Gušinn sem er yfir og allt um kring, Taranis, og hvernig hann er alsjįandi og hvernig hann takmarkar einnig frjįlsan vilja meš nśvitund sinni

Heimurinn er 100% sturlašur. Sprengjuįrįsir į tónleikum, Indland og Pakistan aš ógna heiminum meš kjarnorku, svona mętti nęstum endalaust įfram telja.

Ég hef veriš aš rannsaka gušina Taranis, Esus og Toutatis, žeir eru ein žrenning af mörgum innan gaulverskra trśarbragša. Önnur heilög žrenning keltnesk og gaulversk eru Matres, eša męšurnar žrjįr og matronae. Fleiri dęmi mętti nefna.

Žaš eru mjög miklar lķkur į aš heilaga žrenningin ķ kristninni sé innflutt fyrirbęri śr öšrum trśarbrögšum. Jafnvel er mögulegt aš žetta séu gaulversk og drśķzk įhrif į kristnina.

Hér ętla ég aš fjalla um gušinn Taranis. Sumir telja aš hann tįkni nśtķšina, eins og örlaganornin Veršandi, og Esus tįkni framtķšina, sem er Skuld norręnna manna, og aš Toutatis tįkni fortķšina, sem er Uršur norręnna manna.

Taranis er oft tįknašur uppi į sślu eša staur, og kannski voru veldissprotar stjórnenda fyrr į tķmum fundnir upp til aš vķsa ķ hann og mįtt hans, eša eigna sér hluta af mętti hans.

Hér er spurningin žessi: Eru örlögin fyrirfram įkvešin og er enginn frjįls vilji til stašar?

Vķsindamenn hafa komizt aš žvķ aš til aš heimurinn geti hręrzt og veriš til žarf alsjįandi auga eša augu aš fylgjast meš honum, samkvęmt skammtafręšinni. Žaš felst einhverskonar val ķ slķku, aš sjį og fylgjast meš.

Žaš viršist mögulegt aš Taranis sé žessi alsjįandi guš uppi į heimstrénu sem horfir į sköpunarverkiš, eins og Jahve er lżst ķ Genesis, žegar honum fannst sköpunin harla góš.

Keltar įttu marga guši. Žannig er svolķtiš erfitt aš gera sér grein fyrir hver var žeirra mesti guš, eša drottinn allsherjar mešal žeirra.

Tveir koma sterklega til greina, en hlutverk žeirra eru svo frįbrugšin aš žetta veršur öšruvķsi trśarpęling en til dęmis žegar mašur kynnir sér forngrķska gošafręši eša rómverska, sem einnig falla undir fjölgyšistrśarbrögš heišin og germönsk.

Jślķus Sesar sagši aš Gaulverjar rektu ęttir sķnar til Dis Pater. Hann er rómverskur undirheimaguš og nefndur Pluto einnig, sem žżšir Gnęgtagušinn.

Fręšimenn hafa lengi reynt aš finna śt hvaša guš Gaulverja Sesar hafi įtt viš sem hann lķkti viš Dis Pater, en mjög margir eru į žeirri skošun aš žaš sé Cernunnos.

Tveir gušir koma einna sterklegast til greina sem drottinn allsherjar mešal Kelta og Gaulverja:

1) Cernunnos.

2) Taranis.

Cernunnos var virtur, elskašur og dżrkašur sem fašir lķfsins og sköpunargušinn fyrsti. Mįlin fara aš flękjast žegar ķ ljós kemur aš Esus var hrįefni lķfsins eša Chaos, Ginnungagap, og margskonar guš einnig.

Taranis hinsvegar var drottnari og guš reglugerša įsamt žvķ aš vera žrumuguš.

Rétt eins og Tżr var guš laga og reglna mešal Germana noršar ķ Evrópu.

Dżrkunin į Taranis var misśtbreidd. Sumir ęttbįlkar tignušu hann lķtt en mešal sumra var hann ašalguš Gaulverja og annarra Kelta. Žaš į viš um öll goš Kelta, aš įtrśnašurinn var ekki mišstżršur, og hugmyndirnar um gušina ekki samhęfšar, en žó sameiginleg atriši.

Sveitafólk keltneskt įtti sér allskyns verndarguši og verndagyšjur. Sveitafólk og almśginn tignaši upphaflega frekar lķtiš Taranis, Esus og Toutatis. Žessir gušir voru hinsvegar žekktir mešal alžżšunnar vegna žess aš fórnir voru žeim fęršar į stórhįtķšum, og gošsagnir tengdust žeim, eyšingarsögur og sköpunarsögur og fleira.

Drśķšarnir kenndu aš žessi heilaga žrenning, Taranis, Esus og Toutatis bęri įbyrgš į velgengni og įframhaldi tilverunnar og žvķ yrši aš fęra žeim fórnir.

Į landsvęšum sem lįgu nįlęgt grķskum eša rómverskum svęšum uršu til blandašar byggšir, žar sem rómverskir hermenn eignušust gaulverskar konur og afkvęmi og žar mį segja aš trśin į Taranis hafi efltzt, žvķ hann minnti į Jśpķter, bįšir strangir hermennskugušir, reglugušir og föšurķmyndir og žrumugušir aš auki.

Žaš er mjög fjarlęgt hugmyndaheimi kristinna manna aš trśa žvķ aš hyrndur guš nišri ķ jöršinni sé algóšur skapari himins og jaršar, eša verndari manna og kvenna fyrst og fremst. Žó sagši Jślķus Sesar žetta og mun rétt vera, žvķ Dis Pater er aušvitaš Cernunnos. Fręšimenn eru sammįla um aš Cernunnos hafi veriš guš aušlegšar, og Pluto var annaš heiti yfir Dis Pater, eša Gnęgtagušinn.

