Sjávarguðinn Toutatis

Toutatis er leyndardómsfullur guð. Af honum eru engar myndir til eða líkneskjur nema það sem gizkað er á að gæti verið hann og nafn hans er ekki við, en líkneskjur eru til sem gætu sýnt hann samt, sem ekki eru merktar honum. Samt er nafn hans nefnt í mörgum myndum og útgáfum víðsvegar um Evrópu sem áletranir og ristur á heiðin ölturu, minngarskildi og fleira þannig að enginn vafi leikur á því að hann var einn af meginguðum Kelta og Gaulverja.

Drúíðar lögðu bann við að fræðin yrðu rituð og færð almenningi, leyniregla og launhelgar mætti því kalla þeirra trúarbrögð, en útbreidd voru þau og lifðu lengi, ef miðað er við fyrirrennara þeirra og að þeirra trú hafi verið svipuð.

Nokkuð er ljóst að brennuöld rómverskra keisara til að fela sannleikann og upphefja eigin menningu og persónur bitnaði einnig á Keltum, drúíðum og Gaulverjum. Án efa var mikið um þessi fræði ritað þrátt fyrir bann drúíðanna sjálfra, en það sem til er mun vera í leynihvelfingum Vatikansins eða á öðrum stöðum þar sem safnarar eru sem ekki vilja láta þetta komast fyrir almennings sjónir.

Það eru velþekkt og viðurkennd sannindi að Vatikanið kom miklu undan, og á leynihvelfingar þar sem bæði eru rit og listmunir tengdar frumkristni og sögu kaþólskunnar almennt, en svo líka rit og menningarhlutir sem tengjast þjóðum sem var rænt frá, heiðnum þjóðum.

Bókasafnið í Alexandríu var án efa staðurinn þar sem fræði drúíða komu saman í mestu magni. Hver annar en erkióvinur mannkynsins og drúíða brenndi bókasafnið í Alexandríu, ekki fyrir slysni eins og haldið er fram, heldur viljandi, 48 fyrir Krist.

Þegar Theodosius I. Rómarkeisari bannaði önnur trúarbrögð en kristni 391 var musterum í Alexandríu lokað. Eyðileggingaröfl tímans hafa svo verið margvísleg og haldið áfram. Sum varðveizluöfl hafa þó alltaf verið til, þekkingaröfl og menningaröfl til mótvægis við þessi eyðileggingaröfl og niðurrifsöfl.

En um Toutatis er þó margt hægt að vita þrátt fyrir allt.

Taranis, Esus og Toutatis er ein þrenning af mörgum sem heilagar voru og eru í keltneskri og gaulverskri goðafræði. Matrónurnar er önnur slík þrenning, þrjár mæður sem trúað var á og líkneskjur gerðar af.

Ljóst er því að heilaga þrenningin í kristninni var ekki hluti af menningu gyðinga eða frumkristinna söfnuða, heldur atriði sem síðar var bætt inní til að laða að heiðingjana sem þekktu slíkt úr sínum eigin trúarbrögðum.

En hvað er hægt að vita um Toutatis?

Í ritum á latínu er hægt að lesa um það að fólki var fórnað til að blíðka hann með því að drekkja því. Fræðimenn hafa skrifað um það að ekki er tilviljun að það eina sem varðveizt hefur um trúarbrögð Kelta og Gaulverja er neikvætt, enda skráð af óvinum þeirra. Þannig að þetta er ekki nema hluti af sannleikanum um Toutatis, ekki nema toppurinn á ísjakanum.

En áfram með samanburðinn. Fólk var brennt til að blíðka guðinn Taranis stendur í latneskum ritum um þetta einnig, og fólk var stungið með hnífum og því drekkt til að blíðka guðinn Esus.

Af þessu hafa menn réttilega dregið ályktanir. Esus var og er guð lofts og vinda, Taranis er guð eldsins en Toutatis er guð vatnsins.

Ég er ekki í nokkrum minnsta vafa um það að skozki og írski guðinn Manannán mac Lír er SAMI guð og Toutatis.

Ennfremur er Njörður, Vaninn og norræni guðinn, mjög svipaður guð að einhverju leyti.

Með þessa vitneskju og vissu í farteskinu er hægt að komast áfram og fá góða mynd af guðinum Toutatis.

Fyrst ætla ég þó að koma með rökstuðning.

