyrir mannkynið, sérstaklega þar sem gereyðingarvopn eru til staðar.

Í upplausnarástandi Þýzkalands og Prússlands urðu til tvær heimsstyrjaldir. Í upplausnarástandi rússneska keisaradæmisins varð til kommúnismi og stalínismi, byltingin 1917.

Raunar er það svo að óstöðugleiki er vaxandi víðar en í Rússlandi. Evrópa, Bandaríkin og fleiri staðir, sama sagan þar, Úkraínustríðið eykur fjárhagslegan og pólitískan óstöðugleika næstum allsstaðar.

Það sem fólk á Vesturlöndum ætti að vonast eftir er að einhver eins og Mikhail Gorbachev komist til valda í Rússlandi, því óstöðugleiki í Rússlandi mun auka líkurnar á styrjöldum, heimsstyrjöldum, og gereyðingarstyrjöld.

Með því að ógna Rússum og Pútín meira með sífelldum stuðningi við Úkraínu er verið að auka hættuna á kjarnorkustríði, notkun gereyðingarvopna, eða að Rússar reyni að beita sér enn meira gegn úkraínsku þjóðinni, sem er fórnarlambið í þessu stríði, þolir áróður að vestan.

Hvar er andstaðan við stríð á Vesturlöndum núna, gegn Úkraínustríðinu? Donald Trump dró Bandaríkin útúr styrjöldum og átökum í heiminum enda öflug friðarhreyfing í Bandaríkjunum eins og víðar sem fagnaði því.

Hvaða mannsbarn á jörðinni getur ímyndað sér að allt verði friðsamlegt þótt Rússar myndu tapa þessu stríði?

Til hvers að hætta öllu lífi á jörðinni útaf þessu stríði? Til að sanna að femínismi og jafnaðarstefna sé betri stjórnmálastefna (það form sem ríkir í vestrænu) en einræði og ólígarkaræði, auðræði (sem ríkir í Rússlandi)?

Þegar betur er að gáð ríkir einnig auðræði á Vesturlöndum.

Eins og hinn vinsæli bloggari, Páll Vilhjálsson ritaði nýlega í grein eftir sig er það ekki trúverðugt af Vesturlöndum að þau þurfi stríð til að lýðræðið lifi af. Almenningur þarf að spyrja sig hvort fjölmiðlar á Vesturlöndum séu ekki búnir að snúa hugtökum uppí andhverfu sína.

Efi er nauðsynlegur, hann er undirstaða lýðræðis og frelsis, að almenningur láti ekki kúga sig og að almenningur rísi upp gegn valdahyggju, innrætingu og einföldum boðskap jafnaðarfasismans og öðrum tegundum kúgunar.

 

Senda aukinn herbúnað til Úkraínu

Nýyrði yfir woke og idol. Vækling og skurðgoð, eða poppgoð öllu heldur kannski.

Ég var í afmæli á föstudaginn og þar var rætt um woke fyrirbærið meðal annars og hrifningin takmörkuð, enda menn kristinnar trúar þar, og það fyrirbæri er tengt við vinstriflokka eins og demókrata frekar en hægrimenn, kristna menn og repúblikana.

Idol keppnin vekur athygli hjá þjóðinni. Upphaflega þýðir orðið skurðgoð, en í þessari merkingu er þetta poppstjörnuátrúnaðargoð.

En í afmælinu var einn snjall íslenzkumaður, ef ekki fleiri. Hann sagði að rétt væri að kalla wokara væklinga, og hreyfinguna væklunarhreyfinguna.

Ég sagði að það myndi minna á orðið væsklingar, eða væsklar, sem þýðir veiklaðir einstaklingar, en hann sagði að orðið væri búið til úr sögninni að vakna, með hljóðvörpun, og að sleppa einum staf breytti merkingunni. Eftir að hafa velt þessu svolítið fyrir mér sagði ég að mér litist prýðilega á orðið. Sérstaklega þegar mér var það ljóst að það minnti fólk á sögnina að veikla og nafnorðið væskill, sá sem er veiklulegur. Raunar veit ég ekki hvort nýyrðasmiðurinn góði hafi ætlað sér að búa til þessar hljóðlíkingar og þessi hugrenningatengsl, en röksemdir hans halda, nýyrði búið til úr sögninni að vekja, sem er samt nógu skrýtið og grípandi fyrir fólk á öllum aldri til að gilda yfir þetta woke-fyrirbæri, sem sumir telja alveg nýtt.