Taranis, hinn allsherjargušinn žeirra var andstęša Cernunnosar aš mörgu leyti, žvķ hann var himnaguš og alltaf tengdur himninum meira en jöršinni eša vatninu. Žó er eldurinn tįkn Taranosar.

En sumt ķ gošafręšinni sem tengist Taranosi er mjög fróšlegt fyrir okkur ķ nśtķma okkar.

Taranos sem auga nśtķmans er eiginlega guš nśvitundarinnar. Auk žess į hann ķ sķfelldri barįttu viš Esus og Toutatis.

Taranos drepur Toutatis daglega, žvķ Toutatis er sżndur ķ gervi dreka į jöršinni samkvęmt sumri tįknfręši. Allir lifna žeir viš aš morgni.

Toutatis drepur Esus daglega meš žvķ aš höggva hann nišur meš exi sinni. Esus er žannig ķ lķki nautsins sem Mķžras vegur og endurnżjar lķfsmįtt heimsins ķ Mķžrasarlaunhelgitrśarbrögšunum frį žvķ um Krists buršs ķ Rómarveldi.

Esus ķ formi nauts eša dįdżrs er fęr um aš gleypa Taranos žegar hann er ķ arnarlķki efst į trénu. Žaš mun višhalda hringrįs og jafnvęginu samkvęmt žessum fornu trśarbrögšum.

Žaš sem skiptir mįli ķ sambandi viš žetta įstand nśtķmans, žar sem svo viršist vera sem fólki sé ekki sjįlfrįtt ķ žeirri allsherjarklikkun sem rķkir og strķšsįstandi, žaš er žessi merkilega kenning um aš Taranos sé blindur į allt nema žaš sem er aš gerast nįkvęmlega į hverju andartaki fyrir sig. Kenningarnar um blindu Hašar, hins norręna gušs koma hér innķ, og hvernig hśn kom til, en Höšur er žó oft talinn įstarguš eins og Cupid eša Amor eša Eros. Einnig er hann talinn undirheimaguš af sumum fręšimönnum žannig aš žetta er flókiš, sé fariš djśpt ofanķ žetta.

En žaš er furšulegt hversu margt passar viš kenningar nśtķmaešlisfręšinga og heimsfręšinga sem kemur fram ķ fornum trśarbrögšum germönskum og heišnum.

Žannig er žaš žessi kenning um augaš alsjįandi, hvort sem žaš er auga Óšins eša Taranosar į alheimssślunni og ķ skóginum mikla sem var himnarķki žeirra Kelta.

Žaš er sérstaklega žessi einfalda og skżra mynd sem viš höfum af gušinum Taranosi efst į trjįtoppnum, žar sem hann er tįkngervingur nśvitundarinnar og žess aš geta ekki vališ, žvķ hann er aš upplifa og stjórna okkur mönnunum, og öllum ķ senn vel aš merkja, ekki bara sumum.

Ef žaš er rétt aš okkar alheimur sé til vegna žess aš ęšri guš sér hann, žį getur sį ęšri guš veriš Taranos, og žaš passar viš aš hann sé stöšugt uppi og yfir og allt um kring aš horfa nišur į sköpunarverkiš frį alheimstré sem į ekki rętur į jöršinni, heldur śti ķ geimnum į staš sem enginn getur fundiš, žvķ engar įttir virka eša eiga viš um žann dularfulla upprunastaš.

Mjög merkilegar eru gošsagnirnar um Taranis, Esus og Toutatis. Mjög merkilegar eru sögurnar um žessa eilķfu barįttu į milli žeirra. Einnig er ekki sķšur merkileg kenningin um aš žar sem žeir žrķr mętast og verša eitt, žar sé ekki lengur til tķmi eša rśm eša efni eins og viš žekkjum žaš heldur eitthvaš himnarķki sameiningarinnar en vķti fyrir suma einnig, andlegur heimur kannski.

Žar sem Toutatis reynir sķfellt aš koma aš žekkingunni og fortķšinni, žį hefur hann įhrif ķ žessa įtt, en žar sem Taranis veršur of voldugur, žar veršur fólk grunnhyggiš. Stjörnuspįspeki tekur miš af žessu, žótt žar séu grķsku gušaheitin frekar notuš og žau rómversku.

Allavega er heimurinn farinn til Fjandans, en hversvegna vitum viš ekki, fólk deilir um žaš og mjög margir afneita žvķ fullkomlega, žvķ "ignorance is bliss", heimskan er sęlan og óvitundin.


mbl.is Komu ķ veg fyrir sprengjuįrįs į tónleikum Lady Gaga
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Bloggfęrslur 7. maķ 2025

Um bloggiš

Ingólfur Sigurðsson

Höfundur

Ingólfur Sigurðsson
Ingólfur Sigurðsson

Fęrsluflokkar

Maķ 2025
S M Ž M F F L
        1 2 3
4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 31

Nżjustu myndir

  • 5
  • 4
  • 3
  • Image 004
  • Titilblað

Heimsóknir

Flettingar

  • Ķ dag (7.5.): 43
  • Sl. sólarhring: 109
  • Sl. viku: 837
  • Frį upphafi: 145001

Annaš

  • Innlit ķ dag: 33
  • Innlit sl. viku: 518
  • Gestir ķ dag: 30
  • IP-tölur ķ dag: 30

Uppfęrt į 3 mķn. fresti.
Skżringar

Leita ķ fréttum mbl.is

Nżjustu myndböndin

Heilbrigðisráðherrann, helbrigðaráðherfan

Í hópnum finn ég hlýja barnatrú

Aldrei fellur auðmagnskerfið

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband