Belenusar völva

Vegna þess að von er á suðurlandsskjálfta og hér gætu hús hrunið hef ég ákveðið að birta ókeypis fornan texta sem ég annars hefði selt dýrum dómum. Ég mun láta fylgja með skýringar í textanum á milli.

 

1) Skip þá guða

skáðu tungl,

hverfi röðla

ok ríki mjólkurvega.

Út sendu

sinn anda,

fengu til baka

Els fullar sannanir.

 

Skáðu: Sterki beyging: Skoðuðu.

 

2) Ellir faðir

An Nar stórpaður.

Þriði grandpaður,

Þó af Úrga

komnir guðir,

grundir skoða.

Horni elztur,

ábyrgðarfullur.

 

Stórpaður: Afi.

Grandpaður:Langafi.

Úrgi eða Úrugi, guð sem var faðir Þórs eða Taranosar samkvæmt sumum heimildum. (Á öðrum hnöttum, eyddar hér á jörð að mestu).

Horni:Cernunnos.

 

3) Jöstunar

jutungar

fylgjask með

á mund inni sömu.

Senda út hrafna,

huga meður,

spegla til baka

spár góðar.

 

Jöstunar og jutungar: Einhverskonar jötnar.

4) Koma til baka

beákar geyma

laufblöð

ok líka germa.

Anda til baka

örverur.

Fregna fugla

hvert fóru þeir.

 

Beákur: Goggur.

Germur: Sýkill.

Fregna: Spyrja.

 

5) Framtíð sjá

fagrir guðir,

allt sem verður

Verðandi sýnir þeim.

Skuld það raungerir

en skráir Viyrður.

Gleðjask guðir

þá gróa sjá

í framtíðum mörgum

fræ þeirra.

 

Viyrður: Urður örlaganorn.

 

6) Cernunnos

konungur þeirra

mestan þunga

sá mæri víðir bar.

Aldinn halur

hærugrár,

síðskeggjaður,

siðavandur.

 

Víðir: Konungur, guð, kenndur við tré.

 

7) Margan svelg

swundu þeir.

Holur worma

hættu spárgu.

Vötn miétu

á mörkum bauga

þess sem vas gerlegt

af gyðja hylli.

 

Swunda: Mér er ekki kunnugt um hvað þetta orð þýðir. Gætti þýtt eitthvað í sambandi við sköpun, eins og að búa til skrúfur eða vinda upp, sýnist mér.

Wormur: Ormur.

Spárga: Mér er einnig ókunnugt um hvað þetta orð þýðir. Kannski að spyrja, frétta um?

Miétu: Mótuðu, sterk, forn beyging.

Baugur: Sennilega takmarkaður alheimur í þessu sambandi.

Vas: Var.

Holur worma: Ormagöng til að ferðast eftir samkvæmt stjörnufræðinni væntanlega.

 

8) Ásjár báðu

unga gyðju,

ljómi hennar

löndin yfir.

Syn var sú,

sannleikans mátt

hab mjök,

nauðgurum sínum

náði hún undan.

 

Hab: Hafði.

 

9) Þá voru jötnar

í jörðum niðri,

fangelsaðir

fyrir sín afbrot.

Í myrkri þar

sem menn-at tróðu.

Henni gegen

herjuðu þeir.

 

Gegen: Gegn.

 

10) Gyðja sass

á góðri jörð,

en búlg á búlg

með bylgjum sófn.

Stríð stóðu

stór þar yfir.

Landamerki

mær utar setja vann.

 

Sass:Sat.

Búlgur: Takmarkaður alheimur.

Sófn: Safnaði.

 

11) Kom á skjá

skips frú.

Gegndi frá

gjörðum daga.

Óðinn was yfir

öllum búlgum,

honum lutu

honendur.

 

Was:Var.

Honendur: Krjúpendur, sennilega, ekki að fullu ljós merkingin að vísu.

 

12) Heri sína

sendi hún

til þeirra svæða

Syn of vilja.

Stoltir megir

mærir, fagrir

tróðu á tungl,

tröll at vega.

 

Of:Af.

Megir: Synir, afkomendur.

Mærir: Merkilegir, mikilvægir, frægir.

Tróðu: Komu niður á.

Tungl: Reikistjarna.

At: Að.

 

13) Jöstungar

jörð á setjask.

Úr nautum, drekum

niður stíga.

Þá með bækistöðvar

Baldurs synir

horfðu upp

til himins með ugg.

 

Naut: Geimskip.

Drekar: Geimskip. (Móðurskip kannski frekar).

Baldurs synir: Sennilega þeir sem höfðu umsjón með fólkinu.

Jöstungar: Guðir af eldri tegundinni, þetta er eldri mynd orðsins jötunn. Hér sést skyldleikinn við justus, sem merkir dómari. Það er upprunaleg merking orðsins jötunn. Þeir sem dæma mennina og þóttu óréttlátir með tímanum þannig að gegn þeim var snúizt.

 

14) Dóm á settu

djöflaþjóða.

Þjóðaþing

þeir á settusk.

Fengu í lið

fólka jungva

er æskuhug

aðeins báru.

 

Fengu í lið fólka jungva: Fengu í lið með sér herfylki ungra manna.

Æskuhugur: Bardagahugur án ótta eða þroska. Menn með stríðsæsing.

 

15) Þá bjuggu meður

mönnum guðir.

Lífstré smá

lágt sveimuðu

yfir þeim

útvöldu.

Þau hin stærri

í stefnulundum.