Welsk og írsk goðafræði er hluti af keltneskri goðafræði. Gaulversk goðafræði er eldri systir, sem samanstendur af nöfnum guða en ekki sögum í heilu lagi.

Í welskri og írskri goðafræði höfum við sögur í heilu lagi.

Ennfremur, norræn goðafræði er skyld. Sum atriði eru svipuð eða afleidd. Norrænar og germanskar þjóðir voru nefnilega MJÖG íhaldssamar í trúmálum. Það ástand ríkti í ÞÚSUNDIR ÁRA! Sömu sögurnar eða svipaðar voru sagðar öldum saman! Og þær taldar heilagar, eins og guðir og gyðjur! Því er alrangt og fráleitt að halda því fram að trúarhiti eða trúarsannfæring hafi verið minni meðal heiðinna manna en gyðinga og kristinna manna, það var ekki þannig, heldur hélt trúarhefðin áfram og trúarofsinn, sannfæringin. Guðir voru taldir HEILAGIR og gyðjur. EKKI mátti breyta neinu, þar sem stéttir presta voru virtar og voldugar, eins og stétt drúíðanna. Nöfn breyttust þó á milli tungumála, en sögurnar voru býsna keimlíkar, þó ekki nákvæmlega eins.

Talið er að Yamnaya innrásarhermennirnir um fyrir um 5000-4000 árum hafi verið Ásatrúar, það sýnir hversu lengi Ásatrúin hefur lifað.

Frakkland var sennilega ekki mikil þjóð sæfarenda á tímum Gaulverja og Kelta. Land þeirra er jú hluti af miðri Evrópu, en þó eitthvað um strendur og því eitthvað um hafsiglingar til forna einnig.

Þó miðað við Írland, þá er hægt að sjá muninn, en Írland er eyja og með haf umlukt. Þarna er að öllum líkindum komin skýringin á því hversvegna Manannán mac Lír er sjávarguð í gelískri goðafræði en Toutatis er ekki sjávarguð í gaulverskri goðafræði, en skýringin er einnig sú að ritaðar heimildir skortir um Toutatis og því þarf að geta í eyðurnar.

Sjávarguðir eru til í flestum heiðnum trúarbrögðum germönskum. Þessvegna má fullyrða að Gaulverjar áttu sér sjávarguð. Sú fullyrðing að hann hafi verið og sé Toutatis er þannig sterkum rökum studd.

Latneskir höfundar fullyrtu að gaulverskir guðir væru líkir þeim rómversku, en notuðu rómversku guðaheitin oft. Þetta gerir málin strembin, en þarna eru samt upplýsingar sem eru dýrmætar.

Talið er að Toutatis hafi verið stríðsguð og að honum hafi verið jafnað við Mars og Ares.

Þá var Toutatis bæði sjávarguð og stríðsguð. Það er reyndar ekki furðulegt, enda gegndu grísku guðirnir oft mörgum hlutverkum og þessir rómversku, tóku þátt í hernaði þókt meginhlutverk þeirra væri oft talið annað. Þetta voru miklar hermennskuþjóðir, og hermennskuandinn var talin karlmennskudyggð, ein helzta karlmennskudyggðin, sem nauðsynleg væri öllum drífandi þjóðum og heilbrigðum, sem ekki væru að veslast upp í aumingjaskap og úrkynjun.

En hér ætla ég að koma inná það sem mér finnst virkilega áhugavert sem að þessu snýr, en það er hugtakið synd og mannlegur breyzkleiki og hvernig það snýr að þessum mikla guði, svo sannarlega, sem heitir Toutatis.

Heimstréð samanstendur af þremur guðum, að minnsta kosti. Taranis er efstur á trjákrónunni, Esus er á stofninum og gætir hans, eða er trjástofninn sjálfur, samkvæmt öðrum heimildum. Toutatis er stundum talinn standa vörð á jörðu niðri, en oft er hann sýndur sem dreki. Í norrænni goðafræði er hann án efa drekinn ógurlegi sem nefnist Níðhöggur og er óvinur alls lífs jafnvel.

Hér höfum við mjög áhugaverða mynd af syndinni.

Manannán mac Lír merkir "sonur sjávarins", eða Manannán Ægisson. Maður Ægisson gæti maður einnig sagt.

