Sagt er að fólk ráði ekki hvern það elski og að ástin sé blind, en það er ekki rétt. Fólk getur ýmsu um það ráðið

Ástarguðinn Cupid er stundum málaður blindur eða með bundið fyrir augun. Höður er bæði ástarguð og undirheimaguð, hinn norræni, en stríðsguð þó ekki síður.

Hugmyndirnar á bakvið að sýna ástarguðina svona eru sennilega gamlar hugmyndir um að ástin sé blind eins og greddan, að hún hellist yfir fólk og geri það ósjálfrátt gerða sinna.

Auk þess er Cupid sýndur sem þybbinn pjakkur með boga og örvar, sem hann skýtur í fólk og gerir það gratt og ástfangið. Höður er sýndur sem sá er skýtur mistilteini í Baldur og drepur hann þannig að undirlagi Loka. Mikið eru nú hugmyndirnar orðnar afbakaðar í norrænni goðafræði til að fela þetta af einhverjum ástæðum. En engu að síður sést skyldleikinn nokkuð vel.

Þar að auki eru bæði Höður og Baldurs nokkurskonar ástarguð, Baldur er guð hinna hreinu og tæru (eða skírlífu) ásta, agape á grísku, sem ég þýddi með orðinu önnusta, skylt því að annast einhvern, eða að unna einhverjum (hugástum).

Philia á grísku er vinun á íslenzku, að elska með vináttukærleika, eða að vina einhvern eða einhverja.

Xenia á grísku er gestrisni, umburðarlyndi, sérstaklega gagnvart útlendingum er merkingin, hýsni er ágætt orð yfir það. Að hýsa einhvern er því nyýrði á íslenzku yfir þetta, bæði að leyfa einhverjum að gista og að bera slíkt hugarþel, en formleg kurteisi fellur undir þetta gríska orð líka, hirðsiðir, opinber og sæmileg hegðun, gjafmildi og slíkt. Xenophobila, útlendingaandúð er af þessu dregið.

Eros er girnd og við eigum nóg af orðum til að lýsa svona ást, fýsn, og fleira, að girnast, en það er einnig hægt að nota um hluti og ekki aðeins í kynferðistilgangi.

Philautia er sjálfsást, og hjá Grikkjum til forna var þetta orð bæði notað í neikvæðum og jákvæðum tilgangi, sem sjálfsvirðing góð og gild og svo sem sjálfhverfa og eigingirni neikvæð.

Storge þýðir síðan móðurást og föðurást, eða foreldrakærleikur. Það orð var einnig notað yfir þjóðerniskennd eða fylgispekt við lið.

Storge er komið af sterg, á for-indó-evrópsku. Að hylja, vernda. Forslavneskan er með sterti, að verja. Welskan er með serch, ást, umhyggja.

Sérgmi á fornlitháísku er skylt, nema þar kemur annar orðstofn inn, sárgas á litháísku, verja, lettversku sárgs, vernda. Sérgéti á litháísku er talið skylt servo á latínu, þjóna.

Sterta væri hægt að segja á íslenzku sem nýyrði, eða storza.

En það hef ég upplifað og skynjað að maður getur breytt sínum eigin tilfinningum, maður getur beint ást og greddu á önnur viðföng viljandi, til að refsa eða umbuna, eða til að koma skilaboðum á framfæri eða að reyna að bæta sig eða fara eftir lífsreglum sem maður annaðhvort setur sjálfum sér, eða sem maður lærir og aðrir innræta manni.

Eitt sinn gat ég ekki stjórnað mínum eigin tilfinningum, en ég lærði hvað þetta er óþægilegt, sérstaklega þegar ást breytist í hatur og maður vill það ekki, maður vill vera frjáls undan slíku.

Yogafræðin kenna ýmislegt og heimspekikerfi, trúarbrögð og fleira, sjálfshjálparbækur og fleira.

Biblían kennir að húðflúr séu frá Helvíti. Því er þar stór og mikil ástæða til að vilja ekki eignast maka eða rekkjunauta sem eru þannig, ef maður er vel kristinn, og jafnvel þótt maður sé það ekki, en sé maður á móti líkamsskrauti og heiðinnar trúar.

Síðan er það þetta með kynþáttavilluna, nazistar og fleiri kenndu að það væri kynþáttavilla að svíkja lit, og það hefur aukþess einkennt allskonar menningarheima, og okkar íslenzka líka, en uppreisnir oft gerðar gegn slíkum hefðum og sennilega á flestum tímum. Í heimi múslima er hugtakið sæmdarmorð þekkt, og úr Svíþjóð heyrir maður slíkar sögur, en þetta þekkist auðvitað víðar og var ábyggilega miklu algengara áður fyrr, þegar feðraveldið var sterkara og allskyns hefðir og samskiptareglur strangari. Sést það til dæmis á Biblíunni, þar sem drjúgur hluti fer í það í Tórunni, nema þar er einhversstaðar tekið fram að koma vel fram við útlendinga. En annarskonar reglur um kynlíf eru þar og hegðun margvíslega einnig.

Maður getur semsagt notað sjálfstjórnina til að segja sjálfum sér hvað maður vill og hvað maður kýs síður í þessum efnum, við mannfólkið erum vitsmunaverur en ekki aðeins skynlausar skepnur á valdi hvata okkar einvörðungu.

Við höfum menninguna til að miða við og allskonar heimspeki, trúarbrögð og skoðanir, eða okkar eigin fordóma og tilfinningar sem við getum jafnvel ekki alltaf rökstutt eða útskýrt, hvorki fyrir okkur sjálfum né öðrum, þótt sumir séu færir um það, og auðvitað er það betra.

En femínistar hafa gert fólki erfiðara fyrir að elskast og treysta hvert öðru. Að koma inn þeim hugmyndum að karlmenn séu villidýr en ekki konur, það er ekki rétt, bæði óréttlátt og alrangt.

Þjónustulund og fórnfýsi og að gefa sig öðrum, það eru ekki úreltir hlutir, stundum þarf að henda flóknum fræðum og njóta bara lífsins, taka sénsa og fá eitthvað gott og slæmt útúr því í bland.

„Við þráum nánd en samt ýtum við öðrum frá okkur“