 

Lífstré smá: Mjög óljóst, þekkingin um þetta er týnd. Minnir á það sem stendur í Biblíunni um skilningstré góðs og ills og lífsins tré, en það er reyndar einnig í ýmsum heiðnum fræðum. Þarf að rannsaka betur til að skilja.

Stefnulundur: Óljós merking einnig. Samhengið þarf að skilja betur til að túlka þetta. Þó eru til ævafornar heimildir frá Súmerum og Babýloníumönnum, sem minna eitthvað á þetta, en jafnvel það litla sem hefur verið grafið úr jörð af steinristum og súmerskum steinristum sem fjalla um eitthvað af þessu tagi útskýrir þetta ekki til fullnustu. Eitthvað sem snýst um sköpunina sjálfa, svo mikið veit ég af mínum rannsóknum.

 

16) Voru þar bylgjur

bygginga.

Strýtudrekar

úr steinum reistir.

Höfðu þrjúhundruð

þúsund ár lifað,

þroska ok náð

þóra tegundir.

 

Strýtudreki: Píramídi, án nokkurs efa. Heiðnir menn norrænir þekktu helzt strýtumynduð fjöll og því er þetta líkingamál. Þetta er táknmál sem bendir eindregið í þessa átt.

Þóra tegundir: Þess er getið í fornum ritum á öðrum hnöttum, hverjum var eytt á okkar hnetti eða aldrei komu fram, að þórar séu í fleirtölu, heiti guða eins og tívar eða æsir eða vanir. Þess er einnig getið þar í þeim ritum að þessir þórar séu hermennskuguðir, sem fara hnatta á milli og koma skikki á hlutina og sinna löggæzlu í alheiminum, að laga ástand helstefnujarða eins og okkar jörð er. Þeir eru kenndir við Þór, sem er yfir þeim, hermennskuguð, herstjóri, og jafnvel faðir þeirra en Sif þeirra móðir. Það eru þó goðsagnir, en kannski sannar.

 

17) Keilum frá

konur streymdu.

Guðum líkir

gerðusk menn.

Af Epals völdum

orku þáðu,

en tog þó

tóku í.

 

Keilur: Píramídar, án vafa.

Epall: Apollon? Baldur?

Tog: Óljóst hvað átt er við. Einhver togstreita. Hér er verið að vitna í einhver forn fræði sem hafa týnzt og gleymzt, glatazt. Virðist vera einhver barátta æðri máttarvalda, guða og trölla.

 

18) Þar var siður

sundur skorinn.

Deilur loka

til Lóða settar,

ok gátu dreka

til dularstyrktar.

Varp Vili

vélum á tjöld.

 

Siður sundur skorinn: Eitthvað siðrof, einhver hnignun.

Lokar: Ætt djöfla?

Lóðir: Guðaætt? Virðast kenndir við sköpunarguðinn sem heitir Lóður, en ekki fullvíst, þarf að kanna betur og fá frekari heimildir. Samkvæmt samhenginu einhverjir aðilar sem gátu komið á sættum eða réttlæti.

Dularstyrkt: Dularstyrking, eða stigmögnun blekkinga.

Varp Vili vélum á tjöld: Sýndarveruleikar sem veruleikinn verður að. Vili er guð viljans og því hluti af okkur öllum. Þessar tvær línur lýsa því fleiru en hægt er að tjá í stuttu máli. Þær lýsa eiginlega ástandi okkar heims og veruleika. Þetta er í samræmi við kenningar skammtafræðinga sumra að veruleiki okkar sé allur sýndarveruleiki, mörk raunveruleika og draums eða ímyndunar ekki alltaf ljós, eða hvað er skynjun og hvað ekki.

Samkvæmt þessu erindi var þetta ekki alltaf þannig. Samkvæmt þessu erindi breyttist þetta á einhverjum tímapunkti. ("Siður sundur skorinn"). Aðeins er hægt að gizka á hvenær það gerðist.

"Deilur loka" er sennilega vísun í þær verur sem eiga okkur, þetta mannkyn, þessa jörð.

"Ok gátu dreka til dularstyrktar:" Dreki er mjög margrætt orð. Hér virðist vera átt við einhverskonar vætt, kannski Medúsu eða annað skrímsli. Gátu er sögnin að geta í þátíð og fleirtölu, búa til, skapa, fæða af sér.

 

19) Fengu sína

Frigg unga,

drottningu

dómþjóðir yfir

þær es stilltusk

stríð sín eftir,

en Jöstungar

á annað huggíu.

 

Es: Sem, er.

Huggíu: Huggðu.

Fengu sína Frigg unga: Hér er vísað í ákveðið ástand eins og ríkti í aldingarðinum Eden á meðan Adam hlýddi Evu og beit af eplinu, það tímaskeið stendur yfir í vestrænni menningu, syndafall, satanismi, femínismi. Það er einnig tímaskeið Ung-Friggjar, áður en hún náði fullum þroska, tímaskeið mannfélags og jarðarinnar.

 

20) Einn fékk magn

upp á tré,

það er stóð

sterkast sett,

miðja vegu

í mærum þrepum,

Cernunnos

konungur þeirra.

 

Þetta erindi minnir á keltneskar goðsagnir um Don, Dun, Cernunnos. Enda er hann upp talinn þarna. Virðist vera týnd goðsögn sem Gaulverjar þekktu og sem síðan hefur breiðzt út um Evrópu eða kannski verið þekkt meðal margra fornþjóða. Minnir á goðsagnirnar gelísku um Donn sem kallaður er guð hinn dauðu. Í írskri goðafræði er hann talinn forfaðir Kelta, Íra, Gelískra manna. Hann er sagður búa í Tech Duinn, húsi Donns. Donn þýðir:"Sá dökki". Það er ævaforn lýsing á þeim sem dregur fólk í dauðraríkið. Hann er sagður hafa klifrað uppá siglutré og galað þar galdur, en þurft að gjalda fyrir með lífi sínu og orðið fyrstur guðanna til að deyja, láta lífið. Hann fórnaði sér því fyrir mannkynið eins og sagt er um Krist.