Manannán er talið orðsifjalega tengt eynni Mön, en hvað heiti hennar merkir er ekki vitað með fullkominni vissu, en þó talið af ýmsum að annaðhvort sé heiti hennar dregið af guðaheitinu Manannán mac Lír, eða þá að guðaheitið sé dregið af heiti eyjarinnar Mön! Þetta eru þó getgátur en einnig þjóðfræði á þessum slóðum og því ekki hægt að varpa þessu á bug sem vitleysu endilega. Þetta er eins og að spyrja sig: Er Njarðvík nefnt eftir guðinum sem heitir Njörður eða er guðinn Njörður nefndur eftir Njarðvík? Augljóslega er Njarðvík nefnd eftir guðinum sem heitir Njörður, því guðaheitið er eldra en Íslands byggð, og tengt gyðjunni Nerthus sem Tacitus nefndi. Talið er að Nerthus hafi verið systir og eiginkona ónefnds guðs, því þannig var samfélagsgerð Vana og Vanynja.

Manannán þýðir orðsifjalega vatn eða væta, eða það er talið að nafn guðsins sé dregið af þesskonar orðsrót. Einnig gæti það verið dregið af orði sem þýðir fjall eða sögninni að rísa.

Nú er það svo að líkami manna er að mestu leyti vatn. Þetta hafa heiðnir menn vitað. Toutatis er nefnilega samkvæmt sumum sögnum fyrsti maðurinn og fyrsti kappinn.

Manannán mac Alloit eða Manannán mac Alloid eru einnig útgáfur af heiti guðsins Manannán mac Lír. Alloit eða Alloid þýðir jörð eða land, þannig að guðinn er einnig "sonur landsins" eða "sonur jarðar". Ekki ósvipað og Þór.

Athugum annað. Alloid minnir á allur á íslenzku, en Toutatis gæti verið það orð sem var orðið sem orðið tout á nútímafrönsku var myndað af, allur. Toutatis gæti því verið Allur, Guð fjöldans.

Manannán mac Lír var og er mikill guð, haf sitt nefnir hann Mag Mell, sem þýðir yndisleg slétta.

Haf í goðafræði þýðir næstum því alltaf og undantekningalaust geimur stjarnanna, óravíddir himingeimsins.

Manannán mac Lír er því guð framlífsins og framlífsstjarnanna samkvæmt þessu.

Heimfært uppá Toutatis, þá er Toutatis guð framlífshnattanna einnig.

Þó gerist málið flóknara þegar betur er að gáð og skoðað.

Ég tel að orðið maður á íslenzku og man á ensku séu orð sem dregin eru af goðaheitinu Manannán. Maður sér líkinguna þókt merkingin sé ekki eins.

Hversu gömul er gelískan? Afhverju ætti hún að vera eldri?

Svo mikið er víst að gelískan er lifandi mál en gaulverskan ekki, en þetta eru skyld mál, og gaulverskan var töluð fyrir 2000 árum. Þessvegna er gelískan með djúpar og fornar rætur.

Talið er að írskan hafi komið til Írlands fyrir um 2500 árum, en um það er ekki vitað með vissu, en fornírskan er beinn afkomandi fornkeltneskunnar, sem kom af indó-evrópskunni, og það er býsna langt aftur í tímann.

Keltnesk mál eru kentum mál eins og þau germönsku, þar með hin norrænu.

Þar sem bæði germönsk og keltnesk mál tilheyra sömu fjölskyldunni þá hlýtur að vera rétt að álykta að sömu orðin séu til innan þessara flokka en merkingarnar aðrar.

Tilhneiging fræðimanna hefur verið mjög í þá átt að telja svo ekki vera, að orðin séu óskyld og merkingarnar.

Fornleifafræðingurinn Þorvaldur Friðriksson gerði held ég gagn þrátt fyrir allt með bókinni Keltar fyrir nokkrum árum, þar sem hann er einn af fáum sem halda því fram að norræn orð eigi sér keltneskar rætur. Þetta er alls ekki viðurkennt, og ég veit að hann var of djarfur í bók sinni í ályktunum í þessa veru, en þó held ég að eitthvað sé hæft í þessu hjá honum, en ekki eins algengt og hann telur þó.

Mistök Þorvaldar felast í því að hann telur að áhrifin hafi verið beint frá gelísku yfir í íslenzku. Auðvitað var þetta ekki þannig.

Sannleikurinn er sá að germönsk mál og keltnesk þau þróuðust sitt í hvora áttina, ekki beint hvort frá öðru.

Þar af leiðandi koma öll þessi orð frá indó-evrópskunni, frumtungumálinu. Þannig að íslenzku orðin sem Þorvaldur telur ættuð úr gelísku þau eiga sér sameiginlegan forföður í tungumáli sem gæti verið 4000 ára eða meira.

