Hin fjögur fræknu

Er myndaflokkur teiknimyndasagna fyrir börn og unglinga, jafnvel fullorðna, því myndasögur eru virðulegar víða í Evrópu. Það er nú nokkuð síðan þessar bækur hættu að koma út í Belgíu, enda báðir aðalhöfundarnir komnir undir græna torfu, en ýmsir aukahöfundar eru á lífi sem teiknuðu og skrifuðu söguþræði síðla ár ferli seríunnar, eða veittu aðstoð með litun eða öðru.

Síðasta bókin í þessari seríu kom út árið 2007 á frummálinu, en síðasta bókin á íslenzku kom út árið 1989, "Hin fjögur fræknu og geimskutlan". Fyrsta bókin kom út árið 1964, "Hin fjögur fræknu og sæslangan", en hún kom út árið 1981 á íslenzku.

Þessar myndasögur byggja á barnabókum sem komu út í Belgíu og Frakklandi frá 1957 til 1962, sem minntu á bækur Enid Blyton. Þær voru myndskreyttar af François Craenhals, alveg eins og teiknimyndasöguserían síðar, í langflestum tilfellum. Höfundur textans var Georges Chaulet, einnig höfundur fleiri barnabóka og myndasögusería í heimalandinu.

Chaulet var fæddur 1931 en lézt 2012, 81 árs. Craenhals fæddist 1926 en lézt 2004, 77 ára.

Jacques Debruyne hjálpaði til við teikningar og litun um langt árabil, og teiknaði alveg tvær sögur undir það síðasta. Sergio Salma skrifaði síðustu söguna og Alain Maury teiknaði hana.

Teiknarinn Craenhals gerði handrit að tveimur bókum, nr. 39 árið 2003, "Hin fjögur fræknu og Tasmaníuúlfurinn", og svo nr. 40 árið 2004, "Hin fjögur fræknu og Stóridómur". Bók nr. 39 gerði Craenhals alveg sjálfur, myndir og texta.

Merkilegt er að þessar bækur gerði hann rétt fyrir andlát sitt, og seinni bókina árið sem hann dó, en þessar tvær bækur eru að mínu mati þær beztu í bókaflokknum ásamt bókinni sem kom út á frummálinu árið 1969, sem nefnist á íslenzku, "Hin fjögur fræknu og kappaksturinn mikli", frá 1977.

Árið 2005, eftir andlát Craenhals gerði Chaulet handrit í síðasta sinn, og það var bókin  frá 2005, "Marsförin". Síðan var hlé í eitt ár, og lokabókin kom út árið 2007, eftir aðra höfunda, "Söguljóðið um hin fjögur fræknu", og er hún talin með beztu bókunum, en eftir það komu ekki út fleiri bækur.

Ég verð að vera sammála fræðingum um gæði myndasögubóka að söguþráðurinn er yfirleitt hræðilega lélegur í þessum bókum. Það dregur almenn gæði þeirra mikið niður. En teiknarinn Craenhals gerði einnig aðrar bækur og þar textann með, og eru þær taldar mun vandaðri en bækur sem Chaulet gerði textann við og skipulagði á allan hátt.

Uppáhaldspersónan mín kemur fyrir í bókinni "Hin fjögur fræknu og kappaksturinn mikli". Það er Jói næturgali, sem er hippi og heimsfrægur tónlistarmaður, en hann heltist ævinlega úr lestinni í kappakstrinum vegna þess að æpandi ungmeyjar stöðva bílinn hans áður en hann kemur í mark. Kynferðisleg áreitni var ekki fundin upp á þeim tíma, og þá þótti þetta eðlilegt, að grúpppíur væru um allt. Enda var bókin búin til á þeim tíma þegar tónlistarbransinn blómstraði sem aldrei fyrr.

Margar skemmtilegar persónur eru í þessum bókum, en þær eru þunnur þrettándi að mörgu leyti, engu að síður, en sumt býsna gott í þeim, eins og teikningarnar yfirleitt.