Línan "Í mærum þrepum" virðist benda til þess að þetta gerist inni í píramída, en það er þó óljóst. Hér er byggt á mjög fornum fræðum sem langfæstir kunna almennileg skil á.

Samhengið segir manni þó að þetta sé vörn guðanna gegn Ung-Frigg, eða Evu Biblíunnar, sem er eyðileggingin holdi klædd, syndafallið og eyðileggingin, allt það vonda og hryllilega.

"Einn fékk magn upp á tré": Virðist eiga að þýða: Einn fékk mátt til að fara upp á tré, og hér er sennilega átt við lífsins tré, Mugna, eða Drus, eða hvað svo sem það hét til forna meðal Kelta og Gaulverja.

Þó eftir öðrum heimildum að dæma er ekki um að ræða venjulegt tré, heldur mun það vera tákn fyrir eitthvað annað og meira, eins og vetrarbrautina, eða allan okkar skapaða heim, hinn takmarkaða alheim.

Þetta erindi lýsir því goðafræðinni týndu á bak við Cernunnos, sem lengi hefur verið leitað að. Hann er einhverskonar upphafsguð, eins og sumir fræðimenn hafa raunar talið sennilegt með rannsóknum á honum.

Hvað þetta þýðir nákvæmlega er erfitt að segja. Hann virðist vera eins konar skipstjóri á jarðarskipi, þessi Cernunnos, sem tekur ábyrgðina á sig þegar eitthvað bjátar á. Sannur guð, vissulega.

 

21) Heimdallur yfir

höf sá.

Stillti búlga blakka.

Gýgjum á settir

síðan niður,

milli snæva snimma.

 

Snimma: Snemma.

Þetta erindi er almennt mjög vandtúlkað og þungt, torskilið á allan hátt. Hvers vegna kemur Heimdallur þarna allt í einu fram og við sögu? Engu líkara en að honum sé jafnað við Cernunnos, en þá voru þau tengsl rofin síðar, eins og þetta gæti verið frá landnámsöld, árinu 800, eða árinu 500 jafnvel, einhver eldri gerð okkar heiðnu trúarbragða, sem bera keim af keltneskri heiðni og drúízku líka með þeirra heitum og hugmyndafræði, goðafræði, allavega í bland mjög mikið.

Snær, snæva í fleirtölu er þó talið að þýði stjörnuþoka. Sögusviðið er því geimurinn, án nokkurs vafa.

"Settir á gýgjum", þýðir bókstaflega "sitjandi á tröllkonum", en yfirleitt eru þetta feluorð sem þýða eitthvað annað í raun.

"Stillti búlga blakka": Búlgur er takmarkaður alheimur, blakkur er dökkur væntanlega. Þar er sennilega vísað í helstefnualheima takmarkaða. Sögnin að stilla getur þýtt margt í þessu samhengi. Sennilega er hér átt við að stilla örlögin inná ákveðnar bylgjulengdir, en Heimdallur eða Cernunnos eða Don eða Dun mun vera þesskonar meiriháttar upphafsguð sem er fær um eitthvað slíkt.

Öll framvindan og atburðarásin í þessu minnir á Völuspá, það er að segja þróunarfrásögn sem er endurtekin sköpun og eyðing.

"Niðursettir á gýgjum snemma á milli stjörnuþoka". Hvað þýðir þessi setning? Gýgur, tröllkona, gæti átt við helstefnujörð eins og okkar jörð, sem er einangruð, engin samskipti við umheiminn, fólk í sóttkví, því það er of ófullkomið, ekki komið á rétta braut.

Þó verður að bíða eftir frekari framförum í stjörnufræði til að skilja þetta enn betur.

 

22) Hann á hesti

hæsta situr.

Í skýjum ríður

rammur Taranos.

Á milli stauta

ok staura ljósa,

jöfnum slögum

að sleggjumörkum.

 

Hér er enn eitt erindið sem er í hæsta máta torskilið og órætt.

Þó er augljóst að hér er vísað í Júpítersúlurnar svonefndu, sem munu sýna Taranos efst á súlunni, samkvæmt þeim fræðimönnum sem bezt um þetta hafa skrifað og vita mest.

Taranos er jú vissulega fornkeltneski og gaulverski þrumuguðinn sem fátt er um vitað þar sem skrifaðar goðsagnir skortir, en myndir og líkneskjur eru til.

Allt er þetta mjög dularfullt og fátt vitað, nema það að Taranos hefur væntanlega verið einn aðalguð Gaulverja og Kelta miðað við að Júpíter var mestur meðal Rómverja og Zeus mestur meðal Forn-Grikkja, en þessar þjóðir áttu ýmislegt sameiginlegt, og vitað er um að allir þrír eru eða voru þrumuguðir, Júpíter, Taranos og Zeus, sumir segja að Jahve guð Biblíunnar hafi einnig verið þannig eða sé einnig þannig.

Sleggjumörk: Alls óvíst. Hér er vitnað í eitthvað sem ég þekki bara alls ekki, en þetta er eitthvað líkingamál, það er alveg ljóst.

En Taranosi er stundum líkt við skipstjóra inní nautinu, geimskipinu. Því þykir mér líklegt að þetta sé eitthvað fyrirbæri sem þarf að kljást við þegar geimferðir eru farnar.