Þetta leiðir það af sér að mörg orð sem hljóma svipað en hafa aðra merkingu, þau eru álitamál, hvort sé eldra, þetta íslenzka eða þetta írska, vegna þess að íslenzka er einnig mjög gamalt tungumál, og ásamt færeyskunni, elzka norræna tungumálið, með beygingum og öllu saman.

Ég fer aðra leið en Þorvaldur Friðriksson að orðsifjum. Ég er einnig áhugamaður, en ég vil frekar sanna fáein orð heldur en að þylja upp mörg orð sem gætu verið af gelískum uppruna.

Ég tel vænlegra til árangur að reyna að rökstyðja eitt orð í einu.

Ásgeir Blöndal staðfestir í orðsifjabók sinni að mannur er upphafleg orðmynd, ekki maður.

Hinsvegar er áhugaverðast það sem Ásgeir Blöndal skrifar, að VAFASAMT sé að orðið sé dregið af indóevrópsku rótinni men, hugsa, eða muna.

Þar með gefur hann undir fótinn kenningu minni, að guðinn Manannán mac Lír sé fremur rótin, og merkingin að mannur sé "vera sem gerð er mestmegnis úr vatni og leir eða jarðefnum". Eða þá "vera sem rís upp af leir jarðar og vatni". Það passar nefnilega við vísindi nútímans.

Orðsifjafræðin enska kennir að man á ensku sé dregið af wiro og hner á gotnesku, heiður, maður.

Man á fornensku var einnig fornafn og þýddi EINN, FÓLK, ÞEIR, eða ÞAU! Þar með er komin MERKING sem minnir á merkinguna á bak við guðaheitið Toutatis!!!

Mannus er síðan guðaheiti sem Tacitus nefnir í Germaníu sinni, svo fornt er orðið eins og þessi umræddi guð.

Ég tel að guðinn Mannus sem Tacitus nefnir sé sami guðinn og Manannán mac Lír og svo Toutatis.

Manu þýðir fyrsti maðurinn á sanskrít. Af öllu þessu er ljóst að orðsifjafræðingar deila um uppruna orðins maður, mandur, mannur, man, manu.

Það að Manannán þýði vatn eða af vatni fæddur á gelísku tel ég allt annað en tilviljun, heldur vísbendingu um upprunalega merkingu þessa orðs. Þennan skyldleika hafa orðsifjafræðingar þó ekki rekizt á eins og ég, eða telja hann tilviljun eina.

Allt er þetta spurning um upprunalega merkingu orðsins man, eða þessarar ævafornu orðsrótar. Ég tel einfaldlega að írskan geymi eldri merkingu en germanska og norræna, en orðið sjálft er varðveitt í báðum málum jafnvel.

Þessvegna fengum við orðið ekki frá Írum, eins og Þorvaldur Friðriksson vill kannski halda fram, heldur var svipað eða sama orð til frá aldaöðli, en merkingin mismunandi.

En ég á það til að verða langorður þegar ég verð ákafur og hef áhuga á einhverju.

Þetta allt eru atriði sem ekki er hægt að sanna eða afsanna 100%, þetta eru líkindi, rök og ályktanir, skoðanir og málvísindi, eða möguleg málvísindi, sumt af þessu gagnslausar ágizkanir.

Ég held að lesendur eigi nóg með að melta, meðtaka og skilja þann fróðleik sem ég hef veitt nú þegar. Því er gott að hætta hér. En ég er með bók í smíðum um Toutatis eins og um Esus. Ég á erfitt með að klára svona mikil bókmenntaverk, því heimildir skortir, og þetta er erfitt verk, sérstaklega að gera þetta vel svo aðrir láti sannfærast. En lesendur þessa pistils sjá þó á skrifum mínum að ég er metnaðarfullur að vinna að þessu verkefni eins vel og mér er unnt, og vil frekar leita sannleikans og efast en að vera alveg sannfærður.

Ef hinsvegar skýringar mínar standast, þá er það mikil framför bæði fyrir málvísindi og goðafræði og menningu almennt.

Þetta efni er þess eðlis að það er þungt og fyrir fræðinga fyrst og fremst. Þó er það einnig áhugavert fyrir alla sem vilja kynna sér þetta og jafnvel koma með nýjar kenningar og uppástungur, eða ágizkanir.