 

23) Þeim bárusk

boð fjarri,

Darraður,

Dubungur.

Keila, Hænir,

Harði, Quoni,

Jakhowarr, Erri,

allir gegn stóðu.

 

Vissulega er þetta enn eitt erindi sem er næstum óskiljanlegt. Þetta er einhver upptalning, sennilega guðaheiti. Darraður gæti þýtt spjót eða nagli, ef þetta er íslenzkt orð eða norrænt að uppruna. Sem heitir á guði segir þetta ekki mikið. Þarf að rannsaka betur.

Dubungur gæti verið komið úr gelísku og þýtt "hinn dökki", en það er auðvitað ekki fullljóst, en það er sennileg tilgáta finnst mér.

Keila: Gæti verið tröllkona, eða píramídi, óljóst.

Hænir er þekktur guð úr norrænni goðafræði sem fátt er vitað um. Hvað hann táknar í þessu samhengi er mjög óljóst, en hann er vissulega tengdur sköpun mannsins, eins og kemur fram í Eddum okkar.

En þetta virðist eitthvað lið sem kannski Taranos berst við og kannski Cernunnos, samkvæmt samhenginu.

 

24) Settusk regin

á rökstóla,

hvað terrölurri

tæki þaðan

ok athygli

annað senti,

en magnráð

fundu meginþrungin.

 

Ekki er þetta erindi auðskýrðara. Allt mjög torrætt og dularfullt. Sum orð mjög skrýtin og virðast skemmd eða rangt fram komin.

Terrölurri er orð sem ég skil alls ekki neitt, nema fyrri hlutinn gæti haft eitthvað með jörð að gera, ef það er komið úr latínunni eða skyldum málum, sem þó er ekki víst og þarf ekki að vera.

Þó er mjög margt skiljanlegt og á skiljanlegu máli, nútímaíslenzku, enda er þetta þýðing, en samhengið næst ekki alveg.

En þetta virðist njósnatæki eða vopn, þetta terrölurri, eða hvað svo sem þetta á að vera.

 

25) Fjörgar sonur,

föðurbetrungur,

veröld hverja

ok verður á undan

þursum þeim

er þannig vilja

sigra veraldir

ok viera þar.

 

Þetta er býsna auðskilið erindi.

Vierar: Verar, menn. Þessa stafsetningu kannast ég við, þegar ég skrifaði niður Baldursblótið kom hún oft fyrir, eldri stafsetning fyrir ver, maður, karlmaður eða hetja, og nær latínunni.

 

25) Rúnar höfðu

ríst á stafi.

Gólu galdra

gegn þeim,

en móti stóðu

á megintrjám,

ok lýðir féllu

líka sjúkir.

 

Þetta efni þekkist vel úr írsku og gelísku goðsögninni um Donn, sem er sennilega sá sami og Cernunnos, eða hann á efri árum, guð dauðans og endurfæðingarinnar, eða eitthvað slíkt.

Þetta orð, stafur er þó merkilegt. Það virðist vopn eða eitthvað slíkt í þessu sambandi, eins og í stjörnustríðsmyndunum, geislasverð eða eitthvað annað sem við skiljum ekki enn.

Megintré: Erfitt að skilja og útskýra. Kannski er þetta einhver andleg merking.

 

26) Varð af ráðið

að þeirra rammasti,

upp á megintré

mær klifi,

ok galdur saman

gæli beittan,

á réttri stund

ok stað í dögun.

 

Enn er þetta sama goðsögnin, það er að segja um Dunn, eða Donn, í írsku gerðinni, Cernunnos upphaflega, án vafa.

 

27) Varð úr guða

valinn sveit.

Teningum kasta

tíu námu.

Lög þau löggu

ok lúta þeim varð,

þeirra faðir,

þrekaðastur.

 

Þrekaðastur: Sterkastur, eða þreyttastur, kannski elztur.

Löggu: Lögðu, sterk beyging.

Samkvæmt þessu með teningana þá geta þeir skorið úr um örlög. En hér er vitnað í eitthvað gamalt sem er ekki mikið um vitað á okkar tímum.

 

28) Grétu þá guðir

ok gyðjur í sölum,

þúsund aldir

áður hafði lifað

forn faðir

með fræg horn,

úr öðru kom fjör

en feigð úr hinu.

 

Hér er vikið að horfnum goðsögnum um Cernunnos, og minna á kylfu Dagda, (úr írskri og gelískri goðafræði), sem drap með öðrum endanum en vakti til lífsins með hinum endanum. Hér eru því fræg minni á ferðinni, sem endurtaka sig í gegnum aldirnar aftur og aftur í mörgum gervum og myndum.

Fjör: Líf.

Feigð: Dauði eða banaboði.

 

29) Kórónu valds

kominn var með,

virðingartitil

vísan bar,

horn tvö

til hefðar ok réttar,

sannindamerki

sæmdar það var.

 

Allt er hér auðskilið í þessu erindi, en hér er rakið hversvegna kóngar og drottningar bera kórónur með göddum á sem minna á horn, það er vísun í forna trú á Cernunnos, sem hinn mesta konung eða guð til forna, hinn hyrndi guð, eins og Pan. Síðan fékk þetta öfuga merkingu í kristninni, þegar Satan eða Djöfullinn fékk þessi einkenni, en það bendir þó á vinsældir Cernunnosar og Pans á miðöldum og í gegnum aldirnar allt til okkar daga jafnvel, þótt á þá sé ekki minnzt með nafni þeirra, aðeins talað um Kölska, Satan, Djöfulinn, eða eitthvað slíkt.

 

30) Gól hann galdur

á galgviði,

bana jafnóðum

á jöstunga setti.

Féll hann niður

fertugt dýpi,

sleginn sjúkdómum

slæmra galra.

 

Auðskilið erindi að mestu, en sumt þarf samt að staldra við.

Galur virðist orð sem merkir galdur, eða kannski svartur galdur.

Galgviður er þekkt úr Eddum okkar og merkir staur eða kross eða eitthvað slíkt, eða gálgi.

 

31) Cernunnos

var kominn í þrot.

Umhverfis hann

allir tróðu,

en mannkyn níutíu

mær á heyrðu,

úr stöðum sáu

stjarna hann deyja.

 

Hér er allt skiljanlegt og auðvelt aðgangs, nema hér er lýst hærra menningarstigi en hjá okkur og einhverskonar hnattasambandi, þar sem þessi mikli atburður er séður af mörgum í einu og fjarri að auki.

 

32) Mælti Horni,

heilagur faðir:

"Látið mik niður

á Njarðar búlg,

þann hinn unga

hvar þreskirsk myrkur,

tek þar ek á móti

Týs börnum!"

 

Hér kemur fram orðið og nafnið Horni, sem mun vera það heiti sem þekkt var yfir Cernunnos á forníslenzku á landnámsöld. Kristnir menn vildu láta sumt gleymast og rituðu þetta því ekki á Eddur þær sem útbreiddastar urðu, því þetta þótti til skammar og minna á djöfladýrkun og Satan. Gyðjan Hörn er þó til marks um að guðinn Horni var til, en Freyja mun hafa étið hana og sigrað og tekið yfir heiti hennar, og sögðu mýtur frá því sem nú eru flestum týndar og gleymdar, og því er þetta talið Freyjuheiti í Eddunum, en það eru seinni tíma fræði, að vísu og ekki þau upprunalegu.

 

33) Einn varð að deyja

alla fyrir.

Sonur hans

situr við tré.

Les stofna

starfandi föðurs.

Esus es sá,

es sálir kná.

 

Hér koma mýturnar um Esus loksins fram, sem minna á kristnina og eru fyrirmyndir hennar að nokkru leyti, að minnsta kosti.

Kná: Þekkir.

Situr við tré: Einhverskonar búddískt minni er þetta, en fátt er vitað um Esus með vissu, en þetta bendir til þannig goðsagna sem upphaflega hafa verið til.

 

34) Esus sik hengir

á eigin ham,

sik í sjálfum

sér birtir,

geisli af Herra,

í holdi allra,

svo hin myrka mold

magnarsk ljósi.

 

Af þessu erindi er það fullkomlega ljóst að þetta er ekki undir kristilegum áhrifum heldur upprunalegt og hundheiðið kvæði að öllu leyti. Hér kemur fram svipuð hugmynd og í Ásatrúnni þegar Óðinn fórnar sér á trénu fyrir sjálfan sig til að öðlast þekkingu.

Hér kemur fram þessi hugmynd sem er þekkt í sumum trúarbrögðum, að Guð (allsherjar), hinn eini sanni guð, sé í efnisheiminum og taki þátt í honum, og fórnir sér fyrir sköpunarverkið. Þetta kann að vera rótin að vinsældum Esusar sem guðs meðal Rómverja og Gaulverja og jafnvel fleiri þjóða. Þetta kann einnig að vera skýring á því að guðaheitið Esus þýðir "Drottinn", og "Herra", rétt eins og Freyr þýðir það sama, og sömu heiti hafa verið notuð yfir Jesúm Krist, til dæmis. Allt er þetta í ákveðinni hefð.

 

35) Fjörgar sonur,

föðurbetrungur

veröld hverja

ok verður á undan

þursum þeim

er þannig vilja

sigra veraldir

ok viera þar.

 

Mjög auðskilið erindi.

Vierar: Menn.

 

36) Taranos gat

Teutatos,

andi Cernunnosar

varð Esus að bragði.

Heilagur es hann

ok hold ok andi.

Í sama guði

ok gjörðisk allt.

 

Hér kemur enn fram þessi algyðistrú, að guð sé allsstaðar í sköpunarverkinu. Hér brýzt einnig fram þessi skemmtilega trú að Taranos sé faðirinn sem serðir, eins og Júpíter, Óðinn, Þór og Zeus og enn fleiri guðir.

Hér kemur einnig fram að Esus sé "andi Cernunnosar", og því nefndur "hinn heilagi andi", eins og Teutates "sonurinn", og Taranos "faðirinn", (eins og Júpíter).

 

37) Myndbirting

meginguðs,

Esus Ljósi,

Önd ok Niflur.

Ljóseindir

er Loki ok hvaðeina.

Heimsfellir

ok Haftaloka.

 

Hér virðast koma fram upplýsingar sem minna á líkindin við Shiva, að Esus hafi svipaða eiginleika og Shiva hinn indverski og hindúíski guð, "Heimsfellir".

Haftaloka: Blekkingaheimur.

Loka er jörð eða reikistjarna samkvæmt sanskrít.

Önd: Guð hins andlega heims.

Niflur: Guð þokuveraldanna.

Ljósi: Guð ljóssins.

Myndbirting meginguðs: Sá sem er holdgervingur Cernunnosar. Þetta er einna þekktast úr hindúatrú, að aðalguðirnir holdgervast sem aðrir guðir, og er það sennilega upphafið að þeirri hugmynd sem birtist í kristninni, að til sé heilagur andi sannleikans, eða andar sem eru tákn fyrir eitthvað annað.

 

38) Faðir Taranos,

Toutatis, sonur.

Andi heilagur,

Esus Cernunnosar.

Hann sér fórnar,

fellir sik,

verður heims

viður eilífi.

 

Hér kemur einna skýrast fram líkindin við kristnina, um Esus sem fórnarlamb. Viður heims, er sennilega efniviður alheimsins, eitthvað slíkt. Þetta er einnig tenging við Mithrasardýrkunina, þar sem nautið sem Mithras fellir er sköpunarverkið, sem er sífellt endurnýjað með drápinu á því, af guðinum Mithras.

Trúin á Esus er þannig tengiliður á milli Mithrasardýrkunar, kristni og norrænnar heiðni, að því er virðist.

 

39) Fór á tré

faðir guða,

Cernunnos

ok að corni gerðisk.

Upp var skorið

aftur að hausti.

Barn á armi

Brigöntu.

Esus varð

Ástarkouros.

 

Hér virðast koma saman margar goðsagnir og þetta minnir á Ósírisdýrkunina og Baldursblótið, uppskeru kornsins og allt það, og Sólina ósigrandi.

Sennilega vantar eitthvað inní þetta erindi.

Það lítur út fyrir að það sé samsláttur á mörgum erindum.

Briganta er af sumum talin dóttir Dadga, hins gelíska og írska guðs. Brighid eru þær þó nefndar á gelísku, írsku, en ljóst er að það er sama gyðjan og nefnd er Bri eða Brigid á gaulversku.

Goðsagnir írskar og keltneskar eru mjög misvísandi, og ætla ég ekki að fara útí allt sem er mögulegt til að fræða um þessa gyðju og tengsl hennar við guðina og gyðjur aðrar.

En svo virðist þó vera sem þetta bendi til þess að Esus hafi einnig verið kornguð eins og Ósíris og Baldur, og Kristur líka, svo sannarlega.

Því er hér komið sama minnið eins og María mey með Jesúbarnið á málverkum frægum, sem er aftur endurómur af Brigöntu með Esus og svo af Frigg með Baldur ungan á sínum armi sem kornabarn.

 

40) Fimmtándi,

fimmti mánuður.

Brennur Taranos,

Toutates drukknar.

Hengirsk Esus,

þá aftur Belenus fer.

Víkur til Heljar

ok vetur kemur.

 

Hér blandast saman ýmsar goðsagnir. Þetta er of knappt til að hægt sé að segja margt og mikið um þetta, en þó greinilega vísað í flóknari goðsagnir sem ekki eru fyrir hendi.

Þetta er sama Ósíris-mýtan, Baldurs-mýtan, Krists-mýtan, og Esusar-mýtan.

Þetta með "fimmtánda mánuðinn" skil ég alls ekki, aðrir verða að reyna að útskýra það. Hef ekki rekizt á það í þessu grúski.

 

41) Upp má þá skera

Skoronus.

Líkama hans eti

allir í minningu

Cernunnosar,

sem kemur aftur

í formi Esusar,

allrar náttúrunnar.

 

Guðanafnið Skoronus er mjög merkilegt. Það virðist vera forn og heiðin mynd nafnsins á guðinum Chronos, eða Chronus, guð tímans, eða annar frumguð.

 

42) Þvi fögnuð ek boða,

Belenusar völva.

Helja ríkir

með Horna algóðum.

Fyrsti faðir

er fjöndum sterkari,

er sigla á nautum

neðan frá tunglum öðrum.

 

Þetta er auðskilið. Nema hér kemur fram að allt kvæðið er sennilega mælt af völvu, eins og Völuspá. Tengslin við Belenus eru þó ekki ljós, því um hann er einnig fátt vitað, en kannski var hann einhverskonar sólarguð.

 

43) Sá neðan foldar,

níu sinnum

fjöldann fellir

fyrir sik,

ok skræmir af þá skyldu.

Nagur fellir

fjaðrir, ham,

skríður um

í skaða nýjum,

ok æsku undir sik leggur.

 

Þennan bragarhátt þekki ég, en hann þekkist ekki úr Eddum okkar, týndist, var til áður, og er til enn á öðrum hnöttum.

Nagur: Höggormur, dreki.

Að öðru leyti er mér ókunnugt um goðsagnirnar þarna sem liggja til grundvallar, en þetta er eitthvað sem minnir á Ragnarök, dreka og slíkt.

 

44) Englum með

efri skýja.

Sami guð

sendir þrumur.

Syngja honum synir lof.

Meður valdi

menn brýtur

undir sik,

annan gang.

Gátu gengur um.

 

Sumt í þessu er torskilið. Jafnvel er hér um að ræða kristileg áhrif, því ekki er fjallað um engla í heiðnum fræðum svo ég viti. Þetta þarf að skýra betur, ég kann ekki skýringar á þessu. Einhver ruglingur á Taranosi og Jahve kannski? Hvað hyggja hans átrúendur á öðrum hnöttum? Blandast þar saman þessi trúarbrögð? Vafalaust, eftir allan þennan tíma.

Að ganga um gátu, ég skil það ekki og þekki ekki þetta orðalag.

 

45) Faðir tími,

foldum neðar,

Dul af dávalds sjónum.

Lýsa augu

Loku hingað,

ok birta efni ok anda.

 

Faðir tími er þekkt hugtak og er vísun í Saturn hinn rómverska eða Chronus hinn gríska, eða Cernunnos, ef hann gegndi því hlutverki meðal Gaulverja.

Geb meðal Egypta er talinn svipaður. Sobek, krókódílaguðinn jafnvel líka.

Dul af dávalds sjónum er þó merkileg setning, og virðist vitna í að allur okkur efnisheimur sé blekking skilningarvitanna. Faðir tími er tengdur þessu, og örlaganornirnar, sem kannski komu með hnignun í Ásgarð og Valhöll, Gullveig og það allt.

En ýmislegt í þessu erindi er torskilið og gæti verið vísun í eitthvað annað sem maður þekkir ekki enn.

 

46) Cernunnos

kominn niður,

Faðir tími,

fagur, sterkur.

Gerir græn

grös að vori,

Úrgi gat

við undirfold.

 

Úrgi er sennilega sami guð og Ouranus meðal Grikkja. Hann er guð himinsins og regnsins. Í norrænu útgáfunni líka, því við eigum orðið úr, eða ýring,  sem er þéttur rigningarúði og sami orðstofn.

 

47) Eyhvar stendur

Yggviður.

Niður es upp

ok upp niður.

Áttum engum

anza vann.

Þenur sik út

í áttir fjórar.

 

Eyhvar: Hvarvetna, útum allt, allsstaðar.

Yggviður: Askur Yggdrasils, Mugna, Drus, heimstréð.

 

Þetta erindi virðist lýsa því að heimstréð, Askur Yggdrasils, er ekki tré, heldur alheimurinn, eða vetrarbrautin, sem Óðinn ríður á. Askur Yggdrasils merkir: Tré hests Óðins.

 

48) Fyrsta nótt

fellur Hiesus

aftur sik fyrir

á furutré.

Svívirðingum

sveitask má,

fólki sínu nána

frá til morguns.

Með augu fyr bundið

svo öðrum fyrirgefi.

 

Hér hefst annar kafli í þessu kvæði sem lýsir þrautum þess sem ætlar að verða drúíði, að því er ég held.

 

49) Önnur nótt

áþjánar Hiesusar,

matarlaus

á meiði hangir.

Á iljum særður,

einnig kitlaður,

undir morgun

einnig blóðgaður.

Lífviljann

þá líta má.

 

Hiesus er tákn fyrir vígsluþegann, sá sem tekur á sig að verða eins og Esus. Hesus var hann nefndur sumsstaðar. Kannski er Iesus eða Jesús annað heiti yfir þennan vígsluþega, en þá er búið að útmá það heiti úr öllum gögnum sem finnast, til að verja þessi líkindi.

Þessi helgiathöfn hefur náð hámarki sennilega um það bil 500 fyrir Krist, þegar drúízkan náði kannski hámarki, og þetta var fyrirmynd kristninnar.

 

50) Þriðja nótt

þjáningar Hiesusar.

Afneitar honum

ættingi hver,

síðan vinur

ok véfengir líf.

Falskar minningar,

fullyrða lygi,

þannig má raunkennd

remmask vígsluþegans!

 

Talið er víst að þetta sé upphafleg vígsluathöfn meðal drúíðanna. Bæði fyrirmynd kristninnar og svo hluta af goðsagnanna um Óðinn. Þó ekki nákvæmlega eins, þetta er þriðja útgáfa krossfestingarinnar og sú sem er minnst þekkt og gleymdust, enda gögn verið falin um þetta í 2000 ár að minnsta kosti, viljandi, til að fela menningarránið og menningarnámið og alla hina svívirðuna á bakvið kristnina og rómversku keisarana sem frömdu fjöldamorðin til að efla vald sitt.

 

51) Fjórða nótt

fangelsunar.

Rangkynsjurtir

jeta má.

Gegn kyni

girni sik.

Fjöldi hans

ok fýsi saman.

Þar mörkum gegn

muni þolask.

 

Hér er margt að athuga og ýmislegt fer að verða torræðara. Þola er þó ævafornt orð, og dolor á latínu, þjáning, skylt.

Gegn kyni girni sik: Það er eins og þessar jurtir hafi þessi áhrif, en ekki skil ég hvernig. Kannski þekktu drúíðar þetta til forna og þessa virkni, en þessi þekking er ekki aðgengileg eða oft um hana rætt nú til dags, svo mikið er víst.

Fjöldi hans ok fýsi saman: Þessa setningu skil ég bara alls ekki.

Þar mörkum gegn muni þolast: Þetta snýst um að ganga yfir einhver mörk,  en ég skil ekki samhengið, verð að viðurkenna mig sigraðan með það.

 

52) Fimmta nótt

frelsunar

undan sjálfi

ok eigingirni.

Deili eigum

öðrum með.

Sameign þjóðar

vegna þjáningar.

Lærir að treysta

lýðum öllum.

 

Þetta er skiljanlegt á yfirborðinu, einhverskonar kommúnismi. Samt skil ég ekki hvernig þetta var framkvæmt, og þar er eitthvað undanskilið sem ekki stendur í þessum erindum en hefur verið þekkt í menningunni á þessum tíma.

 

53) Sjötta nótt

samgangs nauða.

Má hann sér taka

meyjar fíenda.

Unað auka

allra þeirra.

Úthald auki

með aflþolsjurtum.

Aðra elski

umfram sik.

 

Þetta minnir á eitthvað kynsvall, en ég er ekki viss. Eins og í öðrum erindum er ekki talað um smáatriði þessara helgiathafna og margt því undan skilið, en heildarmyndin er samt ljós, við hvað er átt. Það er þó hræðilegt að vera neyddur til að taka í kynsvalli gegn sínum vilja! Hluti af þrautunum fyrir að verða drúíði greinilega.

 

54) Sjaunda nótt,

sjúkdóma þoli,

er drúíðar láta

í deyjandi hold,

er deyða-t þega

en dolur magna.

Dáðir drýgi,

horfi á Dauða,

ok sæki sigur

á sér þann tíma.

 

Dolur: Kvalir, þrautir.

Þetta snýst um að yfirvinna sjálfan sig og takmarkanir sínar. Þetta eru pyntingar greinilega.

Að horfa á Dauða: Gæti þýtt að horfa á lík eða helgrímu eða hauskúpu eða eitthvað tákn fyrir slíkan guð eða skratta.

 

55) Áttunda nótt,

upp hann þylji

gegn sér

ok geði á móti.

Upphefji þá

aðra folka,

særi sik

af sjálfsþekkingu.

Dæmi um hreinskilni

drúíðar það.

 

Þetta er allt auðskiljanlegt.

Folkar þýðir herfylki í þessu sambandi. Það bendir til að vígsluþeginn sé hermaður og að þessar athafnir hafi verið sérhannaðar með margt í huga, til að útbúa hermenn eða drúíða, presta þessarar heiðnu trúar.

 

56) Níunda loks

nótt verði fórnað

barni hans kærasta

bróður eða systur.

Gefi hann

guðum sik,

lofi að fylla

líka í öll skörð,

aukask of mætti

of áþján hverri.

 

Þetta er skiljanlegt einnig. Þó veit ég um aðrar útgáfur af þessari gerð mýtunnar, þar sem þessar fórnir eru aðrar. Þær ganga þó nærri þeim sem þær þolir og til þess er þetta hannað.

 

57) Þjónustu

þegn má hefja.

Vígður drúíði

á velli fjöldans.

Auðmýking

sé hans öllum ljós,

helzt í mætti

mun hann smæðar vinna.

 

Hér kemur fram boðskapur sem ekki er tengdur við vestræna eða norræna goðafræði, og kemur á óvart, að auðmýktin sé undirstaða mikils þroska og að taka á sig skyldur, þetta er að minnsta kosti ekki hluti af rómverskri eða grískri goðafræði á yfirborðinu, en án efa hluti af launhelgum eins og Mithrasardýrkuninni og mörgu öðru þesslegu sem var vinsælt áður fyrr, áður en kristnin yfirtók hinn vestræna heim alveg. Þó er þetta augljóslega hluti af kristninni líka, en í mýkri mynd og siðfágaðri, ætli það sé ekki rétt að orða þetta þannig?

 

58) Yggviður nefndur,

upphaf þjáningar,

ótta þegans

við þjáningar.

Líf hans verði

linað þann veg.

Æviviður

allra þrauta.

 

Hér kemur skýringin á því hversvegna Askur Yggdrasils, Heimstréð heiðna og norræna, er tengt við Óðinsheitið Yggur, ótti, eða sá sem er skelfilegur og veldur ótta. Þetta hefur verið hluti af þessu forna goðsagnakerfi og borizt á milli margra heiðinna trúarbragða hér áður fyrr, þetta er greinilega einskonar rauður þráður sem víða er til staðar.

 

59) Minnisraun,

muni orðrétt

bækur helgar

en beyki falin

yfir hlýði

erkidrúíði,

ok falli frá

nær finnur-at orð.

 

Þetta er minnisþrautin sem var sameiginleg germönskum trúarbrögðum og helgiathöfnum. Það er ekki bara að þetta hafi verið hluti af drúízkunni, heldur er þetta ástæðan fyrir því að latneskt letur var seint tekið upp meðal annarra germanskra þjóða einnig. Þessi helgikvæði voru lögð á minnið öll, og einnig Hómerskviður, eða talið er að þær eigi uppruna sinn þannig í munnlegri geymd.

 

60) Endurtaki

allan fróðleik

meðan ævi endirsk.

Að níu árum

njóti kvala

ok vígslu, svá verði að nýju!

 

Einhverskonar endurmenntun þarna á ferðinni.

 

61) Í nauti flýgur

Nerða burt,

en eftir standa aðrir.

Dreki heimsækir

hennar slóð,

aftur ok annan velur.

 

Hér er margt að athuga. Nerða er Nerthus, sem talið er að hafi verið eiginkona Njarðar upphaflega. Naut er geimskip. Dreki er sennilega stærra geimskip, móðurskip svonefnt.

 

62) Þá hefi-k rúnar

þulið nítján

Farmatýs

af fullnustu.

Meðal stendur

manna vígður,

ok taki sér víf

ok vinnu hefji.

 

Farmatýr er auðvitað Óðinsheiti eins og margir vita. Þó er merkilegt að þetta heiti tengir hann við Charon, þann er ferjar menn yfir í dauðraríkið í grískri goðafræði.

Þetta bendir því aftur á Derg Corra eða Dearg Corra, sem er enn ein líkömnun Cernunnosar, guðsins fræga úr gaulverskri goðafræði.

 

 

 

Athugasemdir

[Birgir Loftsson, 4.4.2025 kl. 18:13]

Glæsilegt. Nú er bara að gefa þetta út.

[Ingólfur Sigurðsson, 4.4.2025 kl. 23:48]

Þakka þér fyrir Birgir. Já, það stendur til, ég hef allavega spáð í það.. Ég gæti komið þessu í bókarlengd með því að bæta við fróðleiksköflum um hin og þessi atriði, sem fæstir þekkja, því þetta er fjarlægt flestum lesendum og þung fræði. En já, ef ég myndi skrifa þannig aukatexta þá gæti þetta orðið vel frambærilegt og auðskiljanlegt fleirum en nördum og fræðimönnum.

Takk fyrir innlitið, beztu kveðjur.